Informator:

O kraju:

W Polsce można znaleźć niemal wszystko: od gór o charakterze alpejskim, przez szerokie plaże, czyste jeziora, przepastne lasy, po zabytki światowej klasy i życzliwych ludzi. Na spotkania z kulturą zapraszają tysiącletnie miasta, wioski pozwalają odpocząć od hałaśliwej cywilizacji. A wszystko to w oprawie zmiennych, urzekających krajobrazów. Bo największą polską atrakcją jest właśnie przyroda. Dzika, nieskażona, tak różnorodna, jak w niewielu krajach w Europie i na świecie, a przy tym - powszechnie dostępna.

Ze względów technicznych podzieliliśmy Polskę zupełnie bez sensu:) Turystycznie na "pijane kwadraciki". Pijane - bo po podzieleniu Polski na "trzeźwe prostokąty", rychło okazało się, że np. Biebrza jest podzielona na pół. Że o Beskidzie Niskim w ogóle nie wspomnę. Po długich latach bojów z podziałem Polski, żeby było a) logicznie, b) funkcjonalnie c) zgodnie z linkami (które zazwyczaj odnoszą się do stron z podziałem na województwa) 4) zgodnie z turystycznym podziałem i na dokładkę 5) zgodnie z własnym sumieniem... uznałam, że inaczej się nie da:)
Zawartość nie znika - przenosi się tylko pod inne linki, co dla Was - użytkowników - nie powinno mieć większego znaczenia. Ale ufam, że znaczenie będzie mieć łatwiejsze znalezienie tego, czego się szuka...


Mapa regionu:



Na powyższej mapie znajdują się jedynie zabytki docenione przez UNESCO (ciemno fioletowe), parki narodowe (bo jest ich jedynie 23) - zielone kółka, oraz - oznaczone gwiazdkami, większe miasta wyznaczające wspomniane "pijane kwadraciki". Poniżej wersja tekstowa podziału.

Polska wzdłuż:
Linia, dzieląca Polskę wzdłuż, przebiega od Trójmiasta na północy, przez Łódź, Katowice, aż po Cieszyn, gdzie Polska graniczy z Czechami.
Dwie linie - tzw. pomocnicze - biegną od Koszalina (prawie nad morzem), przez Piłę, Poznań, Wrocław, aż po Sudety (tu z rozmysłem ominęłam góry Opawskie, które - choć Sudetami są - nijak nie chciały mi się wkomponować w turystycznie-logiczną całość). Druga linia pomocnicza zaczyna się w Suwałkach i leci w dół na południe, praktycznie prosto - zostawiając na wschodzie Białystok i Białą Podlaską. Biegnie dalej przez Lublin, aż po Rzeszów. Tu skręca nieco, bo każdy podział rozgranicza Beskid Niski od Bieszczad. Niektóre nawet tną go w połowie. Zatem nasza linia trafia Polską granicę gdzieś w okolicach Krynicy.

Polska wszerz:
Ten podział jest nieco mniej skomplikowany. Główna linia to planowana-budowana autostrada od niemieckiej granicy przez Poznań, Łódź, Warszawę, aż do Białej Podlaskiej. Dwie linie pomocnicze to: ta oddzielająca szeroko rozumiane Pomorze i północne pojezierza od reszty kraju ("miastowo" przechodzi przez: Szczecin, Piłę, Bydgoszcz-Toruń, Łomżę i Białystok), druga oddziela góry i pogórza od wyżyn i nizin - kounikacyjnie to popularna A4: Zgorzelec, Wrocław, Opole, Katowice, Kraków, Rzeszów, aż po Medykę. Jedyne góry, które nie zmieściły się w "zupełnie południowej Polsce" to Świętokrzyskie.

MUWITowy podział Polski:

Polska centralna:

Polska Centralna obejmuje okolice Warszawy (a jakże!) wraz z wspaniałą Puszczą Kampinoską, Łodzi, wraz z pretendującą do listy Unesco, dzielnicą Księży Młyn - z famułami, fabrykami i brukowanymi uliczkami... To także Tomaszów Mazowiecki ze skansenem Rzeki Pilicy oraz Radom - zwany też sypialnią Warszawy. Ale kto z Was był w Muzeum Wsi Radomskiej? - A naprawdę jest co oglądać!. A Puszcza Kozienicka? I muzeum płyty gramofonowej w Pionkach? A muzeum starożytnego hutnictwa w Pruszkowie? I w końcu - dwie perły UNESCO: Średniowieczny zespół miejski Torunia oraz Stare Miasto w Warszawie.

