W tej kategorii mieści się zarówno Nizina Nadwiślańska sensu stricto oraz Podgórze Bocheńskie, które byłoby turystycznie nieatrakcyjne, gdyby nie kopalnie soli UNESCO w Wieliczce i Bochni. I gdyby nie rzeźby Wita Stwosza z Powiśla. I gdyby nie malowana wieś - Zalipie... I gdyby nie... Region najlepiej zwiedzać samochodem lub rowerem. A najlepiej połączyć oba warianty.



Podziwiać w nim można rzeźby ludowego twórcy - Jana Wnęka, m.in. kilkupostaciowe sceny Zwiastowania, Narodzenie Pana Jezusa, Ukrzyżowania czy Zmartwychwstania. 12 rzeźb (m.in. Chrystusa w Ogrojcu) oglądać można w Kaplicy Ogrojec, a 5 płaskorzeźb (m.in. Pietę) w kaplicach-stacjach Siedmiu Boleści Matki Bożej na dawnym cmentarzu cholerycznym.


Zagroda Felicji Curyłowej znajduje się w malowniczej wsi Zalipie, położonej na Powiślu Dąbrowskim. Choć wieś jest niepowtarzalna w swoim rodzaju, nie jest jedyną w tym regionie, gdzie od kilku pokoleń pielęgnuje się i rozwija zwyczaj malowania domów i ich wnętrz w oryginalne wzory roślinne. Zdobnictwo to powstało prawdopodobnie w końcu XVIII wieku i związane było z zanikiem dymnych chat. Kobiety malowały wapnem na zakopconych ścianach plamy, zwane "packami", aby choć trochę rozjaśnić i upiększyć wnętrza swoich domów).

Z inicjatywy Felicji Curyłowej rozpoczęto budowę Domu Malarek w Zalipiu, miejsca, gdzie twórczynie miały się spotykać, dzielić doświadczeniami, miejsca, które, byłoby dowodem, że ich praca twórcza jest ważna. Pomysłodawczyni tego nie doczekała, ale Dom Malarek powstał i jest ośrodkiem artystów z całego Powiśla Dąbrowskiego. To mocno bijące serce żywego i złożonego organizmu, jakim jest cały zespół twórców ludowych z Zalipia i okolicznych wiosek. Tutaj bardzo prężnie kwitnie różnorodna działalność kulturalna, malarki ozdabiają duże ilości przedmiotów na potrzeby turystyki.


Muzeum Wincentego Witosa w Wierzchosławicach składa się z dwóch części: rodzinnego domu Wincentego Witosa w Dwudniakach (przysiółku Wierzchosławic), w którym się urodził i spędził dzieciństwo. Dom ten wybudowany został w pierwszej połowie XIX w. (1814 r.). Stanowi on przykład typowego budownictwa wiejskiego podtarnowskiej wsi. Zbudowany jest według panujących wówczas zasad. Dach jest dwuspadowy, kryty słomą, ściany wylepiane gliną. W obejściu znajduje się też studnia z żurawiem. Dom ten jest nazywany "Starą Zagrodą".

Drugą, a zarazem główną częścią muzeum jest "Nowa Zagroda" - gospodarstwo Witosa, które stanowi zespół pięciu drewnianych budynków. W jego skład wchodzi: dom mieszkalny, dwie stodoły, stajnia i piwnica. Budynki są tak usytuowane, że całość tworzy czworokąt foremny. Zagrodę tę W. Witos wybudował pomiędzy 1905, a 1913 r.

Zespół złożony z dworu, parku oraz kapliczki stanowi przykład doskonale odrestaurowanego zespołu z wybitnym przykładem renesansowego dworu obronnego.




Wystarczy spacer po Starym Mieście, aby przekonać, że częściowo zachowało dawny, małomiasteczkowy charakter, z zabytkami, które mogą przypominać Kraków przed nadejściem ery masowej turystyki. Zdaniem autorki rynek Starego Miasta to wspaniała mieszanka stylów architektonicznych, i wiele przykładów żydowskiego dziedzictwa, choć żydowska społeczność została w większości eksterminowana podczas II wojny światowej. - Tak twierdzi dziennikarka CNN. Dodajmy jeszcze - przepiękne drewniane kościoły, rzeźbioną bramę seklerską i jedyne w Polsce (a możliwe, że i na świecie) muzeum romskie z kolekcją "wozów kolorowych".

Tarnów leży na pograniczu regionów. Na Pogórzu oraz na Płaskowyżu Tarnowskim, będącym częścią Kotliny Sandomierskiej. A jako, że leży w miejscu, gdzie rzeka Biała wpada do Dunajca - wyznaczyliśmy też nadrzeczny "mini region", który ma się nijak do podziału geograficznego.