Aktualizacja: 01.grudzień'2022
  




Podlaskie
Na wschodnio-północnym kraniuszku Polski



Tatarski szlak >>>
Podróż po wschodnich kresach naszego kraju, to podróż po językach i kulturach. Rzadko który region prezentuje sobą tak ogromną mozaikę językowo-religijno- Narodowościowo-kulturową. Obok Polaków żyli tu Litwini, Białorusini, Żydzi, Grecy, Ormianie, Niemcy i potomkowie tureckich Tatarów i Karaimów. Świat zamknięty czterema ścianami meczetu. Świat ograniczający się do zielonego płótna ze złotym sierpem i gwiazdą, do XVI wiecznego podnóżka na Koran i do kilkunastu zakurzonych egzemplarzy Koranu. Zaczarowany Świat polskich Tatarów.

Tatarski szlak - z notatnika krajoznawcy >>

Zdjęcia regionu - Wzgórza Sokólskie >>

  • Kruszyniany - przewodnik PLUS >>

  • Sokółka - przewodnik PLUS >>


  • Białostockie muzeum wsi:

    Odwiedzając skansen będą Państwo mogli zobaczyć zabytkową drewnianą architekturę podlaskiej wsi, taką, jaką współcześnie można już tylko podziwiać w muzeach na wolnym powietrzu. W skansenie znajdują się zarówno obiekty zaliczane do tak zwanej małej architektury, a więc krzyże, kapliczki, studnie, jak i budynki mieszkalne i gospodarcze, a także dwór przeniesiony z miejscowości Bobra Wielka.
  • Białystok - przewodnik PLUS >>
  • Zdjęcia regionu - Wysoczyzna Białostocka >>
  • Wysoczyzna Białostocka - z notatnika krajoznawcy


  • Skansen Architektury Drewnianej Ludności Ruskiej Podlasia w Białowieży

    Skansen Architektury Drewnianej Ludności Ruskiej Podlasia w Białowieży prezentuje obiekty budownictwa drewnianego z terenu Podlasia. W kolekcji znajduje się dziewięć obiektów o zróżnicowanym stanie zachowania – część z nich została przystosowana do zamieszkania przez turystów. Każdy z budynków jest jednak bardzo ładnie wyeksponowany i fantastycznie współgra z otaczającą go przyrodą, co sprawia, że spacer po muzeum jest ciekawym doświadczeniem.


    Skansen kurpiowski w Nowogrodzie

    Należy do dwóch najstarszych muzeów budownictwa ludowego w Polsce. Zbiory, w liczbie około 3000 eksponatów, pochodziły głównie z zasobów prywatnych Adama Chętnika i związane były z Kurpiowską Puszczą Zieloną. Obecnie na powierzchni około 3,5 ha znajdują się 23 budynki mieszkalne i gospodarcze z odpowiednim wyposażeniem oraz kilkadziesiąt obiektów tzw. małej architektury: barcie, kapliczki, studnie, bróg itp. Wszystkie budynki są konstrukcji zrębowej, z okresu od końca XVIII w. do I połowy XX w. z terenu Kurpiowskiej Puszczy Zielonej. Jest to obszar o specyficznej, tradycyjnej kulturze ludowej z charakterystycznym kurpiowskim ubiorem, rzeźbą, zdobnictwem i budownictwem drewnianym. Kurpiowskie chaty z ozdobnymi szczytami, śparogami, nadokiennikami, a także budynki gospodarcze m.in. spichlerze z podcieniami, ustawione na kamieniach czy "grzybkach" reprezentują niemal klasyczne formy w drewnianym budownictwie ludowym.


