Dokładnej daty powstania Morąga nie sposób ustalić. Historycy są skłonni do umiejscowienia tego faktu w końcu XIII w. Około 1280 roku, na miejscu staropruskiej osady, Krzyżacy zbudowali drewnianą strażnicę, zastąpioną ok. 1370 r. budowlą murowaną. Rozwijająca się przy strażnicy osada ok. 1327 r. uzyskała prawa miejskie (prawdopodobnie było to dużo wcześniej, jednak nie zachowały się żadne dokumenty).Problemy stwarza także ustalenie genezy nazwy miasta. Najczęściej spotykana jest hipoteza, że pochodzi ona od pruskiej nazwy jeziora: Mawrin, Maurin lub Morin. Jest to o tyle trudne, gdyż w czasie burzliwej historii miasta nie zachował się jego przywilej lokacyjny.


Zamek krzyżacki w Morągu zbudowano w pierwszej połowie XIV wieku jako siedzibę wójta. Zamek był otoczony podwójnymi murami, a po rozbudowie zyskał dwa skrzydła, które wraz z głównym budynkiem okalały dziedziniec. Zamek otaczała fosa zasilana z jeziora. Po sekularyzacji Prus zamek został siedzibą starostów książęcych. W XVI wieku, po wybudowaniu nowej siedziby starosty (Pałac Dohna), zamek krzyżacki został opuszczony, niszczał, w 1815 roku częściowo rozebrany. Zachował się jeden budynek, fundamenty i zarys murów. Obecnie prywatny z planami na częściową rekonstrukcję.

Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera. Ekspozycję biograficzną najsłynniejszego morążanina urządzono w barokowym pałacu Dohnów (wzniesiony w 1595 r., rozbudowany w XVIII w.). W pałacowych salach znajduje się też wystawa stylowych wnętrz oraz ciekawe zbiory malarstwa (sztuka sakralna, epitafijna i dworska dawnych Prus Książęcych, XVII-wieczne malarstwo holenderskie). Warto zwrócić uwagę na nietypowy, skonstruowany w 1741 r. słoneczny zegar na skwerze przed pałacem Dohnów. To składająca się z kilku elementów kolumna z piaskowca, zwieńczona kulą. Niegdyś był to zespół wielu zegarów o nie dającym się dzisiaj precyzyjnie ustalić przeznaczeniu.



Holenderska chałupa podcieniowa z XIX w. z podcieniem frontowym. Podcień powstawał przez dostawienie do chałupy pod kątem prostym wbudowanego w konstrukcję poddasza piętrowego spichlerzyka, wspartego na kilku ozdobnych słupach.


Majątek ziemski istniał w tym miejscu już w XIV wieku. W czasach krzyżackich nadawany był w lenno rycerzom służącym zakonowi. W wieku XIX znajdujący się tu folwark pełnił funkcję pomocniczą dóbr z siedzibą w Bieniaszach. W 1889 roku ich właścicielem była rodzina von Petzinger. Na początku XX wieku majątek został wyodrębniony i zakupiony przez Andreasa Sturhmana, który wzniósł tu dwór. Budynek powstał na planie litery H, boczne skrzydła wyższe, do lewego przyległa narożna weranda. Dwór został zniszczony podczas I wojny światowej, został jednak szybko odbudowany. Po II wojnie dwór zaadaptowano na mieszkania. Nieremontowany i zdewastowany, stopniowo zamieniał się w ruinę. Odbudowany na początkach lat dziewięćdziesiątych. Został wówczas zmieniony i powiększony o symetryczne skrzydło od strony północno-zachodniej. We frontowych elewacjach skrzydeł bocznych umieszczono balkoniki z ozdobną balustradą, natomiast w narożach od strony parku- baszty z tarasami.