Aktualizacja: 30.październik'2022
  




Sanok
Przewodnik z cyklu PLUS



Park Etnograficzny w Sanoku należy do najpiękniejszych muzeów na wolnym powietrzu w Europie. Pod względem ilości obiektów jest największym skansenem w Polsce. Ogromnym plusem jest malownicze położenie- na prawym brzegu Sanu u podnóża Gór Sanocko-Turczańskich dość wiernie odzwierciedla fizjografię Podkarpacia. 38 ha powierzchni podzielone jest na 5 Sektorów. Sektory są ułożone tak logicznie i zgodnie z topografią, że jest to aż nieprawdopodobne.

Co zobaczyć?:

Muzeum Budownictwa Ludowego
Skansen zajmuje powierzchnię 38 ha, prezentuje ok. 120 obiektów architektury drewnianej z terenu Bieszczadów, Beskidu Niskiego i Pogórzy, m.in. cerkiew z Ropek 1801 r., z Grąziowej 1731 r., z Rosolina 1750 r., kościół z Bączala Dolnego 1667 r.

Park Etnograficzny w Sanoku należy do najpiękniejszych muzeów na wolnym powietrzu w Europie. Pod względem ilości obiektów jest największym skansenem w Polsce.

I jak każda komercyjna perła regionu, ma swoje plusy i minusy. Ogromnym plusem jest malownicze położenie - na prawym brzegu Sanu u podnóża Gór Sanocko-Turczańskich dość wiernie odzwierciedla fizjografię Podkarpacia. 38 ha powierzchni podzielone jest na 5 sektorów. Sektory są ułożone tak logicznie i zgodnie z topografią, że jest to aż nieprawdopodobne.

Muzeum Ikon
Muzeum Ikon mieści się w sanockim zamku, pierwotnie był to ruski gród, na którego miejscu stanął Kazimierzowski zamek gotycki, który został przebudowany w latach 1523 1548, w stylu renesansowym. W jego salach wyeksponowanych jest 106 ikon, z ok. 700 posiadanych przez muzeum, reszta zostanie wyeksponowana po zakończeniu remontu pozostałych pomieszczeń. Posiadana przez placówkę kolekcja jest największą w Polsce. Dodatkowo muzeum oferuje: malarstwo Z. Beksińskiego oraz dzieła innych współczesnych artystów, eksponaty archeologiczne i historyczne związane z regionem.

Prawosławna cerkiew katedralna p.w. Św. Trójcy
Katedra prawosławna Świętej Trójcy w Sanoku została wymurowana w 1784 r. na miejscu poprzednich prawosławnych świątyń z XVI i XVII wieku. Do 1946 roku była w obrządku greckokatolickim. Ikonostas świątyni pochodzi z drugiej połowy XIX wieku, wnętrze zdobione jest polichromią z 1907 roku.


W okolicy:
Najbliższy przewodnik:
Przemyśl >>>

Na północ:

Mrzygłód - Zespół budownictwa małomiasteczkowego
W wiosce stoi malowniczy zespół sakralny z kościółkiem Rozesłania Apostołów, powstałym w latach 1415–1424, potem gruntownie przekształconym. Świątynię, według legendy zbudowaną przez jeńców krzyżackich, ufundował Władysław Jagiełło jako wotum za zwycięstwo pod Grunwaldem.

Kaplica grobowa Trzcińskich - malownicza ruina
Według tradycji ustnej wieś zbudowano na miejscu dworu ruskiego bojara (Wołodara). Stąd ma pochodzić – Wołodź. Niektórzy podają, że nazwa miejscowości może mieć związek z faktem, że zamieszkiwana była przez ludność pochodzenia ruskiego, która pozostawała z związku z migracjami wołoskimi. Prawdopodobnie przed przyłączeniem na stałe tych terenów do Polski przez króla Kazimierza Wielkiego na obszarze wsi istniała już stara osada ruska. Wieś wzmiankowana jest pierwszy raz w dokumencie z 1373 roku, w którym Władysław Opolczyk nadał sąsiednią Jabłonicę Przemysławowi z ziemi łęczyckiej. Nazwa wsi brzmiała Wolosze.

