W szerokim pasie Niziny Środkowomazowieckiej, na północny - wschód od Łodzi rozciąga się ziemia łowicka - żyzna, rolnicza kraina słynąca z zabytków historii i bogactwa folkloru. Jej rozległe i jednostajne przestrzenie pozbawione są puszcz odwiecznych, grzbietów górskich i dużych rozlewisk wód.
Krajobraz ożywiają łagodne garby polodowcowych moren, urozmaica sennie płynąca rzeka Bzura z licznymi dopływami. Tędy przebiega strefa ścierania się morskiego klimatu zachodnio-europejskiego i kontynentalnego wschodnio - europejskiego. Średnia roczna temperatura wynosi ok. 7-8 °C, zaś poziom opadów atmosferycznych kształtuje się w granicach 550 mm.
Gleby mają przewagę form bielicowych, które zalegają na glinach i piaskach, tylko gdzieniegdzie natkniemy się na obszary typowo żwirowe i torfowe. Szata leśna jest dość uboga. Wytrzebione ręką człowieka, zachowały się bardzo niewielkie kompleksy lasów mieszanych z przewagą iglastych.
Stolicą tej krainy jest Łowicz, zaliczany do rzędu najstarszych miast w Polsce - dawny ośrodek dóbr gospodarczych arcybiskupów gnieźnieńskich - dziś centrum administracji miejskiej, powiatowej i diecezjalnej.
.
Skansen przy Muzeum w Łowiczu
Na terenie ogrodu przy gmachu głównym muzeum znajduje się Ośrodek Plenerowy Budownictwa Ludowego popularnie nazywany miniskansenem. Prezentowane są tu najstarsze, przeniesione z terenu dawnego Księstwa Łowickiego, budynki mieszkalne i gospodarcze. Tworzą one dwie zagrody: XVIII-wieczną zagrodę typu otwartego oraz XIX-wieczną zagrodę zamkniętą (okólnik). Na ich przykładzie można zapoznać się ze zmianami zachodzącymi w konstrukcjach architektonicznych oraz rozplanowaniu i wystroju wnętrz chłopskich w Regionie Łowickim. Ekspozycję uzupełnia wystawa sprzętów oraz pojazdów używanych w gospodarstwie wiejskim.
W ogrodzie, można obejrzeć także przykłady uli figuralnych i skrzynkowych oraz rabaty z roślinami wykorzystywanymi w magii i medycynie ludowej.
Skansen jest miejscem, w którym w sezonie odbywają się warsztaty, pokazy sztuki ludowej i spotkania z twórcami.
Na północ:
Pałac w Sannikach
Pałac w Sannikach jest jedynym obiektem na Mazowszu związanym z Fryderykiem Chopinem, który nigdy nie był rekonstruowany, a poddany został jedynie kompleksowej rewaloryzacji.
Dzięki pracom rewaloryzacyjnym w siedmiu pałacowych pomieszczeniach na piętrze udało się odkryć i odsłonić oryginalne polichromie, które powstały pod koniec XVIII wieku i na przestrzeni kilkudziesięciu lat XIX wieku. W tych pokojach urządzone zostały ekspozycje. W 2011 roku na terenie parku były prowadzone badania archeologiczne, podczas których odkryto fundamenty XVII wiecznego dworu. Innym ciekawym znaleziskiem jest tunel podziemny, który znajduje się pod podłogą w pałacu. Ma on 140 cm wysokości, 90 cm szerokości i ciągnie się od ponad 100 - letniej klatki schodowej aż do fundamentów. Nie wiemy, jakie było przeznaczenie tunelu. Możliwe, że służył jako schowek na broń.
Udokumentowane związki jednych z właścicieli pałacu z Fryderykiem Chopinem, zapewniają mu poczesne miejsce na trasie Szlaku Chopinowskiego. Kompozytor spędził w Sannikach dwa wakacyjne miesiące roku 1828, tu grał i komponował. W jednym z pokoi stoi fortepian z 1820 roku, którego klawiatury najprawdopodobniej dotykały palce Chopina.
Od przeszło 35 lat w sannickim pałacu w każdą pierwszą niedzielę miesiąca organizowane są koncerty chopinowskie, którym towarzyszy recytacja poezji w wykonaniu znanych polskich aktorów. Później goście przechodzą na piętro pałacu, gdzie odbywa się otwarcie wystawy malarstwa, czasem fotografii, grafiki lub rzeźby. We wszystkie pozostałe niedziele czerwca, lipca i sierpnia Europejskie Centrum zaprasza na bezpłatne koncerty plenerowe. W parkowych alejkach są również eksponowane wystawy – związane najczęściej z ważnymi postaciami i datami w historii Polski, ale i samych Sannik.
Na wschód:
Sromów - Muzeum Ludowe
Muzeum Ludowe Rodziny Brzozowskich to własnoręcznie wykonane lipowe rzeźby, kolorowe wycinanki, pająki, obrazy oraz hafty.
Ponad 600 figurek (większość ruchoma) pokazuje święta religijne i sceny z życia łowickiej wsi. Wykonane zostały również postacie z historii naszego kraju jak i ze sportu.
Dodatkowo w dwóch pawilonach można oglądać ponad 30 zaprzęgów konnych z okolic Łowicza.