    Zagroda Stefana w Nowoberezowie

    XIX-to wieczne chatki oraz wystrój wnętrz z tamtej epoki przyciąga tych, którzy potrzebują ciszy i spokoju, ucieczki od zgiełku i codzienności. Położone jest na obrzeżach puszczy białowieskiej, we wsi Nowoberezowo. Wieś leży obok miasta powiatowego Hajnówki przy trasie Bielsk-Podlaski- Hajnówka. Gospodarstwo specjalizuje się w hodowli strusi. Można zwiedzić starą podlaską zabudowę wraz z wyposażeniem wnętrz z przełomu XIX- XX w.


    Muzeum Etnograficzne w Puńsku

    Skansen, inaczej zwany Muzeum Litewskiego Centrum Kultury Ludowej jest okazałą zagrodą wiejską z przełomu XIX i XX w. Znajdziemy w nim między innymi domy mieszkalne, obory, stodoły, spichlerz i studnię z żurawiem. Po terenie skansenu oprowadza Pani przewodnik, która zdradza odwiedzającym historię tych budynków.
    Jednym z ciekawszych obiektów na terenie skansenu jest stodoła, a w niej teatr stodolany. Była to forma rozrywki organizowana wśród mieszkańców wsi lub miast. Na małej scenie budowanej i przyozdabianej na kilka dni przed pierwszymi występami prezentowały się organizacje teatralne niosąc rozrywkę mieszkańcom. Tradycja ta podtrzymywana jest przez Dom Kultury Litewskiej do dnia dzisiejszego. Organizowane są tutaj imprezy kulturalne oraz festiwal teatrów stodolanych.

    Muzeum znajduje się w zespole pałacowo-parkowym z połowy XIX wieku (dawna posiadłość rodziny Starzeńskich), odbudowanym ze zniszczeń wojennych w latach 1966-1969. Zbiory Muzeum liczą ponad 28 000 eksponatów (w tym ponad 300 maszyn i narzędzi rolniczych), które prezentowane są zwiedzającym w 43 ekspozycjach stałych. W Skansenie Mazowiecko-Podlaskim zgromadzono 47 zabytkowe obiekty architektury drewnianej ( XVIII - pocz. XX w.), które ulokowano w trzech zespołach, z pełnym wyposażeniem wnętrz. Muzeum posiada punkty zamiejscowe w Drewnowie ( wiatrak z zagrodą młynarza), Dąbrowie Łazy (wiatrak) i Winnie Chroły (Szkola Wiejska).

    Podlaskie to skomplikowane województwo. Z jednej strony bogate w parki narodowe, krajobrazowe i leśne ostępy. Z drugiej - trudno tu cokolwiek podporządkować, bądź sklasyfikować. Z jednej strony mamy Wigierski Park Narodowy który mniej zorientowani lokalizują na Mazurach :), z drugiej : Suwalszczyznę, która od Podlasia różni się jak dzień od nocy i stanowi zupełnie odrębny region.

    No, ale wciąż jest to Podlaskie województwo. Z trzeciej zaś strony region zwany Podlasiem Południowym mocno zachodzi na województwo Lubelskie - granica przebiega Bugiem. Z ostatniej strony zaś...Łomża i Kurpie to już wcale nie jest Podlasie jako region, a mieści się w granicach województwa. Starałam się jak mogłam podlinkować wszystko tak, żeby było w miarę logicznie i łatwo. Ale czy mi się udało... tego nie wiem :)

    Niż Wschodniobałtycko-białoruski - Zdjęcia z regionu

    Z notatnika krajoznawcy




    Przewodniki 50 PLUS >>>



    Nadrzędny cel projekciku to "zobaczyć co w okolicy". Nie zważając na granice województw, czy powiatów. teksty pochodzą w dużej mierze "z internetów" - najczęściej z linkami do źródła. Ale nie tylko do źródła - niektóre rzeczy są naprawdę wyśmienicie opracowane w sieci. Promień 50 km jest za duży dla piechura, dobry dla rowerzystów i posiadaczy czterech kółek.

