Architektura drewniana





Śląskie kościoły Pokoju - UNESCO:


Świdnica - Kościół Pokoju
Śląskie Kościoły Pokoju stanowią historyczne nawiązanie do ważnego w dziejach Europy wydarzenia politycznego, jakim było zawarcie Pokoju westfalskiego w 1648 roku kończącego wojnę trzydziestoletnią. Cesarz monarchii habsburskiej w geście łaski dla pokonanych protestantów wydał zezwolenie na wzniesienie trzech świątyń na Śląsku. Obwarował je jednak zastrzeżeniem, że nie mogą to być budowle murowane z wieżami usytuowane w mieście. Kościoły zbudowano w konstrukcji ryglowej. Do dziś zachowały się dwa- w Jaworze i Świdnicy, które pełnią nadal funkcje sakralne. Trzeci - w Głogowie uległ zniszczeniu już w końcu XVIII wieku.

Jawor - Kościół Pokoju
Śląskie Kościoły Pokoju stanowią historyczne nawiązanie do ważnego w dziejach Europy wydarzenia politycznego, jakim było zawarcie Pokoju westfalskiego w 1648 roku kończącego wojnę trzydziestoletnią. Cesarz monarchii habsburskiej w geście łaski dla pokonanych protestantów wydał zezwolenie na wzniesienie trzech świątyń na Śląsku. Obwarował je jednak zastrzeżeniem, że nie mogą to być budowle murowane z wieżami usytuowane w mieście. Kościoły zbudowano w konstrukcji ryglowej. Do dziś zachowały się dwa- w Jaworze i Świdnicy, które pełnią nadal funkcje sakralne. Trzeci - w Głogowie uległ zniszczeniu już w końcu XVIII wieku.

Izby regionalne i skanseny:


Kuźniczysko - IZBA TRADYCJI MŁYNARSKICH
Kuźniczysko, tak jak i inne osady na tym terenie, było kolonią leśną, która z czasem dała początek wiosce. Spośród dwóch czynnych w XV w. hut żelaza jedna leżała na terenie Czeszowa, a druga Kuźniczyska. W 1422 r. należała ona do rodziny Muslischs, która za użytkowanie jej płaciła klasztorowi 5 marek czynszu rocznego. Dla porównania huta Johana Hubnera w Czeszowie oprócz czynszu, dawała klasztorowi dwa pługi i dwa pręty z żelaza. W 1433 r. Muslischowie sprzedali kuźnię.wtedy nie było jeszcze wioski, a okoliczni mieszkańcy zajmowali się hutnictwem, karczowaniem i wypalaniem drewna oraz pszczelarstwem. Z czasem na wytrzebionym terenie powstała wieś i folwark klasztorny.

W kwietniu 2012 roku nastąpiło uroczyste otwarcie Izby Tradycji Młynarskich i udostępnienie młyna zwiedzającym. Tym samym obiekt stał się punktem węzłowym Sieci Muzeów Domowych zrzeszających muzealników z Polski, Czech, Słowacji, Litwy, Ukrainy i Niemiec. Od tego czasu odwiedzający mają możliwość odbycia tutaj lekcji "żywej historii" oraz zapoznania się z jednym z ginących zawodów.


Kościoły ewangelickie:


Kuźniczysko - Drewniany kościół
Kościół w Kuźniczysku pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia NMP to obiekt wyjątkowy. Zaprojektowany został i wybudowany w XVIII wieku przez niemieckiego architekta i budowniczego Carla Gottharda Langhansa - autora takich dzieł architektury jak Brama Brandenburska w Berlinie czy Pałac Królewski we Wrocławiu. Kościół zbudowany jest z modrzewia, i choć ma już ponad 300 lat, to we wnętrzu nadal można poczuć niezwykły zapach charakterystyczny dla tego typu drewnianych budowli.