Muzeum Rodziny Brzozowskich mieści się w czterech budynkach, otoczonych rozległym ogrodem. Już na początku zwiedzania zostajemy powitani przez łowicką parę, która podaje rękę przybyłym gościom.
Po przekroczeniu progu pierwszego budynku widzimy sceny tematyczne, na które składa się ponad 400 ruchomych rzeźb. Znajdziemy tu szopkę Bożego Narodzenia, procesję Bożego Ciała czy też poczet polskiej husarii, rybaków nad Bzurą i wesele łowickie.
Nad naszymi głowami wiszą kolorowe „Pająki”, które w chatach łowickich zastępowały żyrandole, a na ścianach możemy podziwiać łowickie wycinanki, tworzone od dziesięcioleci z kolorowego papieru.
Drugi budynek wita nas zestawieniem polskich sportowców, którzy są częścią sceny „Cztery Pory Roku”. Kamil Stoch oddaje swój mistrzowski skok, tuż za nim po skoczni mknie Adam Małysz, a obok nich macha do nas Justyna Kowalczyk i Zbigniew Bródka. W drugim budynku zobaczymy także kolekcję łowickich, ręcznie malowanych skrzyń posagowych i rzeźby naturalnej wielkości w stroju ludowym.
Pozostałe dwa budynki to miejsce, gdzie znajdziemy kolekcję powozów konnych, w tym okazałych bryczek i wolantów. Na ścianach zebrane zostały również narzędzia rolnicze i uprzęże konne. Oprócz tego możemy podejrzeć przy pracy rymarza, który kończy szycie chomąta i bednarza, dbającego o idealne wykończenie beczki. W powozowni zobaczymy także konia naturalnej wielkości i rodzinę jadącą na targ przy akompaniamencie prosiaczków.
Dzieci mogą uruchamiać niektóre figurki za pomocą drewnianych korbek.
Muzeum sponsorowane jest wyłącznie z prywatnych środków rodziny Brzozowskich, którzy każdego dnia dbają o konserwację i poszerzanie ekspozycji.
Na południe:
Bolimowski Park Krajobrazowy
Las z wielkimi polanami i rozległymi konwaliowiskami oraz szansą na spotkanie łosia, a tuż obok niesamowita, zachowana niemal w stu procentach osada fabryczna z XIX wieku, klasycystyczny pałac z kolekcją dzieł Józefa Chełmońskiego i źródła termalne. A dla zaawansowanych kajakarzy – szansa na prawdziwe wyzwanie. To wszystko można znaleźć w Bolimowskim Parku Krajobrazowym i w jego bliskim sąsiedztwie.
Park, położony między Żyrardowem a Skierniewicami, obejmuje tereny dawnej puszczy w korycie rzeki Rawki. Choć zdecydowaną większość powierzchni parku stanowią lasy sosnowe, wyjątkowego uroku nadają mu rozległe konwaliowiska oraz śródleśne, niespotykane nigdzie indziej w centralnej Polsce polany – pozostałość po budnikach, mieszkańcach puszczy, którzy żyli ze stałej wycinki i karczowania lasu.
Park jest idealnym miejscem na długie spacery, a ostatnio popularnością zaczęły się także cieszyć ekstremalne rejsy kajakowe po Rawce.
Na zachód:
Skansen w Maurzycach
Łowicki Park Etnograficzny w Maurzycach gromadzi zabytki architektury z terenu dawnego Księstwa Łowickiego (obszar współczesnych powiatów łowickiego i skierniewickiego). Położony jest w odległości ok. 7 km od Łowicza, przy trasie Warszawa – Poznań. Do zwiedzania został udostępniony w połowie lat 80. Obecnie znajduje się tu ponad 40 obiektów, datowanych w większości na II poł. XIX i I poł. XX w. Ich rozmieszczenie ukazuje dwa historyczne układy przestrzenne łowickiej wsi: tzw. starą wieś – owalnicę z centralnym placem wioskowym, występującą w XIX w. oraz tzw. nową wieś – pouwłaszczeniową ulicówkę.
Oporów - zamek
Wybudowany w XV wieku gotycki ceglany zamek z fosą, mostem, ogrodami oraz kilkoma salami muzealnymi w środku.
Zamek, mała późnogotycka rezydencja obronna wzniesiona około 1440 r. usytuowana na wyspie otoczonej fosą, jest jednym z niewielu tego typu zabytków zachowanych w Polsce. Zabudowa skupiona wokół czworobocznego dziedzińca składa się z domu mieszkalnego, wieży, baszty z kaplicą, połączonych murem obronnym. Remonty wykonane w XVII, XVIII i XIX wieku spowodowały tylko niewielkie przeróbki. Pozostały po nich barokowe otwory okienne na piętrze, klasycystyczne sztukaterie, parkiety i przebudowana w XVIII i XIX w. część bramna. Z około 1840 r. pochodzi przybudówka na dziedzińcu, tzw. „Kredens” oraz neogotycki portal bramy wjazdowej i taras przed mostem. Zamek otacza krajobrazowy park założony w 1. poł. XIX w., w którym czytelne jest wcześniejsze założenie XVII-wiecznego ogrodu.
Płock >>>
O pałacu na zabytek.pl
