Miejscowość została założona przez zakonników cysterskich z klasztoru w Ęeknie. Uznali oni teren znajdujący się pomiędzy rzekami Wełną i Nielbą za idealne miejsce na założenie miasta. Pierwsze zapiski o nazwie Wągrowiec pochodzą z 22 grudnia 1381 roku, kiedy to nazwa miasta została wymieniona w uroczystym akcie przekazania gruntów i dochodów proboszczowi parafii pw. św. Jakuba Apostoła. Już w tym czasie mieszkańcy byli określani mianem mieszczan. Na mocy prawa zatwierdzonego w 1393 roku przez króla Władysława Jagiełłę miasto uzyskało możliwość organizowania na rynku targów raz w tygodniu oraz dwudniowych jarmarków, które odbywały się raz w roku w dniu św. Jakuba Apostoła, który był patronem miasta.
Skrzyżowanie rzek na Niebie i Wełnie
Widzieliście kiedyś skrzyżowanie rzek? Zjeżdżając kawałek z obwodnicy Wągrowca i robiąc sobie spacerek zobaczyć można Bifurkację Wągrowiecką na Niebie i Wełnie. Zjawisko jest na tyle egzotyczne, że nie miałem nawet pojęcia o jego istnieniu.
"Bifurkacja rzeki to rozwidlenie się rzeki na dwa lub więcej ramion, które następnie płyną do dwóch różnych dorzeczy. To stosunkowo rzadko spotykane zjawisko występuje na rzekach o łagodnym nurcie, płynących przez tereny równinne, zabagnione.
Znanym przykładem bifurkacji jest bifurkacja rzeki Casiquiare w Ameryce Południowej. Wskutek erozji wstecznej rzeki Rio Negro, część wód Casiquiare odpływa do Rio Negro i Amazonki, a część do Orinoko. W Polsce zjawisko to występuje m.in. Na Obrze, dopływie Warty, ma jednak charakter sztuczny – przez kanał część wody płynie do Obrzycy (dopływ Odry). Bardzo interesujące jest fragment dorzecza Stobrawy, które zajmuje wschodnią część Stobrawskiego Parku Krajobrazowego.
Równolegle do siebie ze wschodu na zachód płyną cztery dość duże rzeki: Stobrawa, jej dopływy Bogacica i Brynica, oraz dopływ Brynicy Budkowiczanka. Słabe zróżnicowanie rzeźby terenu sprawia, że sieć cieków jest tu bardzo gęsta, a na licznych odcinkach zachodzi między nimi bifurkacja. Często przytaczanym, lecz błędnym przykładem jest skrzyżowanie Nielby i Wełny w Wągrowcu – nie jest to naturalna bifurkacja, lecz skrzyżowanie rzek powstałe w wyniku prac melioracyjnych prowadzonych przez cystersów w dolinie Wełny (XV-XVI w.)"
Na północ:
Wiatrak w Budzyniu
Jeden z nielicznych zachowanych w Wielkopolsce wiatraków-paltraków.Jego konstrukcja i architektura są przykładem wiejskiego drewnianego budownictwa przemysłowego charakterystycznego dla Wielkopolski z przełomu XIX - XX w.
Wiatrak posadowiony jest na ceglanej podmurówce na planie koła o średnicy siedmiu metrów, za pomocą podwaliny drewnianej, dwóch szyn i wieńca łożyskującego. Trzykondygnacyjny wysoki na 13, 20 m, wzniesiony na planie kwadratu (o wymiarach 7, 40 x7, 40 m). Ściany wiatraka, konstrukcji szkieletowej, wykonane z drewna sosnowego, oszalowanie deskami, od strony wietrznej w dolnej partii, pokryte zostały gontem. Do wnętrza prowadzą dwa wejścia poprzedzone gankiem, w poziomie parteru i ze schodami na wysokości pierwszej kondygnacji. Budynek przykrywa pokryty gontem dach dwuspadowy z naczółkiem od strony ściany wietrznej i z około jednometrowym okapem od tzw. strony mącznej. Na dachu zachowały sie małe śmigła, które pomagały w nastawieniu głównych skrzydeł wiatraka odpowiednio do kierunku wiatru.
Na wschód:
Tarnowo Pałuckie
Do niedawna uważany za najstarszy kościół drewniany w Polsce. Wg najnowszych badań (2019) został zdetronizowany przez kościół w Domachowie, co nie zmienia faktu, że jest w ścisłej czołówce wiekowych drewniaków.
Powstał w ostatniej ćwierci XIV wieku. W niewiele zmienionej formie zachowany do dziś. Wewnątrz znajduje się najwspanialszy w Polsce zespół polichromii, zdobiącej całe wnętrze kościoła: nawę główną, prezbiterium i zakrystię oraz fragmentarycznie drzwi wejściowe do kościoła w kruchcie pod wieżą.
Bracholin - wiatrak wieżowy
Wieś Bracholin leży 3 km na południe od Łekna. W szczerym polu, za wsią, stoi wiatrak typu holenderskiego zbudowany w 2 poł. XIX w. Obecnie nie jest użytkowany, niemniej stanowi piękny element krajobrazu wsi wielkopolskiej.
Na południe:
Puszcza Zielonka
Park chroni największy naturalny kompleks leśny środkowej Wielkopolski o dużych walorach przyrodniczych, krajobrazowych, historycznych i naukowo-dydaktycznych. Rzeźba powierzchni Parku, ukształtowana w okresie lodowcowym, jest bardzo urozmaicona. Wytworzyły się w tym okresie strefy pagórków oraz rynien polodowcowych z licznymi jeziorami. Najdłuższa z rynien ciągnie się od Murowanej Gośliny do Pobiedzisk, a uroku dodaje jej 14 jezior. Charakterystycznymi formami terenu jest rozległa, zalesiona wysoczyzna sandrowa, położona na wysokości ok. 100 m n.p.m., oraz pasmo wzgórz morenowych z najwyższym wzniesieniem – Dziewiczą Górą (143 m n.p.m.), na której znajduje się punkt widokowy.
Na zachód:
Jaracz - Muzeum Historii Młynarstwa
Miejscowość w powiecie obornickim, położona ok. 10 km Na wschód od Obornik.
Muzeum (Muzeum Historii Młynarstwa i Wodnych Urządzeń Przemysłu Wiejskiego w Jaraczu) ulokowano w 1981r. nad rzeką Wełną, na terenie dawnej osady młyńskiej. Ekspozycje zostały rozmieszczone we młynie, stajni przymłyńskiej i domu młynarza. Została tu przedstawiona historia młynarstwa i przetwórstwa zbożowego od czasów najdawniejszych po współczesność. Szczególnym zainteresowaniem zwłaszcza najmłodszych turystów cieszą się stanowiska, gdzie własnoręcznie można sprawdzić, jak pracują żarna czy inne dawne sprzęty.
Studzieniec - dwór
Budynek wzniesiony na planie prostokąta, z dwoma alkierzami przylegającymi jedynie narożnikami, parterowy z poddaszem. W obu elewacjach niewielkie ryzality, nad nimi bardzo wysokie wystawki, nad korpusem wysoki dach polski łamany, czterospadowy, nad wystawkami dwuspadowy, nad alkierzami daszki czterospadowe łamane. Kopię dworu w Studzieńcu wzniesiono w Wielkopolskim Parku Etnograficznym w Dziekanowicach.
Gniezno >>>
O kościele na zabytek.pl
O kościele na architekturadrewniana.blogspot.com
