Aktualizacja: maj'2023
  




Wrocław
Przewodnik z cyklu PLUS




Wrocław
Stolicą Dolnego Śląska jest bezwzględnie Wrocław - miasto położone na wodzie. Przez miasto przepływa 5 rzek większych: Odra i 4 jej dopływy, które zasilają ją w granicach miasta: Bystrzyca, Oława, Ślęża i Widawa. Przed II wojną światową w mieście istniały (licząc według obowiązujących wówczas niemieckich kryteriów definiujących budowle drogowe) 303 mosty. Obecnie wszystkie przedwojenne mosty, które uległy zniszczeniu podczas oblężenia w roku 1945 zostały odbudowane, powstało też kilka całkiem nowych, również powierzchnia miasta wzrosła ze 175,1 km2 do 292,8 km2.

Co zobaczyć?:


Wrocław - Ostrów Tumski
To najstarsza część Wrocławia. Otoczony wodami Odry dawny gród, który dał początek miastu, mieści wspaniałe zabytki architektoniczne. Najokazalsze z nich to odbudowana po wojennych zniszczeniach gotycka katedra św. Jana Chrzciciela ze zjawiskowym srebrnym ołtarzem ufundowanym przez arcybiskupa Andreasa Jerian oraz niezwykła kolegiata Świętego Krzyża i św. Bartłomieja - dwukondygnacyjny ceglany kościół halowy. Znajduje się tu również Muzeum Archdiecezjalne, które od ponad 100 lat gromadzi zabytki sztuki sakralnej, w tym słynną Księgę henrykowską z XIII- XIV wieku z pierwszym zdaniem zapisanym w języku polskim. Tylko tutaj nocą można zobaczyć latarnika zapalającego gazowe latarnie.

Wrocław - Rynek
To serce Wrocławia, tętniące życiem o każdej porze dnia i nocy. W centrum blisko czterohektarowego placu znajdują się Sukiennice i gmach ratusza z 66-metrową wieżą, unikatowy w skali Europy zabytek architektury gotyckiej i renesansowej. W budynku ratusza mieści się obecnie Muzeum Sztuki Mieszczańskiej. Przed jego wschodnią fasadą stoi wierna kopia średniowiecznego pręgierza, przed zachodnią - pomnik poety Aleksandra Fredry. Rynek z czterech stron otaczają piękne mieszczańskie kamienice.

Wrocław - Mostek pokutnic
Mostek pokutnic znajduje się między wieżami kościoła św. Marii Magdaleny przy ul. Szewskiej. To jeden z najlepszych punktów widokowych w mieście.

Mostek pokutnic nazywany jest także mostkiem Czarownic. Bohaterką związanej z nim legendy jest młoda wrocławianka, Tekla. Dziewczyna spędzała czas głównie na zabawach, strojeniu się i uciechach z chłopcami. Nie chciała pracować ani wyjść za mąż. Któregoś wieczora, ojciec zdenerwowany lekkomyślnością Tekli, przeklął córkę. W nocy mroczne moce porwały dziewczynę i umieściły na mostku między wieżami kościoła. Odtąd Tekla zmuszona była bezustannie zamiatać kładkę. Kiedy była już zmęczona, na pomoc wysłano jej małą czarownicę Martynkę. Czarownica wreszcie zlitowała się nad udręczoną dziewczyną i poprosiła czarodzieja Michała, aby zdjął klątwę z Tekli i ta mogła opuścić mostek. Od tamtej pory matki pokazują córkom Mostek pokutnic jako ostrzeżenie przed niefrasobliwym życiem. W innej wersji legendy na kładce można zobaczyć tańczące dusze młodych kobiet, które wolały zabawę niż stateczne życie u boku męża, prowadzenie domu i opiekę nad dziećmi.


Wrocław - Dzielnica Czterech Wyznań
To część Starego Miasta wyznaczona przez ulice: Kazimierza Wielkiego, św. Antoniego, Pawła Włodkowica i św. Mikołaja. W bliskim sąsiedztwie znajdują się cztery świątynie różnych wyznań: sobór prawosławny, kościół rzymskokatolicki, kościół ewangelicko-augsburski i synagoga. W Dzielnicy wytyczono dwie ścieżki turystyczne: kulturową i historyczną, a dodatkowym atutem miejsca są liczne klubokawiarnie, galerie i kluby muzyczne.

