Sandomierz
Zespół architektoniczno-krajobrazowy Starego Miasta w Sandomierzu to zabytkowa perełka. Kamienice i gotycki ratusz pochodzą z XIV wieku. Budowę podziemnych korytarzy rozpoczęto osiem stuleci temu. Pod budynkami i placem Starego Rynku w lessowych pokładach drążono komory i korytarze. Głębokość lochów dochodziła nawet do 15 metrów.
Sandomierz - Zamek
Położony na wysokim Wzgórzu Zamkowym, powstał w miejscu grodu funkcjonującego tutaj prawdopodobnie już w X wieku. Został wzniesiony w okresie panowania króla Kazimierza Wielkiego.
Pierwotnie składał się z 4 skrzydeł obejmujących kolumnowy dziedziniec. W 1656 r. został wysadzony w powietrze przez wojska szwedzkie. Zachowało się zachodnie skrzydło, w którym od 1821 r. mieściło się więzienie. Obiekt odbudowany w latach 1960 - 1986 jest siedzibą Muzeum Zamkowego.
TODO
Sandomierz - Brama Opatowska
Brama Opatowska - główny zabytek Sandomierza, jedna z niegdyś czterech bram wchodzących w kompleks murów obronnych Sandomierza, wzniesiona przez króla Kazimierza Wielkiego około 1362 roku. Do bramy przylegają, bo obu jej stronach pozostałości murów.
W szesnastym wieku bramę zwieńczono renesansową attyką. Attyki budowano w celu zabezpieczenia dachów przed wyrzucanymi przez nieprzyjaciela strzałami z gorejącymi wiechciami. Wspomniana attyka była więc strukturą podnoszącą obronność budowli. Bramę zamykano od góry broną, czyli mocną, okutą żelazem kratą z bali dębowych. W latach 1928-1929 Brama Opatowska została pokryta żelbetonowym stropem i udostępniona zwiedzającym. Niegdyś istniały oprócz opatowskiej trzy bramy. Żadna do dnia dzisiejszego nie zachowała się. Ponadto było 21 baszt i dwie furty, z czego jedna Dominikańska, zwana Uchem Igielnym, istnieje po dziś dzień.
TODO
Sandomierz - Podziemna Trasa Turystyczna
Ze względu na walory historyczne i zabytkowe postanowiono połączyć część kilkukondygnacyjnych komór i chodników znajdujących się pod Starym Miastem, tworząc Podziemną Trasę Turystyczną. Podziemne składy kupieckie powstawały w okresie od XV do XVII w. Podatny na drążenie less pozwolił mieszkańcom Sandomierza na stworzenie szeregu podziemnych piwnic. Z czasem sięgały one nawet 15 metrów poniżej powierzchni ziemi. Pod koniec XX wieku część komór połączono tworząc 470 m. trasę, którą udostępniono do zwiedzania. Najgłębsze wyrobiska znajdują się na głębokości 12 m. pod płytą rynku.
TODO
Sandomierz - Kościół św. Jakuba
To jeden z najstarszych wybudowanych z cegły kościołów w Polsce. Jego historia i zabytki zauroczyły wielu Polaków, ludzi pióra, miłośników Sandomierszczyzny. Jest starożytną świątynią romańską wzniesioną z cegły w pierwszej dekadzie XIII w. Fundatorem był biskup krakowski - Iwo Odrowąż. Kościół wzniesiono jako trójnawową bazylikę z wydłużonym, trójprzęsłowym prezbiterium. Do świątyni przylega dzwonnica z 1314 r. oraz kaplica poświęcona męczennikom sandomierskim z połowy XVII w. Warto zwrócić uwagę na późnoromańską dekorację elewacji wykonaną z ceramiki - przede wszystkim portal północny, który zalicza się do najpiękniejszych romańskich portali ceramicznych.
Sandomierz - Synagoga
Synagoga w Sandomierzu (ul. Żydowska 4) została wybudowana w 1758 roku[1.1]. W pierwszej połowie XIX w. dobudowano od strony północnej budynek kahału. Remonty przeprowadzono w latach 1872, 1911 i 1929. Podczas II wojny światowej Niemcy doszczętnie zdewastowali synagogę. W latach 70. XX w. przeprowadzono prace remontowe i przeznaczono budynek na Archiwum Państwowe, które funkcjonuje do dzisiaj.
Budynek synagogi wzniesiono w stylu późnobarokowym. Murowana budowla z cegły została wzniesiona na rzucie zbliżonym do kwadratu. Cały zespół jest przykryty dachem łamanym, podbitym gontem.
Sala modlitewna nakryta jest sklepieniem krzyżowo-kolebkowym z lunetami. Na sklepienie zachodzą łuki, ponad którymi znajdują się zachowane napisy hebrajskie. Na każdej ścianie znajdują się po trzy okna. Zachowały się polichromie pochodzące z kilku okresów na przestrzeni XVIII-XIX w., przemalowane na początku XX wieku. Polichromia środkowego przęsła ściany wschodniej prawdopodobnie pochodzi z XVIII wieku. Obrazy przedstawiają: Mojżesza nad Nilem, budowę Jerozolimy, mogiłę Judyty, Ścianę Płaczu, Świątynię, mogiłę Szymona Bar Jochaja, Jezioro Tyberiadzkie, Górę Synaj i ofiarę Jakuba. Dodatkowo zachowały się znaki zodiaku i kaligrafie hebrajskie. Wejście do sali modlitewnej z budynku kahału prowadzi przez gotycki portal, przeniesiony tutaj z sandomierskiego zamku.
TODO
Góry pieprzowe
Góry te, inaczej zwane Pieprzówkami, to szereg wzgórz zbudowanych m.in. z łupków kambryjskich (bardzo starych skał powstałych ok. 500 mln lat temu), swym kolorem i wyglądem przypominających ziarna pieprzu, chronionych rezerwatem przyrody. Znajdują się tu również liczne stanowiska roślinności kserotermicznej i stepowej.
O Pieprzówkach mówi się, że są to Góry Różane. Miejsce to uznawane jest za największe skupisko pod względem ilości występujących gatunków róż dziko rosnących w Polsce (na 25 gatunków występujących w kraju aż 12 ma właśnie tutaj swoje siedlisko). Najbardziej atrakcyjnym okresem, aby je podziwiać jest maj i czerwiec - okres kwitnienia - oraz przełom lata i jesieni, kiedy krzewy pokrywają się czerwonymi owocami.
Tematycznie - podlaskie judaica >>>