    Przewodniki PLUS:
  • Białowieża >>
  • Białystok >>
  • Goniadz >>
  • Gulbieniszki (SPK) >>
  • Kruszyniany >>
  • Łomża >>
  • Sokółka

  • Suwałki >>
  • Tykocin >>

  • Wakacje z psem:

    Rewelacyjne miejsce dla rodzin, singli, osób z psami i kamperowców - tuż przy Suwalskim Parku Krajobrazowym. Miejsce nazywa się Agrocamp - Stara Pawlowka. I lepszego nie znajdziecie :)

    Stara Pawłówka 18 - STARA PAWŁÓWKA 18, 16-427 PAWŁÓWKA


    źródło fotografii



    142 km rzeki
    Czarna Hańcza jest największą rzeką Wigierskiego Parku Narodowego oraz jedną z ważniejszych rzek Suwalszczyzny. Czarna Hańcza zbiera spływy z powierzchni ponad 170 km2 i wnosi do Wigier 1,4 metra sześciennego wody na sekundę. Jej źródła zlokalizowane są w pobliżu jez. Jegliniszki, a uchodzi do Niemna na terenie Białorusi. Czarna Hańcza ma długość prawie 142 km z czego 108 km przebiega na terenie Polski. Przez teren Wigierski Park Narodowy przepływa górno-środkowy, prawie 15 kilometrowy fragment rzeki.


    Ochrona przyrody:
    Narew jest największą rzeką północno-wschodniej Polski o całkowitej długości 484 km, z czego 36 km znajduje się po stronie Białoruskiej. Jej źródła znajdują się w białoruskiej części Puszczy Białowieskiej. Główne dopływami są Supraśl, Biebrza i Pisa (prawostronne) oraz Bug (lewostronny). W granicach Narwiańskiego Parku Narodowego dopływają następujące cieki: Liza, Szeroka Struga, Kowalówka, Awissa, Turośnianka, Czaplinianka i Kurówka.

    Dolina Biebrzy jest unikatową w skali Europy enklawą dla ptaków wodno-błotnych. Zaobserwowano tu dotychczas 271 gatunków ptaków, z czego 181 gatunków to gatunki lęgowe. Spośród 56 gatunków uznanych w Polsce za ginące lub zagrożone wyginięciem 17 gnieździ się właśnie w Biebrzańskim Parku Narodowym, np.: dubelt, wodniczka, rybitwa czarna, rybitwa małoskrzydła, orlik grubodzioby. Dla niektórych z nich Bagna Biebrzańskie są jedną z ostatnich ostoi gwarantujących utrzymanie się ich populacji w Europie Środkowej.
  • Goniądz - przewodnik PLUS >>

  • Dzisiejsza Puszcza Białowieska, to kompleks leśny o obszarze 150 tys. ha położony po obydwu stronach granicy Polski i Białorusi. Część zachodnia, znajdująca się w Polsce, zajmuje 62,5 tys. ha; część wschodnia, znajdująca się na Białorusi, zajmuje 87,5 tys. ha - tworzy Park Narodowy "Bieławieżskaja Puszcza". Szczęśliwy bieg historii, ochrona Puszczy jako terenu polowań królewskich, a w XIX w. Carskich, sprawił, że podlegała ona specjalnej ochronie - m.in. nie objęła jej kolonizacja, to znaczy karczowanie lasu i zamiana ich na tereny osadnicze i rolne. Dzięki temu do początku XX w. zachowały się tu lasy pochodzenia naturalnego, a w nich największe zwierzę Europy - żubr. Pierwsze rabunkowe wyręby przypadają na okres I wojny światowej, wówczas to w początku 1919 r. giną w niej ostatnie żubry.
  • Białowieża - przewodnik PLUS >>

  • Jezioro Wigry jest położone wśród lasów Puszczy Augustowskiej, porastających w 80% jego linię brzegową. Wigry mają aż 19 wysp. Dodajmy do tego wspaniałą faunę i florę i górującą sylwetkę klasztoru pokamedulskiego.


