Sudety Zachodnie





Sudety Zachodnie
zachodnia część Sudetów leżąca między Doliną Łaby na zachodzie a Bramą Lubawską na wschodzie. Na zachodzie graniczy z Górami Kruszcowymi, na północy z Niziną Śląską i Przedgórzem Sudeckim, na wschodzie z Sudetami Środkowymi, a na południu z Płytą Północnoczeską. Do Sudetów Zachodnich zaliczamy Karkonosze ze Śnieżką. Oraz Pogórze Zachodniosudeckie.

Pogórze Wałbrzyskie:


Wałbrzych - Stara kopalnia
Jeden z najcenniejszych zabytków kultury technicznej na świecie. Dawna Kopalnia Węgla Kamiennego Julia okrzyknięta po rewitalizacji w 2014 roku najpiękniejszym naziemnym kompleksem górniczym w Polsce. Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia to przede wszystkim kulturalne serce miasta z rozległą ofertą wystawienniczą na powierzchni 4 i pół hektara. Zwiedzanie z byłymi górnikami w roli przewodników to dwa i pół kilometra kopalnianych budowli i zakamarków. Blisko dwugodzinna wędrówka obejmuje m.in. chodnik podziemny, kuźnię, maszyny wyciągowe, hale tokarek i frezarek oraz wieżę widokową, z której roztacza się wspaniała panorama na miasto i okoliczne góry. Atrakcją nocnego zwiedzania, dostępnego także dla firm i grup zorganizowanych, jest poznanie górniczych prac w podziemiach,które wynagradza tradycyjna biesiada górnicza. Obiekt jest przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz dla rodzin z dziećmi.

Zamek Książ
O powstaniu zamku Książ opowiada legenda, według której warowną siedzibę wzniósł tutaj cesarski rycerz Funkenstein. Jeszcze jako młody giermek podarował on swemu władcy worek znalezionego przypadkiem w lesie węgla, co tak zachwyciło obdarowanego, że naprędce awansował chłopaka i nazwał Tym Który Przynosi Kamienie Dające Iskry. Rozkazał też udać się w pobliską okolicę, odnaleźć cenne miejsce i wybudować tam obronny gród, strzegący odtąd czarnego skarbu. Według legendy wydarzenie to miało mieć miejsce w roku 933. Pierwsza historycznie udokumentowana wzmianka podaje, że w latach 1288-91 warownię w Książu odnowił i rozbudował książę świdnicko-jaworski Bolko I, syn Bolesława Rogatki i wnuk Henryka Pobożnego.

Książniański Park Krajobrazowy
Około 87% powierzchni parku zajmują lasy, które są administrowane przez Nadleśnictwa: Jawor, Wałbrzych i Świdnica. Natomiast całość parku położona jest w zasięgu terytorialnym gmin: Dobromierz, Stare Bogaczowice, Świebodzice, Świdnica, Wałbrzych. Park krajobrazowy położony jest na górnodewońskich i dolnokarbońskich skałach osadowych. Są to przeważnie zlepieńce i piaskowce, w których potoki wyżłobiły głębokie, kręte jary. Strome zbocza dolin dochodzą do 80 m wysokości. Miejscami są one usiane skałkami, między którymi prowadzą malownicze ścieżki i mostki zawieszone nad przepaściami.

Stary Książ - Ruiny zamku Stary Książ
W odległości około 800 m od Książa, na stromym urwisku, na lewym brzegu Pełcznicy znajduje się Stary Książ (Alte Burg Fürstenstein) zbudowany w latach 1794 – 1797 z inicjatywy Hansa Heinricha VI von Hochberga. Tą XVIII-wieczną budowlę zaprojektował Christian Wilhelm Tischbein stylizując ją na modne wówczas ruiny w stylu gotyckim.

Sztuczne ruiny powstały w miejscu prawdopodobnie istniejącego tu w średniowieczu grodu warownego. W pomieszczeniach zamku urządzono szereg sal, m.in. więzienie z izbą tortur, salę sadową, arsenał, sypialnię, galerię obrazów. Zamek służył właścicielom Książa do przyjmowania znamienitych gości i organizowania przyjęć oraz zabaw.

Jednym z elementów zamku był plac turniejowy z lożami i galeriami, a pierwszy turniej odbył się 20 maja 1799r. Popisy oglądało wówczas około 1000 osób, wśród których był John Quincy Adams, poseł amerykański przy dworze królewskim w Berlinie, późniejszy prezydent USA, a także pruska para królewska, która do Książa przyjechała z Bukowca. W połowie XIX w. zamek przekształcił się właściwie w obiekt turystyczny. Na parterze zamku znajdowała się restauracja, kuchnia i sale noclegowe, a w sezonie letnim ustawiano na dziedzińcu stoły.

