Aktualizacja: 30.październik'2022
  




Modlin
Przewodnik z cyklu PLUS



prawobrzeżna część Nowego Dworu Mazowieckiego, miasta w województwie mazowieckim, w powiecie nowodworskim. Składa się z oficjalnych części miasta: Stary Modlin, Głasica i Modlin-Twierdza]. Znajduje się tu też modlińskie lotnisko.

Twierdza Modlin jest wybitnym i unikatowym dziełem fortyfikacyjnym w skali Europejskiej, porównywalnym tylko z Twierdzą Verdun o 200 letniej historii istnienia i działalności. Twierdza ta stanowi pomnik architektury obronnej, budowanej na przemian przez 4 narodowości: polską, rosyjską, francuską, niemiecką.

Zwiedzając samodzielnie Twierdzę Modlin poruszacie się Państwo w obwodzie zewnętrznym Twierdzy, gdzie obecnie poza wieloma zabytkami znajdują się teraźniejsze zabudowania. Twierdza Modlin bowiem to zamieszkała dzielnica Nowego Dworu Mazowieckiego.
.

Co zobaczyć?:

Twierdza Modlin
Twierdza Modlin jest wybitnym i unikatowym dziełem fortyfikacyjnym w skali Europejskiej, porównywalnym tylko z Twierdzą Verdun o 200 letniej historii istnienia i działalności. Twierdza ta stanowi pomnik architektury obronnej, budowanej na przemian przez 4 narodowości: polską, rosyjską, francuską, niemiecką.
Położenie Modlina, u zbiegu rzek Wisły, Narwi i Wkry nadawało temu miejscu wybitne walory obronne. Znaczenie tego miejsca docenił również król szwedzki Karol Gustaw, zakładając tu obóz warowny o narysie gwiazdy czteroramiennej tzw. „Bugskansen”, który przetrwał aż do 1660r. W 1806r. Napoleon, dążąc do rozciągnięcia swych wpływów na wschodzie Europy, tworzy Księstwo Warszawskie. Rozpoczyna budowę na terytorium Księstwa szeregu twierdz. Wstępną decyzję o budowie twierdzy w Modlinie, podejmuje Napoleon, w grudniu 1806r. w czasie pobytu w Poznańiu.


Cmentarz żydowski
Kiedy pod koniec lat 90-tych przyjechałam do Nowego Dworu Mazowieckiego, moja wiedza o cmentarzach żydowskich praktycznie nie istniała. A Twierdza Modlin należała wówczas do Agencji Mienia Wojskowego i nikt o to miejsce specjalnie nie dbał. O istnieniu cmentarza żydowskiego dowiedzieliśmy się wówczas od chłopaka, który wziął nas na stopa. Jako, że mieszka tu "od zawsze" i interesuje się historią, zabrał nas w miejsca zupełnie nieznane ogółowi. Jednak na cmentarz żydowski zaprowadzić nas nie chciał. Pamiętam, że mówił wtedy "Tam nie tylko jest cmentarz, ale też miejsce straceń. A cmentarz jest zdewastowany przez Ruskich. Jedyne co tam znajdziesz to kości, czaszki i rozwalone groby. Niewielu mieszkańców wie, że tam jest ten cmentarz żydowski. Zarośnięty, zdewastowany i zapomniany. To jest miejsce, w które się nie chodzi".

Przyznaję, że nie za bardzo chciało mi się w to wierzyć (wówczas). Dopiero kilka lat później, kiedy nieco bardziej zaczęłam się interesować historią, okazało się, że to co mówił ten młody chłopak, było niestety prawdą. Poniżej tekst znaleziony na cmentarze-zydowskie.pl, datowany na 2006 rok.

"Rozpacz i wstyd. Te słowa cisną się na usta po wizycie na nekropolii żydowskiej w Nowym Dworze Mazowieckim. Cmentarz został niemal doszczętnie zniszczony, płyty nagrobne być może posłużyły niektórym do prac budowlanych. Wiele grobów zostało rozkopanych, zapewne w poszukiwaniu rzekomych kosztowności. Ogromną część piasku z cmentarza wybrano pod budowę pobliskiego domu, a z powstałej skarpy zsuwają się fundamenty grobów. Zachowało się jeszcze kilkadziesiąt fragmentów nagrobków. Tylko jedna macewa jest ustawiona w pionowej pozycji. Wśród traw można znaleźć pojedyncze kości. Cmentarz żydowski w Nowym Dworze Mazowieckiem położony jest na wydmowym wzgórzu, pomiędzy ul. Przytorową i ul. Akacjową. Teren nie jest ogrodzony i oznakowany".