    Obecny kształt doliny Narwi i stopień jej naturalności jest wynikiem zachowania naturalnego biegu rzeki. Na całym odcinku w granicach Parku, Narew płynie nieuregulowanym korytem tworząc liczne meandry i odnogi. O uwilgotnieniu doliny decydują prawie w całości czynniki naturalne tj. ilość opadów, poziom wody w górnym odcinku Narwi,jak tez jej głównego dopływu Biebrzy. Połączenie hydrologiczne Biebrza- Narew w ogromnym stopniu czyni obszary przylegle do tych rzek bardzo podobnymi pod względem siedliskowym i co się z tym wiąże pod względem składu gatunkowego roślin i zwierząt.

    Puszcza Knyszyńska jest pozostałością po ogromnym, zwartym kompleksie puszczańskim na pograniczu Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego. W końcu XV wieku były to: Puszcza Grodzieńska, Knyszyńska i Błudowska. Ich zasiedlanie następowało bardzo powoli. Długo był to teren pogranicza, na którym ścierały się wpływy polskie, ruskie, litewskie, jaćwieskie i krzyżackie.

    Obszar Suwalskiego Parku Krajobrazowego leży w dorzeczu Niemna i jest odwadniany przez dwa systemy rzeczne: Szeszupę i Czarną Hańczę. Odcinek źródłowy Szeszupy znajduje się niedaleko Turtula, skąd rzeka płynie w kierunku północno-wschodnim do Niemna. Na terenie parku przepływa przez pięć płytkich jezior: Gulbin, Okrągłe, Krejwelek, Przechodnie i Postawelek, a za pośrednictwem Szurpiłówki, Jacznówki i Potoku Młyńskiego odwadnia dodatkowo kilka innych jezior położonych w zagłębieniu Szeszupy.





    Kameduli w Wigrach >>>

    Jezioro Wigry jest położone wśród lasów Puszczy Augustowskiej, porastających w 80% jego linię brzegową. Wigry mają aż 19 wysp. Dodajmy do tego wspaniałą faunę i florę i górującą sylwetkę klasztoru pokamedulskiego. Malowniczo położony na jeziorem Wigry kompleks budynków byłego klasztoru kamedulskiego. Zakonnicy zostali sprowadzeni tutaj przez króla Jana Kazimierza w 1667 r., ale pierwotne drewniana zabudowania spłonęły w pożarze w roku 1671 r. Klasztor odbudowano w stylu późnobarokowym. Wzniesiono także 17 eremów (małych domków mieszkalnych) dla zakonników, które można w dalszym ciągu podziwiać.
  • Suwałki - przewodnik PLUS >>
  • Zdjęcia regionu - Wzgórza Sokólskie >>
  • Wigry - z notatnika krajoznawcy

    Łomża, Kurpie i forty w Piątnicy >>>

    Leżąca dziś w woj. podlaskim, historycznie należy jednak do Mazowsza. Łomża, jako stolica guberni i ważna przeprawa przez Narew, stała się odrębną twierdzą na linii obrony przed Prusami Wschodnimi.

    Leżąca dziś w woj. podlaskim, historycznie należy jednak do Mazowsza. Łomża, jako stolica guberni i ważna przeprawa przez Narew, stała się odrębną twierdzą na linii obrony przed Prusami Wschodnimi. Forty były przygotowane do obrony okrężnej (w sytuacji odcięcia od zaopatrzenia). Posiadały własne kuchnie, piekarnie, ujęcie wody, piecowe ogrzewanie i spalinowy agregat prądotwórczy.