Przez Stary Książ przechodziła zagospodarowana trasa turystyczna ze Świebodzic do Szczawna Zdroju. Po drodze znajdowały się punkty widokowe z granitowymi ławami, kilka gospód, a drogi były stale ulepszane. Przez długi czas Stary Książ pełnił więc rolę muzeum, którego wnętrza były wyjątkowo bogato wyposażone, a oprowadzał po nich początkowo za napiwek, a potem za niewielką opłatą kasztelan.

W maju 1945 r., gdy w Książ przejęli żołnierze Armii Radzieckiej zamek doszczętnie spłonął. Do dziś zachowane są niewielkie fragmenty głównego budynku, kaplicy i wieży, dwa portale renesansowe oraz ostrołukowe okna.


Ruiny zamku Cisy
Zamek Cisy leżący nieco na uboczu i w cieniu sławnego sąsiada zamku Książ, zasługuje na większą promocję. Mimo zniszczeń do naszych czasów zachowało się całkiem sporo. Możemy zobaczyć pozostałości cylindrycznej wieży oraz budynku mieszkalnego i murów obwodowych zamku górnego. Przetrwały także częściowo zachowane mury przedzamczy wschodniego i zachodniego. Do zamku prowadzi odnowiony ostatnimi laty długi, 24 metrowy most przerzucony nad suchą fosą. Za nim znajduje się zrekonstruowana w latach przedwojennych brama wjazdowa z przedbramiem. Mimo, iż obecnie Cisy są ruiną, stanowią ciekawy przykład rycerskiej siedziby rozrastającej i zmieniającej się na przestrzeni kilku wieków.

Sudety Wałbrzyskie:


Jedlinka - Pałac w jedlince
W roku 1834 pałac nabył nowo wzbogacony Benjamin Rothenbach. Pewnego dnia oskarżył on jedną ze swoich służących o kradzież srebrnej łyżeczki z zastawy. Dziewczyna poskarżyła się jednak swojemu ojcu, weteranowi wojen napoleońskich, który to osobiście postanowił rozmówić się z panem. Pokrzepiony piwem z przypałacowego browaru stanął przed obliczem Rothenbacha. Rozmowa była tak burzliwa, że pan chwycił za strzelbę i zabił nieproszonego gościa. Gdy wieść o tej potwornej zbrodni rozeszła się po okolicy, na pałac ruszyły tłumy oburzonych ludzi. Rothenbach jednak znikł. Po kilku dniach odnaleziono jego zwłoki na pałacowym strychu. Prawdopodnie sam odebrał sobie życie, o czym świadczy cichy pogrzeb właściciela. To dopiero początek mrożącej krew w żyłach opowieści, ponieważ jak donoszą kronikarze duch Rothenbacha wciąż błąka się po pałacowych komnatach. Niektórzy goście pałacu wspominają, że natknęli się na ducha kobiety i dziecka. Być może jest to duch słynnej Charlotty Maximiliany von Pueckler.

Grzmiąca - Tunel Kolejowy pod Sajdakiem
Dwukomotorowy tunel o długości 377 m w km 43,907+44,284 linii nr 286 wykuty w górze Sajdak (586 m npm.). Jako pierwszy powstał tunel prawy (patrząc od strony Kłodzka) - o czym informuje tablica na portalu tunelu. Tunele remontowane były w latach 1936-1939, co także odnotowano na tablicy na portalu. Obie komory tunelu są drożne, jednak ruch prowadzony jest tunelem starszym.

Grzmiąca - Pozostałości zamku Rogowiec
Jest to najwyżej położony zamek w Polsce. Widać stąd praktycznie całe Sudety Środkowe. Źródła pisane wskazują, że zamek Rogowiec (niem. Hornsberk) wzniósł książę świdnicki Bolko I pod koniec XIII w. W dokumentach z lat 1292 i 1299 wzmiankowany jest jego kasztelan Reinsko.

Góry Kamienne:


Kamienna Góra - Ruiny zamku w Kamiennej Górze
Zamek stanowi dobry przykład siedziby możnowładczej, ukształtowanej w okresie renesansu na Śląsku. Uwagę zwracają pozostałości sklepień w pomieszczeniach przyziemia oraz bogatej dekoracji kamieniarskiej, a także relikty renesansowej polichromii wnętrz - zachowane mimo popadnięcia obiektu w ruinę.



© MUWIT.pl