W pigułce:


z archiwum MUWIT.pl



Domy podcieniowe - Żuławy Wiślane - Powiśle

Druga część domów podcieniowych - po drugiej stronie Wisły. Tu nie ma oficjalnego, ani nieoficjalnego, szlaku. Ale kilka ciekawych obiektów jest. Dlaczego zatem nie włożyłam tego do jednego worka? Bo Wisła - królowa polskich rzek nie pozwoliła mi na to. Choć mosty są. Tu podobnie - z północy na południe. Dlaczego? Bo granicę północną wyznacza morze. I tak mi było, po prostu, łatwiej.

Więcej >>>
Link |
Link | malyholender.pl

Więcej >>>Domy Podcieniowe - Żuławy Wiślane (Powiśle)- wschodnia strona Wisły
Więcej >>>Miniregion: Żuławy i Powiśle

Więcej | Tematycznie | Domy podcieniowe | Żuławy Wiślane (Powiśle)



54.0255, 19.27244
Stalewo - dom podcieniowy

Stalewo 19, gmina Markusy
powiat elbląski | woj. warmińsko-mazurskie |

Dom podcieniowy nr 19 w Stalewie zlokalizowany jest w zachodniej części wsi i został zbudowany w 1751 roku przez George'a Pöcka dla Michaela Gehrta, remontowany na początku XX wieku i w 1958 roku. Należy on do największych domów podcieniowych na Żuławach i wyróżnia się własną specyfiką oraz bogato ukształtowaną dekoracją ryglową. Jest to piętrowa, murowano-drewniana konstrukcja, otynkowana, z ryglowymi- wypełnionymi cegłą: piętrem, szczytami i wystawką. Głęboką wystawkę wspiera 8 drewnianych kolumn i ryglowe ścianki boczne. Kolumny podcienia połączone są profilowanymi mieczami tworzącymi arkady.

Więcej >>>
Link | zulawy.infopl.info
Link | medievalheritage.eu

z archiwum MUWIT.pl


Domy podcieniowe - Żuławy Wiślane - Powiśle

Druga część domów podcieniowych - po drugiej stronie Wisły. Tu nie ma oficjalnego, ani nieoficjalnego, szlaku. Ale kilka ciekawych obiektów jest. Dlaczego zatem nie włożyłam tego do jednego worka? Bo Wisła - królowa polskich rzek nie pozwoliła mi na to. Choć mosty są. Tu podobnie - z północy na południe. Dlaczego? Bo granicę północną wyznacza morze. I tak mi było, po prostu, łatwiej.

Więcej >>>
Link | malyholender.pl
GPS |
z archiwum MUWIT.pl

Mikoszewo, Gdańska 68, 82-103 Stegna
powiat nowodworski | woj. pomorskie |

Mikoszewo

Jednym z zabytkowych budynków nadmorskiego Mikoszewa jest XIX-wieczny, drewniany dom podcieniowy na ulicy Gdańskiej 68. Domy podcieniowe to rodzaj dużych wiejskich budynków mieszkalnych. To co je charakteryzuje to wielosłupowy podcień wysunięty przed zasadniczą część budynku. Budynki tego typu pojawiły się na ziemiach polskich wraz z falą osadnictwa mennonickiego i holenderskiego w XVI i XVII wieku. Domy podcieniowe były kiedyś bardzo popularne na Żuławach Wiślanych. Dziś, poza tym w Mikoszewie, można je spotkać np. w Drewnicy czy Żuławkach - około 5 km na południe od Mikoszewa. Warto również zobaczyć drewniany wiatrak koźlak w Drewnicy.

Więcej >>>
Link | mikoszewo.pl
s GPS | 54.33408, 18.95539
z archiwum MUWIT.pl

Żuławki 6 oraz Żuławki 33, 82-103 Stegna
powiat nowodworski | woj. pomorskie |

Żuławki

Kilka domów podcieniowych - co najmniej trzy są pięknie odnowione. Dom podcieniowy nr 6 "Danziger Kopf" z II poł. XVIII w. oraz spektakularny dom podcieniowy nr 33 (ładnie odnowiony) oraz nr 68.

Dom barokowo-klasycystyczny, pochodzący z XVIII w., gruntownie przebudowany w 1825 r., kiedy to nadano mu cechy klasycyzujące, w tym przede wszystkim dobudowano reprezentacyjny podcień. Informuje o tym belka nadprożowa wymieniająca głównego inwestora oraz inicjały głównego projektanta przebudowy („Peter Epp, Bauherr, A.K. B.M. 1825”).

W starszej części domu zachowało się wiele elementów barokowych takich jak stolarka drzwiowa z okuciami z zakładów elbląskich bądź gdańskich z początku XVIII wieku. Aktualnie dom wyposażony jest w barokowe meble elbląskie oraz klasycystyczne i późnobarokowe meble z XVIII i XIX w.