Drewniana cerkiew w Uluczu
Cerkiew w Uluczu została wzniesiona na szczycie lesistego wzgórza Dębnika jako część obronnego monasteru Bazylianów. Pierwotnie planowano zbudować świątynię we wsi, jednak ostatecznie budowla stanęła na szczycie wzgórza. Cerkiew oraz budynki klasztorne otaczały dwa, oddzielone fosą kamienne mury, których ślady wciąż są widoczne. Po wojnie i wysiedleniu ludności ukraińskiej świątynia popadała w ruinę. Dopiero w latach 60. XX w. zabytek odrestaurowano i oddano do zwiedzania jako filię Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. We wnętrzu na uwagę zasługuje pastoforia – prothesis i diakonikon, występujące tylko w najstarszych cerkwiach, a także polichromia figuralna z lat 1682–1683 i ikonostas z 1682 r., które można zobaczyć w Sanoku w Muzeum Budownictwa Ludowego.






Drewniana cerkiew w Piątkowej
Jeśli chcielibyśmy wskazać najpiękniejszą cerkiew drewnianą Pogórza Przemyskiego, to prawdopodobnie będzie to świątynia w Piątkowej Ruskiej. Dawnej wsi już nie ma. Dziś zachowała się można powiedzieć osada, a na jej skraju, wśród drzew i krzewów leśnych stoi ona – smukła, drewniana piękność zwieńczona trzema wspaniałymi kopułami barokowymi.








Zamek Dubiecko
Zamek był siedzibą rodową Stadnickich – tu w połowie XVI-wieku urodził się Stanisław Stadnicki warchoł, pieniacz i zabijaka zwany „Diabłem Łańcuckim”. Tu także prawie dwieście lat później przyszedł na świat Ignacy Krasicki – poeta i biskup.


Najbliższy przewodnik:
Lesko >>>

Na wschód:

Zamek Sobień

Obiekt jest przykładem średniowiecznego zamku prywatnego pełniącego w XV w. ważną rolę w systemie obronnym ziem południowo-wschodnich Królestwa Polskiego. Pierwsza historyczna wzmianka o zamku pochodzi z 1415 r. Znaleziska archeologiczne wskazują na istnienie w tym miejscu gródka drewniano-ziemnego. Na przełomie XIII i XIV wieku powstał w tym miejscu zamek murowany w typie średniowiecznej warowni rycerskiej. Początkowo był on własnością królewską. Za czasów Kazimierza Wielkiego dokonano jego umocnień, a Władysław Jagiełło nadał go wraz z licznymi włościami rodowi Kmitów. Dobra Kmitów obejmowały kilkadziesiąt wsi, głównie w dolinie górnego Sanu, aż po jego źródła. W 1474 r. zamek najechali i zniszczyli Węgrzy.

Pod koniec XV stulecia Kmitowie wybudowali nową, większą siedzibę w Lesku i tam się przenieśli. Do końca XVI w. porzucony zamek Sobień popadł w ruinę. Do dziś zachowały się fragmenty murów budynku mieszkalnego i baszty. Dla turystów urządzono specjalne pomosty wraz z platformą widokową, z której rozciąga się piękny widok na płynący w dole San. Wzgórze zamkowe od 1970 r. zostało objęte ochroną jako rezerwat przyrody.

Monasterzec - Przemienienia Pańskiego (drewniany, 1820r.)