Wrocław - Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego
Gmach główny najstarszej, założonej ponad 300 lat temu, wrocławskiej uczelni - znajduje się w barokowym kompleksie, tworzonym przez dawne kolegium i kościół jezuicki. Mieści się tu m.in. Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego, barkowa Aulę Leopoldyńska oraz sala muzyczna Oratorium Marianum.w obserwatorium astronomicznym w Wieży Matematycznej zobaczyć można dawne wyposażenie, m.in. XIV-wieczne astrolabium, globus nieba z XVI wieku i datowany na 1665 r. cyrkiel.

Wrocław - Park Szczytnicki
To największy park w mieście. Założony został w 1785 r. jako prywatny ogród, połączony później z parkiem miejskim. Jego główną atrakcją jest powstały w 1913 r. Ogród Japoński. Oryginalna kompozycja ogrodu sprawia, że o każdej porze roku ukazuje on inne oblicze, w którym niezmienne pozostają jedynie elementy architektury japońskiej. Park Szczytnicki ze swym arboretum, pięknymi gajami rododendronowymi, rosarium i Ogrodem Japońskim wpisany jest na listę zabytków. Wyjątkowym miejscem parku jest kilkusetletni modrzewiowy kościół pw. Św. Jana Nepomucena. Został wybudowany na przełomie XV i XVI wieku w Starym Koźlu. Ponad dwieście lat później konstrukcję zdemontowano i przewieziono do Kędzierzyna. Kolejna przeprowadzka była związana z Wystawą Stulecia, organizowaną we Wrocławiu w 1913 roku. Kameralna świątynia była elementem części imprezy dotyczącej sztuki cmentarnej. Jeszcze po wojnie odbywały się tu nabożeństwa. W latach 50. służył za złodziejską dziuplę, przechowywali tu np. obrazy skradzione z Muzeum Narodowego. Na początku XXI wieku obiekt przeszedł gruntowny remont. Teraz jako Otwarta Przestrzeń Kultury pełni funkcję kameralnego centrum wydarzeń kulturalnych, społecznych i innych.

Wrocław - Park Szczytnicki - Modrzewiowy kościół
Modrzewiowy kościół św. Jana Nepomucena w Parku Szczytnickim powstał w XVI w. w Starym Koźlu . W ramach ochrony zabytków został z inicjatywy Theo Effenbergera przeniesiony w 1913 r. na obecne miejsce w Parku Szczytnickim. Był wówczas elementem Wystawy Sztuki Cmentarnej w ramach Wystawy Stulecia. Przeniesienie obiektu do Wrocławia stało się możliwe dzięki właścicielowi sanatorium przeciwgruźliczego z Görbersdorfu - Adolfowi Weickertowi, który całą operację dotował.

Był to jeden z pierwszych w Niemczech transferów obiektu dokonany w celu jego zachowania. Podczas montażu wymieniono wiele elementów z oryginalnej konstrukcji. Zmieniono wykroje otworów okiennych, zbudowano nowy chór muzyczny i prowadzące na niego schody zewnętrzne. Pobielono wnętrze, ale rezygnowano z tynkowania ścian zrębowych, aby przywrócić kościołowi stan pierwotny. Odnowiono malowidła na szybach, zbudowano ogrodzenie i soboty.

Wrocław - Hala Stulecia
Jedno z najważniejszych dzieł w architekturze światowej XX wieku. Zaprojektowana została przez wybitnego architekta Maxa Berga. Powstała w 1913 r. z okazji międzynarodowej wystawy w 100-lecie bitwy pod Lipskiem. Ta wczesno modernistyczna, kopułowa konstrukcja żelbetowa ma sklepienie o średnicy 1,5 razy większej od kopuły rzymskiego Panteonu, a jej waga stanowi jedynie 42 procent jego masy. W 2006 r. została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Do kompleksu Hali należy także Pawilon Czterech Kopuł. Zaprojektowany przez Hansa Poelziga, wybudowany został w latach 1912-1913. Dawniej mieścił wrocławską Wytwórnię Filmów Fabularnych, obecnie w zmodernizowanym budynku prezentowana jest jedna z najciekawszych i najbogatszych w kraju kolekcji polskiej sztuki współczesnej, należąca do Muzeum Narodowego. Przy samej Hali Stulecia otoczonej pergolą tryska, jedna z największych w Europie, fontanna multimedialna. Hala Stulecia uznawana jest za pionierskie osiągnięcie inżynierii i architektury XX stulecia. Jest przykładem twórczego i innowacyjnego rozwoju technik budowlanych z wykorzystaniem żelbetu.