Podcień wsparty na 6 masywnych słupach spiętych górą wyciętymi w łuk mieczami z centralnie podwieszonym zwornikiem. Gzyms odsłaniający górną belkę oczepu wygierowany na odcinku 4 środkowych słupów, podobnie na ścianach bocznych podcienia. Wygierowanie ma kształt znany jako Danziger Kopf, element charakterystyczny dla szaf gdańskich wykorzystywany dla odróżnienia ich od mebli hamburskich i lubeckich. Budynek wzniesiony w zagrodzie, w której zachowała się ceglana obora z 1923 r. Drewniana stodoła została rozebrana w roku 1967.

Więcej >>>
Link | hellomierzeja.pl
GPS | 54.28519, 18.97225
z archiwum MUWIT.pl

Nowa Kościelnica 51 oraz 64, 82-112 Ostaszewo
powiat nowodworski | woj. pomorskie |

Nowa Kościelnica

Wieś Nowa Kościelnica (Neumünsterberg) założona została z inicjatywy wielkiego mistrza krzyżackiego Winricha von Kniprode, który w 1352 roku powierzył jej lokację niejakiemu Mikołajowi. Należący do rodziny Wiebe dom podcieniowy został w niej zbudowany w połowie XVIII wieku.

Link | medievalheritage.eu
GPS | 54.24692, 18.976
z archiwum MUWIT.pl

Jeziernik 55, 82-112 Ostaszewo
powiat nowodworski | woj. pomorskie |

Jeziernik

GPS | 54.21061, 18.98747
z archiwum MUWIT.pl

Gniazdowo 28, 82-112 Ostaszewo
powiat nowodworski | woj. pomorskie |

Gniazdowo

Dom podcieniowy w Gniazdowie zlokalizowany jest w centrum wsi i został zbudowany w XVIII wieku. Płytki podcień dobudowano w 1864 roku. Jest to konstrukcja drewniana, stojąca na ceglanej podmurówce, z ryglową- wypełnioną żółtą cegłą wystawką. Szczyty głównej części budynku są oszalowane pionowo. Umieszczoną od frontu wystawkę wspiera 6 drewnianych kolumn toskańskich stojących na murowanej podstawie oraz ryglowe ścianki boczne. Nad kolumnami i dookoła budynku biegnie pas profilowanego gzymsu. Dom dodatkowo wyróżnia się dekorowaną stolarką okienną i drzwiową oraz inskrypcją na belce wystawki.

Więcej >>>
Link | zulawy.infopl.info
GPS | 54.1922, 18.92137
z archiwum MUWIT.pl

Nowa Cerkiew 13, 82-112 Ostaszewo
powiat nowodworski | woj. pomorskie |

Nowa Cerkiew
GPS | 54.17564, 18.90119
z archiwum MUWIT.pl


Żelichowo 31A, 82-100 Nowy Dwór Gdański |
powiat nowodworski | woj. pomorskie |

Żelichowo

W zabytkowym domu podcieniowym (przeniesionym ze wsi Jelonki pod Elblągiem) mieści się gospoda Mały Holender, serwująca dania kuchni regionalnej. Kuchnia żuławska pod podcieniami. Czy można chcieć więcej?

Korzystamy z tradycji kulinarnych regionu, wracamy do zapomnianych przepisów i dawnych technik kulinarnych. Wyciągamy z nich to co najlepsze, aby zawsze cieszyć naszych gości wyjątkowym smakiem i najlepszymi produktami. W gospodzie mogą Państwo skosztować między innymi sera Werderkäse – którego recepturę odtworzyliśmy, słynnych klopsów królewieckich czy osadniczych pierogów.

Link | malyholender.pl
GPS | 54.24174, 19.14375
z archiwum MUWIT.pl


Orłowo Pierwsze 1, 82-100 Nowy Dwór Gdański |
powiat nowodworski | woj. pomorskie |

Tujski Dom Podcieniowy

Dom Tujski, czyli położony w Orłowie (Orłówku) dom podcieniowy miał szczęście i ma nowego właściciela, co widać po wykonanych remontach. Został wzniesiony w 1802 roku dla ówczesnego właściciela gospodarstwa Corneliusa Janssona. Budowniczym i architektem tego pięknego obiektu był Peter Loewen.

W związku z realną groźbą zalania terenu podczas powodzi dom i pozostałe budynki gospodarstwa zbudowano na terpach. Terpy to sztuczne wzniesienie usypane z gruntu pozyskanego podczas prac melioracyjnych. Obecnie zapomniano już o tym prostym rozwiązaniu przeciwpowodziowym.

Dom zbudowano na planie litery T; ściany w konstrukcji zrębowej na podmurówce, od południa głęboki ryglowy (szachulcowy) podcień na kolumnach, od północy niewielki ganek. Całość kryta ceramiczną dachówką. Na uwagę zasługują zachowane detale snycerskie.

Ciekawostką są też okrągłe kominy; na jednym jest bocianie gniazdo, które przetrwało mimo remontów. Obok domu stoi jeszcze spichlerz z 1767 roku. Warto przyjrzeć się wrotom.