Jest to drewniana parafialna cerkiew greckokatolicka. Została zbudowana w latach 1818-1820, następnie poświęcona w 1822. Wyremontowana w 1934 roku pełniła swoją funkcję do czasu wysiedlenia mieszkańców wsi podczas akcji Wisła. W 1965 cerkiew została przejęta przez Kościół rzymskokatolicki, i w 1968 roku zamieniona w kościół p.w. Przemienienia Pańskiego. Pierwotna wzmianka o świątynii w Manastercu pochodzi z 1761 roku. Jest to obiekt drewniany, konstrukcji zrębowej, oszalowany. Prezbiterium w rzucie kwadratu, z dwiema zakrystiami od północy i od południa, nawa szersza -prostokątna od zachodu, znajduje się tam również babiniec i wieżami z przedsionkiem w przyziemiu. Wewnątrz prezbiterium i babińcu sklepienie zwierciadlane, nawie kopuła ośmiopolowa z latarnią. Prezbiterium otwarte do nawy łukiem segmentowym, analogiczny łuk znajduje się między nawą i babińcem oraz babińcem i wieżą. Chór muzyczny nadwieszony. Dach dwuspadowy o jednej kalenicy, kryty blacha. Nad prezbiterium i nawą ośmioboczne wieżyczki zwieńczone baniastymi latarniami, nad nawą zakończona żelaznym krzyżem.

Bezmiechowa Górna - pw. Narodzenia N.M.P. (drewniany, 1830r. d. cerkiew)

Drewniana cerkiew konstrukcji zrębowej. Orientowana. Trójdzielna, zbudowana w stylu neoklasycystycznym. Prezbiterium mniejsze od nawy, zamknięte prostokątnie z dwoma bocznymi zakrystiami. Wieża konstrukcji słupowej nad babińcem, poprzedzona kruchtą. Kryta dachem namiotowym i zwieńczona wieżyczką z pozorną latarnią. Dach jednokalenicowy, kryty blachą z ośmioboczną wieżyczką na sygnaturkę. Zwieńczona baniastym hełmem blaszanym z pozorną latarnią. Wewnątrz chór muzyczny nadwieszony. Płaskie stropy. Polichromia iluzjonistyczna i figuralna z 2 poł. XIX w. W nawie wizerunek Trójcy Świętej. Ikonostas z przeł. XIX i XX w. Krucyfiks ludowy z XIX w. Współczesne rzeźbione stacje Drogi Krzyżowej. Dzwonnica metalowa.


Najbliższy przewodnik:
Komańcza >>>

Na południe:

Zagórz - Ruiny Klasztoru Karmelitów Bosych
Na wzgórze trafić nietrudno. Ruiny widoczne są z daleka i prowadzi do nich w miarę wygodna dróżka dojazdowa. Po wejściu na wzniesienie, otoczone z trzech stron rzeką Osławą mamy przed sobą wielki masyw ruin, otoczonych kamiennymi murami ze strzelnicami. Pólkolistą bramą w murze wchodzimy na teren klasztorny. Jesteśmy przed kościołem pw. Zwiastowania NMP. Karmel zagórski był obronną fortyfikacją. Zbudowany został na początku XVIII wieku i oddany zakonowi Karmelitów bosych przez Jana Franciszka Stadnickiego, jako jego fundacja.


Najbliższy przewodnik:
Dukla >>>

Na zachód:

Czerteż - drewniany zespół cerkiewny

Jedną z najcenniejszych i najpiękniejszych cerkwi w województwie podkarpackim, ale także w Polsce, jest niewątpliwie świątynia w Czerteżu. Znajduje się ona na niewielkim wzgórzu, w otoczeniu starych drzew (dębów i lip), po wschodniej stronie drogi wiodącej z Sanoka do Rzeszowa. Dotarcie do niej z centrum Sanoka nie jest trudne, gdyż od ostatniego przystanku komunikacji miejskiej linii nr 5 jest to zaledwie 10 minut marszu..

Kostarowce - cerkiew

Jurowce - cerkiew

Sanoczek - cerkiew

Bażanówka - cerkiew

Jaćmierz - kościół drewniany



Copyright © MUWIT.pl    O portalu |  autorzy |