  • Łomża - przewodnik PLUS >>
  • Zdjęcia regionu - Nizina Północnomazowiecka >>
  • Międzyrzecze Łomżyńskie - z notatnika krajoznawcy

    Kraina piękna jak baśń >>>

    W mojej, skromnej, opinii jest to jeden z najpiękniejszych zakątków Polski. Co więcej - mało tu zakazów (wolno biwakować, chodzić, jezdzic na rowerze czy koniu, niemal bez ograniczeń. Jedynym ograniczeniem są elektryczne pastuchy, strzegące przed wejściem na pola prywatne. Z punktu widzenia krajoznawczego - coś pięknego.
    Krajobraz północnej Suwalszczyzny jest swoistym muzeum natury, kwintesencją spadku po lodowcu otrzymanym przez kontynent europejski. Na ziemi suwalskiej leży 160 jezior o powierzchni powyżej 1 ha, w tym słynna Hańcza.

  • Gulbieniszki (SPK) - przewodnik PLUS >>
  • Zdjęcia regionu - Pojezierze Wschodniosuwalskie >>
  • Suwalski Park Krajobrazowy - z notatnika krajoznawcy

    Ośrodek pokazowy żubrów >>>

    Zwierzęta w Rezerwacie eksponowane są w warunkach półnaturalnych, w dużych zagrodach pokrytych naturalną roślinnością, mogą więc nie być widoczne przez cały czas. Ze względu na naturalny sposób karmienia zwierząt kopytnych (pastwisko), zagrody użytkowane są naprzemiennie, stąd w części z nich nie ma zwierząt, aby trawa mogła odrosnąć.

  • Białowieża - przewodnik PLUS >>
  • Zdjęcia regionu - Równina Bielska >>
  • Puszcza Białowieska - z notatnika krajoznawcy



    Zamek w Tykocinie
    W Tykocinie - urokliwym miasteczku nad Narwią - jest kilka namacalnych dowodów, że są tacy mieszkańcy Podlasia, którzy, posiadając nieco zasobniejsze portfele, potrafią i chcą wykorzystać je dla dobra ogółu i regionu. Takim przykładem jest odbudowa zamku tykocińskiego przez białostockiego przedsiębiorcę (gdy byłam tu 20 lat temu, było tu puste pole z kilkoma kamieniami i tabliczką "tu stał z zamek"). Drugim przykładem są wykopaliska w centrum fundowane przez właściciela restauracji. Trzecim zaś synagoga, której wnętrze odrestaurowano dzięki funduszom zebranym wśród dawnych mieszkańców (dziś mieszkających w Izraelu).

    Zamek w Tykocinie został zrekonstruowany na fundamentach XVI wiecznego zamku królewskiego Króla Polski i Wielkiego Księcia Litwy - Zygmunta Augusta. Rekonstrukcja bryły została przeprowadzona na podstawie danych archeologicznych i źródeł historycznych. Teren zamku został także dokładnie zbadany pod kątem archeologicznym. Aktualnie funkcjonująca część zamku obejmuje – skrzydło południowe z basztami: Turmą i Rogową oraz część skrzydła północno-zachodniego. W odbudowie jest baszta Biała i część skrzydła północnego. W zamku znajduje się Muzeum, Restauracja oraz Pokoje Gościnne.
  • Tykocin - przewodnik PLUS >>
  • Zdjęcia regionu - Kotlina Biebrzańska >>
  • Kotlina Biebrzańska - z notatnika krajoznawcy



    Wiatraki sokólskie
    <

    Wiatraki stanowiły charakterystyczną grupę budownictwa drewnianego w Polsce. Budynki te wyodrębniały się na tle innych budowli drewnianych tym, że posiadały specjalną konstrukcję opartą na szkielecie drewnianym, a niektóre części były obracane i ruchome. Ta unikalna w budownictwie konstrukcja spowodowała utworzenie nowego kształtu architektonicznego jakim był wiatrak, co stanowiło o specjalnym jego wyrazie w krajobrazie wsi. >>>

    Wiatraki sokólskie - z notatnika krajoznawcy



  •   
    Copyright © MUWIT.pl    O portalu |  autorzy |