Hala wraz z towarzyszącymi budowlami została wzniesiona w latach 1911-1913 na południowym obrzeżu Parku Szczytnickiego we Wrocławiu. Była jednym z elementów wystawy zorganizowanej z okazji setnej rocznicy zwycięstwa wojsk sprzymierzonej Europy nad Napoleonem. Na wystawie zaprezentowano możliwości gospodarcze, techniczne i artystyczne Wrocławia i Śląska. Część ekspozycji zajmowała wystawa sztuki ogrodowej, której główną atrakcją był ogród japoński, założony przez entuzjastę orientu - hrabiego Fritza von Hochberga przy udziale ogrodnika z Japonii - Mankichi Arai. Kompleks wystawowy należał wtedy do największych założeń ekspozycyjnych, a trwale urządzone tereny wykorzystywano później do prezentacji ważnych przedsięwzięć gospodarczych i artystycznych.


Wrocław - Wrocławski Ogród Zoologiczny
Wrocławskie zoo jest najstarszym i największym pod względem liczby wystawianych zwierząt ogrodem zoologicznym w Polsce. Na terenie ogrodu znajdują się zarówno zabytkowe zabudowania, m.in. baszta niedźwiedzi, słoniarnia, pawilon małp, jak i nowoczesne pawilony, np. Afrykarium - unikatowy na skalę światową kompleks przedstawiający różne ekosystemy związane ze środowiskiem wodnym Czarnego Kontynentu.

Krasnale wrocławskie
We wrocławskim Podziemnym Mieście Krasnali żyje blisko trzysta skrzatów. I ciągle wprowadzają się nowe. Jak to się jednak stało, że to właśnie tutaj krasnoludki postanowiły się osiedlić i żyć wspólnie z mieszkańcami Wrocławia?.

Poza centrum:


Wrocław - Cmentarz żydowski przy Ślężnej
Stary cmentarz żydowski jest jednym z dwóch cmentarzy we Wrocławiu dla wyznawców judaizmu. To także jedyna zachowana kompletna przedwojenna wrocławska nekropolia. Na cmentarzu żydowskim przy ul. Ślężnej we Wrocławiu znajdują się groby wielu wrocławskich osobistości - lekarzy, naukowców, działaczy społecznych czy artystów.

Wrocław - cmentarz żydowski przy ul. Lotniczej 51
szczególnym rodzajem nagrobka na żydowskim cmentarzu poza macewą jest ohel - drewniany lub murowany budynek, stawiany głównie na grobach cadyków i wielkich rabinów, a bardzo rzadko i osób świeckich. Jedyny znany ohel na Dolnym Śląsku znajduje się na cmentarzu żydowskim we Wrocławiu przy ul. Lotniczej i jest ewenementem w skali krajowej, gdyż stoi na grobie kobiety! Wystawiony został około 1909 roku na grobie Miny Ciry Majzel, żony słynnego rabina Łodzi Eliasza Chama Majzla. Ohel ten to prosty murowany budynek, zbudowany na planie kwadratu, z otworem drzwiowym zwróconym w kierunku północno-wschodnim.

Wrocław Dąbie - szachulcowy - NMP Matki Pocieszenia
Kościół szachulcowy, trójnawowy konstrukcji słupowo - ramowej. Salowy, bez wyodrębnionego z nawy prezbiterium, zamknięty trójbocznie z boczną zakrystią. Kruchta od frontu nawy. Dach jednokalenicowy z czworoboczną wieżyczką na sygnaturkę w części frontowej. Zwieńczoną hełmem ostrosłupowym z latarnią.wnętrze otynkowane.

Wrocław - Swojszyce - św. Jacka
Zbudowana w 1630 roku konstrukcja zawierała w sobie początkowo tylko jedną nawę, odpowiadającą dzisiejszej nawie środkowej. Jako dowód mogą posłużyć krokwie dachowe, które do dziś zachowały się w swojej oryginalnym nachyleniu w stronę wschodniej ściany szczytowej. Jak wynika to z zachowanego planu przebudowy z 1709 roku, na tym planie budowli dokonano na północnej i południowej ścianie przebudowy i poszerzenia w celu zainstalowania empory, przy czym na stropie zamocowano nowe krokwie o bardziej płaskim kącie nachylenia. Świadczą o tym także usztywniające słupy więźby dachowej nad górnymi oknami dobudówek, jak i okucia północnych drzwi, których kształt pochodzi z XVIII wieku.