Dziś teren kirkutu jest uprzątnięty, zadbany i ogrodzony. Szczegóły znajdziecie w tekście K. Bielawskiego na stronie cmentarze-zydowskie.pl



Cmentarz żydowski w Nowym Dworze Mazowieckim został założony w osiemnastym wieku, na rozległym, piaszczystym wzgórzu, pomiędzy obecnymi ulicami Przytorową i Akacjową; jego adres brzmi ul. Akacjowa 17. Ma powierzchnię ok. 0,15 ha[1.1]. Do czasu powstania cmentarza żydowskiego na Bródnie, chowano tu także zmarłych wyznania mojżeszowego z Warszawy. Jak wspominał urodzony w 1926 r. Abram Szul, przed II wojną światową cmentarz nie był ogrodzony, na jego terenie znajdował się dom przedpogrzebowy. (sztetl.org.pl/)

źródło: twierdzamodlin.pl, polska-niezwykla.pl, cmentarze-zydowskie.pl, sztetl.org.pl


W okolicy:
Najbliższy przewodnik:
Ciechanów >>>

Na północ:

Rzeka Wkra

Rzeka Wkra – malownicza i bardzo urokliwa, wijąca się wśród pól, łąk i lasów, czasem wrzynająca się w wysokie na kilka, kilkanaście metrów skarpy porośnięte drzewami iglastymi i liściastymi. Dostarcza schronienia, pożywienia i jest miejscem odpoczynku dla licznych gatunków flory i fauny. Przepływa przez dwa województwa, siedem powiatów i dwadzieścia gmin. Na wielu odcinkach niedoceniana pod względem walorów przyrodniczych, historycznych, kulturowych i turystycznych.

Wkra jest rzeką typowo nizinną, charakteryzującą się niewielkim spadkiem w profilu podłużnym – około 0,5‰. Średni roczny przepływ Wkry w profilu Cieksyn wynosi 6,69 m³/s (Paczyński, Sadurski, 2007). Długość rzeki podawana w różnych publikacjach wynosi ok. 249,1 km, a jej dorzecze 5322 km2. Według moich licznych obliczeń, na podstawie ogólnodostępnych map i pomiarów GPS. Długość Wkry od źródeł w okolicach miejscowości Januszkowo, aż do ujścia za Pomiechowem do Narwi wynosi 263,6 km. Na całej swojej długości rzeka przepływa przez Równinę Mazurską, Wzniesienia Mławskie, Równinę Urszulewską, Równinę Raciąska, Wysoczyznę Ciechanowską i Kotlinę Warszawską. Mija trzy rezerwaty przyrody. W okolicach Gołuszyna ociera się z lewej strony o rezerwat Gołuska Kępa. Poniżej Glinojecka przepływa przez rezerwat Dziektarzewo. Tuż przed Pomiechówkiem przecina na odcinku jednego kilometra rezerwat Dolina Wkry, który położony jest w Lasach Pomiechowskich.


Najbliższy przewodnik:
Warszawa >>>

Na wschód:

Jezioro Zegrzyńskie

Miejsce weekendowych wypadów mieszkańców Warszawy.

Posiada świetnie rozwinięte zaplecze noclegowe, konferencyjne, gastronomiczne oraz bogatą infrastrukturę sportowo-rekreacyjną, umożliwiające ciekawe i aktywne spędzanie czasu oraz uprawianie sportów wodnych przez cały rok. To miejsce idealne dla wszystkich. Bez ryzyka można stwierdzić, że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Zarówno zwolennicy aktywnego wypoczynku, miłośnicy sportu, jak i wielbiciele relaksu oraz słodkiego leniuchowania mogą wybierać spośród bogatej oferty podmiotów skupionych wokół największego na Mazowszu akwenu.


Najbliższy przewodnik:
Pruszków >>>

Na południe:

Rezerwat przyrody Kępy Kazuńskie
Rezerwat przyrody Kępy Kazuńskie został utworzony w 1998 r. w celu ochrony terenów na obszarze rzeki Wisły zlokalizowanych w gminach Nowy Dwór Mazowiecki, Czosnów i Jabłonna. Rezerwat liczący 544,28 ha powierzchni tworzą wiślane wyspy i łachy oraz przybrzeżna roślinność. Na obszarze Kęp Kazuńskich występuje wiele gatunków ryb, płazów, ptaków oraz ssaków. Na brzegach Wisły florę tworzą różne gatunki drzew, w tym wierzb oraz rośliny charakterystyczne dla bagien i mokradeł. Objęcie ochroną ostoi lęgowych rzadkich i ginących gatunków ptaków pozwala na prowadzenie obserwacji i badań naukowych nad nimi.