Obecnie świątynia niszczeje. Mimo wielu prób ratowania zabytku, nie udało się ocalić wnętrza, przepięknych organów czy mechanizmu zegara wieżowego, który jeszcze po 1945 roku, był regularnie co 2 doby nakręcany ręczną korbą. Teraz wieża gnije, podłogi zostały zerwane, a w nawie głównej prawie nie ma już kościelnych ław.Obiekt został zaniedbany, ponieważ jest "siostrzaną" budowlą w stosunku do kościoła św. Józefa w Złotowie, bowiem to tam znajdowała się właściwa parafia, natomiast obiekt z Kuźniczyska stanowił jedynie jej filię. Do końca wieku XVIII odprawiano tu jeszcze nabożeństwa w języku polskim, a kościelny organista znał doskonale polskie religijne pieśni.


Drewniane:


Wrocław - Park Szczytnicki - Modrzewiowy kościół
Modrzewiowy kościół św. Jana Nepomucena w Parku Szczytnickim powstał w XVI w. w Starym Koźlu . W ramach ochrony zabytków został z inicjatywy Theo Effenbergera przeniesiony w 1913 r. na obecne miejsce w Parku Szczytnickim. Był wówczas elementem Wystawy Sztuki Cmentarnej w ramach Wystawy Stulecia. Przeniesienie obiektu do Wrocławia stało się możliwe dzięki właścicielowi sanatorium przeciwgruźliczego z Görbersdorfu - Adolfowi Weickertowi, który całą operację dotował.

Był to jeden z pierwszych w Niemczech transferów obiektu dokonany w celu jego zachowania. Podczas montażu wymieniono wiele elementów z oryginalnej konstrukcji. Zmieniono wykroje otworów okiennych, zbudowano nowy chór muzyczny i prowadzące na niego schody zewnętrzne. Pobielono wnętrze, ale rezygnowano z tynkowania ścian zrębowych, aby przywrócić kościołowi stan pierwotny. Odnowiono malowidła na szybach, zbudowano ogrodzenie i soboty.

Szachulcowe, czyli w kratkę:


Pawłów Trzebnicki - szachulcowy kościół
Kościół szachulcowy, barokowy konstrukcji słupowo – ramowej. Zbudowany na planie krzyża greckiego w stylu barokowym. Część centralna zbudowana na planie ośmioboku, kryta łamaną kopułą z blachą miedzianą. Zwieńczona wieżyczką z latarnią i chorągiewką. Ramiona krzyża zamknięte prostokątnie, zwieńczone trójkątnymi szczytami i kryte dachami dwuspadowymi.

Wrocław Dąbie - szachulcowy - NMP Matki Pocieszenia
Kościół szachulcowy, trójnawowy konstrukcji słupowo - ramowej. Salowy, bez wyodrębnionego z nawy prezbiterium, zamknięty trójbocznie z boczną zakrystią. Kruchta od frontu nawy. Dach jednokalenicowy z czworoboczną wieżyczką na sygnaturkę w części frontowej. Zwieńczoną hełmem ostrosłupowym z latarnią.wnętrze otynkowane.

Wrocław - Swojszyce - św. Jacka
Zbudowana w 1630 roku konstrukcja zawierała w sobie początkowo tylko jedną nawę, odpowiadającą dzisiejszej nawie środkowej. Jako dowód mogą posłużyć krokwie dachowe, które do dziś zachowały się w swojej oryginalnym nachyleniu w stronę wschodniej ściany szczytowej. Jak wynika to z zachowanego planu przebudowy z 1709 roku, na tym planie budowli dokonano na północnej i południowej ścianie przebudowy i poszerzenia w celu zainstalowania empory, przy czym na stropie zamocowano nowe krokwie o bardziej płaskim kącie nachylenia. Świadczą o tym także usztywniające słupy więźby dachowej nad górnymi oknami dobudówek, jak i okucia północnych drzwi, których kształt pochodzi z XVIII wieku.



© MUWIT.pl