Więcej >>>
Link | Historia na Żuławach. Trzy domy podcieniowe w Orłowie
GPS | 54.19227, 19.07029
z archiwum MUWIT.pl


Gdańska 11, 82-230 Nowy Staw |
powiat malborski | woj. pomorskie |

Nowy Staw

Najbardziej charakterystycznymi wyznacznikami dziedzictwa kulturowego Żuław, stanowiącymi element tożsamości kulturowej mieszkańców tego regionu są zachowane w różnym stanie domy podcieniowe. Przy ul. Gdańskiej w Nowym Stawie wyróżnia się spośród zabudowy, pochodzący z 1820 roku, typowo żuławski dom podcieniowy o konstrukcji szkieletowej.

GPS | 54.14143, 19.01098
z archiwum MUWIT.pl

Świerki 28, 82-230 Nowy Staw |
powiat malborski | woj. pomorskie |

Świerki

Dom podcieniowy z 1744, siedmiosłupowy podcień rozebrano w 1955)

GPS | 54.12515, 19.08071
z archiwum MUWIT.pl


Marynowy, Podcieniowa 19, 82-100 Nowy Dwór Gdański |
powiat nowodworski | woj. pomorskie |

Marynowy

Dom podcieniowy został wybudowany w 1803 r. przez Petera Loewena dla Johanna Jacoba Ziemera. To jeden z najlepiej zachowanych budynków tego typu w gminie Nowy Dwór Gdański. Właściciele otrzymali ministerialne wsparcie w celu renowacji i zabezpieczenia budynku. Dom udostępniany jest do zwiedzania przez cały rok. Oczywiście wcześniej należy skontaktować się w tej sprawie z właścicielami. Do dziś zachowały się oryginalne zdobienia, stolarka i prawie niezmieniony układ wnętrz. Drzwi do budynku są nazywane najpiękniejszymi na całych Żuławach! Podcień wsparty jest na 6 słupach czołowych i 4 bocznych. Słupy stylizowane są na jońskie kolumny z dekoracyjnymi wspornikami.

W miejscowości znajdują się ponoć jeszcze 3 inne domy podcieniowe.

Więcej >>>
Link | mierzejaizulawy.pl
GPS | 54.15965, 19.09206
z archiwum MUWIT.pl


Domy podcieniowe - Żuławy Gdańskie

Na południe od Gdańska i na północ od Tczewa. Kilkanaście zabytkowych domów podcieniowych. W różnym stanie zachowania, pod różną opieką. Czy jeszcze istnieją? w jakim są stanie? To jest to pytanie, które spowodowało stworzenie tego spisu. I próbę ruszenia w trasę.

Szlak przecina Żuławy, mniej więcej całe, z północy na południe, starając się pokazać ich specyficzny krajobraz oraz kilka zachowanych jeszcze domów podcieniowych. Domy te są prawdziwym architektonicznym skarbem tej ziemi i napotkamy je, zróżnicowane w wielkości, wyglądzie podcienia, bogactwa wystroju, w Koszwałach, Miłocinie, Trutnowach, Osicach i Steblewie. Poza szlakiem jeden z nich znajduje się również w Krzywym Kole.

Do innych szczególnie ciekawych i wartych obejrzenia obiektów, którymi nas uraczyła każda napotkana miejscowość, należy zaliczyć kościółki, chociażby w Trutnowach i Koźlinach oraz ruiny kościoła w Steblewie.

Więcej >>>
z archiwum MUWIT.pl


Mapa regionu

Mapa regionu jest wesołą twórczością własną. Dokładniej rzecz ujmując - zrzutem ekranu z map Gugla. Zrzut dotyczy wybranego regionu.

Legenda zaś jest następująca.

Domy podcieniowe sa oznaczone domkiem lub kwadratem. Szare - Zulawy Gdanskie (między mostami - droga nr 22 oraz droga nr 7 - nie ma innej możliwości przekroczenia Wisły w tym regionie.) Naprawdę. Ciemnoszare - nieznany stan. Fioletowe - Żuławy Wiślane (czyli mniej więcej Powiśle), po wschodniej stronie rzeki. Ciemnozielone - to te, które ormalnie należą do wojewórztwa warmińsko mazurskiego, czyli bardziej Elbląg. Dlaczego? - bo tu płynie Nogat, który również dużą rzeką jest.

Pozostałe ikonki sugerują, że jest tam "coś". Coś co jest: a) fajne b) ładne c) warte zobaczenia d) lokalną atrakcją e) inne. To coś może być: wiatrakiem, zamkiem, muzeum, latarnią morską, czy czymś zupełnie innym. Prawdopodobnie nie będzie to atrakcja komercyjna. No chyba, że będzie.

Mapa jest poglądowa - bo nie ma większej przyjemności, niż odrywanie po swojemu. Ale nie ma większego bezsensu, niż wyważanie otwartych drzwi. Zrobiłam tą mapkę dla siebie. Ale ponieważ czasami bywam miła, to się dzielę.

Więcej | Ta sama mapa na Guglach - wersja robocza
© MUWIT.pl