Kazuń - dawny zbór i cmentarz menonicki
Dawny zbór to prosty drewniany budynek na podmurówce, stojący do dziś przed zakrętem na drodze biegnącej wałem przeciwpowodziowym w stronę starego mostu na Wiśle. W okresie powojennym dom został przebudowany, zlikwidowano salę nabożeństw. Mieścił się w nim urząd gminy, posterunek milicji i szkoła, a obecnie są tu mieszkania. Naprzeciwko zboru, za wałem wiślanym znajduje się zapomniany, zarośnięty buszemcmentarz menonicki. Zachowało się kilka nagrobków z piaskowca z napisami w języku niemieckim i motywami dekoracyjnymi (miejsce można rozpoznać po widocznych z daleka okazałych kasztanowcach, posadzonych dawniej dla ozdoby cmentarza).


Menonitami nazywano pochodzących z Flandrii i Fryzji członków protestanckiej grupy wyznaniowej, założonej przez kaznodzieję Menno Simmonsa. Byli niezwykle pracowici i tworzyli zwarte wspólnoty społeczno-religijne. Do Polski przybywali w okresie napływu osadników olęderskich (holenderskich). Szukali schronienia z powodu prześladowań religijnych na zachodzie Europy. Osiedlali się na Żuławach Wiślanych i w dolinie dolnej Wisły - w pierwszej połowie XVII w. dotarli na Mazowsze, m.in. na warszawską Saską Kępę (zwaną wtedy Holenderską). Największymi ich skupiskami w regionie były Kazuń Niemiecki (po 1945 r. Nowy) pod Nowym Dworem Mazowieckim oraz Wymyśle Niemieckie i Życk Niemiecki (po 1945 r. Nowe, Nowy) pod Gąbinem.

Do Kazunia sprowadził ich w 1764 r. dzierżawca dóbr królewskich Jan August Hylzen. Kilkanaście rodzin menonickich osiadło w dolinie Wisły. Potrafili żyć na mokradłach i czerpać dochody z nieużytecznych dla Polaków łęgowych lasów i bagien. Osuszali zalewane doliny zamieniając je w zielone poldery. Kopali kanały odwadniające, sypali wały, wzdłuż dróg, miedz i wokół domów sadzili wierzby i topole zabezpieczające przed skutkami fal powodziowych i naporu niszczycielskiej kry. Typowe dla krajobrazu menonickich wsi płotki z gałęzi wierzbowych zwalniały przepływ wód podczas wezbrań rzeki i pozwalały na osadzanie się żyznego mułu na polach i pastwiskach.

Kampinoski Park Narodowy
Najważniejszym elementem budowy puszczy są wydmy- występujące w dwóch formach: łukowej (parabolicznej) oraz wałów wydmowych. Najczęściej spotykane są wydmy paraboliczne, o zwróconym ku wschodowi czole i ramionach wyciągniętych ku zachodowi i północnemu zachodowi.


Najbliższy przewodnik:
Sochaczew >>>

Na zachód:

Czerwińsk nad Wisłą - Klasztor

Czerwińsk to niewielka miejscowość w centralnej Polsce, położona na prawym brzegu Wisły na północno-zachodnim skraju Kampinoskiego Parku Narodowego. Jednym z ciekawszych zabytków jest tu usytuowany nad brzegiem rzeki klasztor kanoników regularnych.

Główną budowlą całego kompleksu klasztornego jest romański kościół Zwiastowania Najświętszej Marii Panny. Świątynia ta uznawana jest za jedną z największych i najwspanialszych tego typu romańskich budowli jakie spotkać można na terenie Polski. W jej wnętrzu warto zwrócić uwagę na okazały romański portal oraz znajdujące się na końcu południowej nawy XIII wieczne freski. Przedstawiają one m.in. stworzenie świata razem z historią pierwszych ludzi, sceny z życia Abrahama oraz wyrąb drzew pod budowę Arki Noego.

Copyright © MUWIT.pl    O portalu |  autorzy |