Do centralnej Polski zaliczyliśmy też Wielkopolskę - najstarszy region Polski, związany z początkami państwa, dlatego został nazwany "Wielką Polską". Tu znajduje się najstarszy w kraju zabytek architektury- osiedle obronne kultury łużyckiej w Biskupinie, które powstało w latach 750-400 p.n.e. W krajobrazie Wielkopolski dominują rozległe, płaskie pola- dobrze będą się tu czuli ci, którzy lubią spokojne pejzaże i duże przestrzenie. I dla tych, którzy szukają kwintesencji polskości - to tu myszy zjadły króla Popiela, tu znajdowała się pierwsza stolica Polski, tu można podziwiać zabytki związane z początkami państwa polskiego.
Do tego regionu doliczyliśmy też Wyżynę Krakowsko-Częstochowską, zwaną popularnie Jurą. Z ruinami zamków (Orle Gniazda) i Częstochową. Polska Centralna jest idealna do pokazania różnicy między pesymistami, a optymistami... Wszędzie daleko, a jednocześnie wszędzie blisko.

Polska Północna:

Można by rzec, że Polska północna to Bałtyk i Pomorze. I tak by pewnie było gdyby nie to, że zaliczamy tutaj też Pojezierze Szczecińskie (dla mniej geograficznie ogarniętych - Szczecin NIE LEŻY nad morzem). Tutaj też znajdziecie zamki krzyżackie (od Malborka, przez Kętrzyn, aż po Reszel) - a one w wiekszości zlokalizowane są na Warmii i Mazurach. Tutaj też znajdziecie informacje o biegunie zimna - Wiżajnach - znajdujących się na Suwalszczyźnie. I - również znajdujące się na Suwalszczyźnie - Wigry. Z klasztorem Kamedułów. I sieją w jeziorze...

Polska Południowa:

Polska południowa to przede wszystkim góry. I trochę wyżyn. Poczynając od Bieszczad na wschodnim koniuszki Polski, przez Beskid Niski i Beskidy Zachodnie, aż po Sudety - które również na południowym krańcu (choć zachodnim) Polski leżą. Do tego dodajmy Śląsk Górny i Opolski (tak, tak - na Opolszczyźnie też są góry.) Różnica wysokości miedzy najwyższymi szczytami południowej części Polski może dobiegać dwóch kilometrów - bo jak tu porównać granitowe zęby Tatr, trawiaste połoniny Bieszczad i niewielkie wzniesienia Gór Opawskich?


A jeśli do tego dodamy ukryte w dolinach skarby architektury, tradycje ludowe i rzeki górskie pełne ryb... Może się okazać, że na południu Polski można znaleźć wszystko. Ale to nieprawda. Nie mamy morza.

Polska Wschodnia:

Polska Wschodnia to kraina różnorodna. Tak różnorodna, że praktycznie niemożliwe jest określenie cech charakterystycznych. Mieszają się tu języki, religie, stroje i tradycja. Od Tatarów, przez Staroobrzędowców, Żydów i prawosławnych po wyznawców samozwańczego proroka Ilii.

Poczynając od bieguna zimna - Suwalszczyzny, przez multikulturowe Podlasie, krainę cerkwi na Roztoczu, aż po, modne ostatnio, Bieszczady. Polska wschodnia w MUWIT-cie to wąski paseczek przy granicy z krajami byłego ZSRR. Ale nie aż tak wąski, jak u znawcy tych terenów, Grzegorza Rąkowskiego, który w swoich przewodnikach "Polska Egzotyczna" opisuje tereny w odległości nie większej niż kilkanaście kilometrów od wschodniej granicy.

Polska Zachodnia:

Polska Zachodnia to tzw. Ziemie Odzyskane, choć osobiście mi się to określenie w ogóle nie podoba. Niemniej jednak istnieje w literaturze przedmiotu i chyba najwyższy czas to zmienić. Ale to poza tematem. Polska zachodnia to przede wszystkim pojezierza - od Szczecina, przez Gorzów, aż po Poznań.


Kierując się dalej na południe: winne tereny w okolicach Zielonej Góry, szachulcowe domy i kościoły na zachodnich ziemiach, aż w końcu Wrocław. Wrocław - stolica Dolnego Śląska - miasto położone na wodzie. Przez miasto przepływa 5 rzek większych: Odra i 4 jej dopływy, które zasilają ją w granicach miasta: Bystrzyca, Oława, Ślęża i Widawa. Polska zachodnia kończy się trójdzielonych górach. Dzielonych między trzy europejskiekraje i trzy zlewiska mórz. Sudety- wspaniałe Góry Stołowe, asfaltowe Izery i Masyw Śnieżka ze swoim Trójmorskim Wierchem. Roi się tu od zamków i tajemnic. To epopeja sama w sobie.

Tematycznie i cyklicznie:

UNESCO:

Szlakiem UNESCO- Lista Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO jest rejestrem najcenniejszych obiektów na świecie. Została utworzona w 1978 roku, aby chronić światową spuściznę kulturalną i naturalną. Na pierwszą listę zostało wpisane centrum Krakowa z Kazimierzem oraz zabytkowa Kopalnia soli w Wieliczce. Dziś na liście znajduje się 14 wpisów dotyczących Polski. Obiektów jest jednak dwa razy więcej.