Leśnica - zamek
Niegdyś nieprzystępna twierdza otoczona fosą i chroniona przez groźne basteje, dziś centrum życia kulturalnego i park, które każdego dnia czekają na gości. Pewnie niewielu spośród podziwiających barokową budowlę, zdaje sobie sprawę z tego, iż gdyby nie pewne fałszerstwo z początku XIII wieku, w miejscu tym mogliby podziwiać opactwo cysterskie.

Otóż książę Henryk Brodaty, wbrew woli ojca, Bolesława Wysokiego, postanowił zatrzymać Leśnicę dla siebie. Historia zatoczyła jednak koło i po licznych perturbacjach na przestrzeni wieków, w XVIII stuleciu dobra leśnickie stały się wreszcie własnością zakonu. Byli to jednak mnisi nietypowi, określani mianem Zakonu Rycerzy Krzyżowych z Czerwoną Gwiazdą. W tamtym czasie Leśnica była już dobrze rozbudowanym pałacem otoczonym poobijanymi nieco fortyfikacjami, któremu zakonnicy postanowili nadać barokowy wystrój. Mimo kolejnych zmian, budynek do dziś zachował swój świecki, obronno-pałacowy charakter, który na dodatek stał się łatwo dostępnym miejscem do czerpania garściami z kultury.


W okolicy:


URAZ - RUINY ZAMKU KSIĄŻĄT WROCŁAWSKICH
Zamek w Urazie został spalony w 1945 roku w ostatnich dniach drugiej wojny światowej. Po zakończeniu działań wojennych majątek w URAZ 2ie przejęło państwo polskie. Zamek podlegał władzom samorządowym z Obornik Śląskich. W rzeczywistości pozbawiony opieki szybko popadał w ruinę. Już w 1952 roku zawaliły się sklepienia i stropy parteru. Z czasem runął narożnik południowy zamku. Losu zabytku nie odmieniły nawet zmiany własnościowe jakie nastąpiły w 1989 roku.wtedy to ruinę nabyły osoby prywatne. Obecnie zrujnowany zamek w dalszym ciągu pozostaje własnością prywatną. (aktualną historię własności prywatnej znaleźć można na przystanekwroclaw.pl).

Dolina Bystrzycy
Park Krajobrazowy Doliny Bystrzycy obejmuje gminę Miękinia oraz miejscowości: Kąty Wrocławskie, Mietków, Sobótka. Można tu zaobserwować wyjątkowo bogatą szatę roślinną. Częstymi gatunkami drzew są grab, jesion i lipa. Na uwagę zasługuje 18 gatunków chronionych roślin, takich jak np. storczyk (listera jajowata), wawrzynek wilczełyko oraz roślinność wodna, z pięknymi liliami. Osią Parku jest rzeka Bystrzyca, z najlepiej w Polsce wykształconym korytarzem ekologicznym (lewobrzeżny dopływ Odry). W lipcu odbywa się tu spływ kajakowy - spod zapory w Mietkowie do Skałki.

Krobielowice - PAŁAC KROBIELOWICE
Krobielowice – kiedyś nazywane Krieblowitz to mała wieś leżąca ok. 20 km od Wrocławia, na terenie Parku Krajobrazowego Doliny Bystrzycy. Pierwsze wzmianki na jej temat pochodzą z 1321 r. z okazji nadania Creblewicz rycerzowi Tyczce ze Sterczy przez wrocławskiego księcia Henryka VI Piastowicza. Pierwotna budowla była ufortyfikowanym dworem i powstała w XIV w., gdy miejscowość należała do rodu von Sitten. Następnie, wieś przeszła w ręce klasztoru minorytów, a od 1529 r. majątki zostały przejęte przez klasztor premonstratensów, którzy to właśnie wybudowali pałac, powiększając dwór o 3 skrzydła w stylu renesansowym. Znacznie później po stronie południowej wybudowano fasadę oraz dobudowano 3 wieże w stylu barokowym.

Gałów - ruiny dworu
Pałac należący w latach 70-tych XX wieku do PGR-u w Lutyni, był częściowo zamieszkały, lecz jego stan techniczny pozostawił wiele do życzenia. W roku 1998 nieznany sprawca podpalił w kilku miejscach dach. Dach spłonął doszczętnie, a pałac stał się ruiną w przeciągu kilku godzin.



Copyright © MUWIT.pl    O portalu |  autorzy |