---

Ostrowiec Świętokrzyski nie jest zbyt turystycznym miastem. Choć i tu znaleźć można kilka perełek - np. bardzo ładny (i wciąż czynny) drewniany kościół, Rezerwat archeologiczny w Krzemionkach - z neolityczną kopalnią krzemienia oraz nieodległy park dinozaurów (Jura Bałtów) - to szczególnie fajna atrakcja dla dzieci.


Kościół Najświętszego Serca Jezusowego w Ostrowcu – drewniany kościół wybudowany w Ostrowcu Świętokrzyskim w 1932 roku. Nazywany kościołem fabrycznym lub popularnie w Ostrowcu „kościółkiem”. Znajduje się pomiędzy ulicami Sandomierską a Poniatowskiego na Osiedlu Hutniczym.


Obecnie teren ten ma formę lapidarium, jest ogrodzony i zamknięty, a wejście do niego znajduje się od ul. Sienkiewicza. Klucz do bramy cmentarnej znajduje się w Urzędzie Miasta w Ostrowcu Świętokrzyskim. Z zachowanych nagrobków jedynie na 123 można odczytać datę śmierci. Najstarszy z nagrobków informuje o zgonie w 1850 r., a najmłodszy odnosi się do 1942 r. [1.5]. Zachował się miedzy innymi nagrobek zmarłego w 1928 roku cadyka ostrowieckiego Meira Halewi Halsztoka.


Obecnie teren ten ma formę lapidarium, jest ogrodzony i zamknięty, a wejście do niego znajduje się od ul. Sienkiewicza. Klucz do bramy cmentarnej znajduje się w Urzędzie Miasta w Ostrowcu Świętokrzyskim. Z zachowanych nagrobków jedynie na 123 można odczytać datę śmierci. Najstarszy z nagrobków informuje o zgonie w 1850 r., a najmłodszy odnosi się do 1942 r. [1.5]. