duża kotlina śródgórska w Beskidach Zachodnich, której centrum znajduje się w rejonie ujścia do Soły jej dwóch dużych dopływów: prawobrzeżnej Koszarawy i lewobrzeżnej Żylicy. Według naukowej regionalizacji Polski opracowanej przez Jerzego Kondrackiego Kotlina Żywiecka ograniczoną jest od zachodu przez Beskid Śląski, od północy – przez Pogórze Śląskie (łączy się z nim przez Bramą Wilkowicką) i Beskid Mały, zaś od południowego wschodu i południa przez Beskid Makowski i Beskid Żywiecki. Ma trójkątny kształt, długość z zachodu na wschód około 20 km, szerokość z południa na północ około 15 km i powierzchnię około 320 km2. Dno kotliny wznosi się na wysokość 340 – 500 m n.p.m. Pokryte jest w większości niewysokimi wzgórzami i niskimi grzbietami, porozdzielanymi dolinkami licznych potoków.

Południowa część Kotliny Żywieckiej stanowi klasyczny przykład okna tektonicznego. Okno tektoniczne Żywca jest tzw. oknem podwójnym: spod płaszczowiny godulskiej odsłania się tu płaszczowina cieszyńska, a spod płaszczowiny cieszyńskiej – płaszczowina podśląska. Daje to dobrą możliwość Poznańia tektoniki fliszu karpackiego w tej części Beskidów. Spiętrzone przez zaporę w Tresnej wody rzeki Soły tworzą Jezioro Żywieckie, zajmujące północną część kotliny. Na południe od jeziora, w centrum kotliny leży Żywiec. Charakterystycznym elementem panoramy Kotliny Żywieckiej jest masyw Grojca (612 m n.p.m.) w widłach Soły i Koszarawy, dominujący od południowego wschodu nad zabudowaniami Żywca.

Wierzchowina kotliny pokryta jest dość urodzajnymi glebami brunatnymi. Wskutek tego od dawna był to region silnie wykorzystywany rolniczo i niemal pozbawiony lasów, które wycięte zostały pod uprawę roli. Największym ośrodkiem przemysłowym regionu jest miasto Żywiec. Mimo znacznego przekształcenia środowiska przyrodniczego region ma jednak walory turystyczno-rekreacyjne dzięki sąsiedztwu wysokich gór Beskidu Żywieckiego i Śląskiego oraz obecności dużego zbiornika wodnego. Lokalny klimat jest jednak niekorzystny, gdyż ukształtowanie terenu sprawia, że w kotlinie tworzą się przy bezwietrznej pogodzie zastoiska zimnego powietrza, dłuższy jest też okres trwania przymrozków i większe zanieczyszczenie powietrza

Na piękno i niepowtarzalny charakter Beskidu Żywieckiego składają się przede wszystkim wyniosłe szczyty, długie grzbiety z rozległymi i malowniczymi halami oraz rezerwaty, skrywające często prastarą karpacką puszczę zachowaną w niemal nienaruszonym stanie. To region, gdzie korzystać można z uroków pobytu w górach, jak i nad wodą. To geograficznie najwyższa partia Beskidów Zachodnich (1725m), obfitująca w bogactwo górskich krajobrazów. Dobrze zachowana jest tu pierwotna karpacka przyroda. Jezioro Żywieckie jest znane w całej Polsce ze swojego niezwykłego położenia.