Aktualizacja: 13.sierpień'2022
NIZINA Staropruska
O regionie
Na obszarze Polski leżą 3 mezoregiony Niziny Staropruskiej obejmujące jej południową część:
Polska część regionu obejmuje około 2660 km2.
Większa część Niziny Staropruskiej znajduje się w należącym do Rosji obwodzie kaliningradzkim.
Nizina Staropruska wraz z Pojezierzem Mazurskim obejmowała niemal cały obszar dawnych Prus Wschodnich. Jednak w odróżnieniu od położonego na południe Pojezierza Mazurskiego jest ona prawie zupełnie pozbawiona jezior, ma natomiast dobrze rozwinięty system dolin. W bardzo małej ilości występują również formy lodowcowe (moreny czołowe).
Prawie cała Nizina Staropruska należy do dorzecza Pregoły, z wyjątkiem dorzeczy Wałszy i Drwęcy Warmińskiej, które są dopływami Pasłęki.
Nazwa niziny nawiązuje do ludu Prusów oraz nazwy krainy historycznej Prusy, której znaczny obszar obejmowała nizina (w większości Prusy Dolne). Dawniej, jeszcze w okresie powojennym używano nazwy Nizina Pruska i czasem ta forma nadal jest w użyciu. Jednak w drugiej połowie XX wieku, aby odróżnić niemile widziane przez władze PRL nazewnictwo kojarzące się z zaborem pruskim, wprowadzono nazwy Nizina Staropruska i Wybrzeże Staropruskie, nawiązujące do bałtyjskiego ludu Prusów. (Wikipedia)
Wzniesienia Górowskie
Wzniesienia Górowskie (niem. Stablack, 841.57) – mezoregion fizycznogeograficzny w północnej Polsce i w południowo-zachodniej części obwodu kaliningradzkiego (Rosja), w zachodniej części Niziny Staropruskiej, zaliczany ze względu na typ mezoregionu do wysoczyzn młodoglacjalnych przeważnie z jeziorami w regionie nizin i obniżeń, przechodzący od wschodu i północnego wschodu w Nizinę Sępopolską, od południa w Pojezierze Olsztyńskie i Równinę Ornecką, od zachodu w Równinę Warmińską, od północnego zachodu w Wybrzeże Staropruskie, od północy w równinę związaną z doliną Pregoły.
Wysoczyznę tworzy kilka pasm czołowomorenowych, z punktem kulminacyjnym – Górą Zamkową (niem. Schlossberg), o wysokości 216 m n.p.m. Na jej zachodnim zboczu ma źródła Wałsza – prawobrzeżny dopływ Pasłęki. Jezior w mezoregionie jest niewiele. Istnieją rezerwaty przyrody, m.in. „Dolina Rzeki Wałszy” i „Jezioro Martwe”[2].
Na obszarze wysoczyzny położone są miasta Górowo Iławeckie i Pieniężno
Równina Ornecka
mezoregion fizycznogeograficzny w północnej Polsce, w południowo-zachodniej części Niziny Staropruskiej, zaliczany ze względu na typ mezoregionów do sandrów w granicach ostatniego zlodowacenia z jeziorami w regionie nizin i obniżeń, przechodzący od północy we Wzniesienia Górowskie, od wschodu w Nizinę Sępopolską, od południa w Pojezierze Olsztyńskie i od zachodu w Równinę Warmińską[1].
Obejmuje obszar około 225 km2 sandru wzdłuż Drwęcy Warmińskiej, prawobrzeżnego dopływu Pasłęki. Obszar w większości porośnięty borem sosnowym, z wąskim pasem łęgu wzdłuż doliny Drwęcy Warmińskiej[2].
Na obszarze równiny położone jest miasto Orneta
Nizina Sępopolska
Region znajduje się w środkowej części Niziny Staropruskiej. Przechodzi od wschodu w Krainę Wielkich Jezior Mazurskich i Krainę Węgorapy, od południa w Pojezierze Olsztyńskie i Pojezierze Mrągowskie, od zachodu we Wzniesienia Górowskie, od północy w równinę związaną z doliną Pregoły.
W Polsce obejmuje równinny obszar około 1160 km2, przecięty dwiema dużymi dolinami rzek Łyny i Guberu. Większe jezioro: Oświn – 6,4 km2. Gdzieniegdzie równinę pokrywa warstwa czerwonego iłu – pozostałość po tymczasowych jeziorach, tworzących się na przedpolu wycofującego się lądolodu. Na obszarze równiny położone są miasta Bartoszyce, Korsze, Sępopol i Kętrzyn.
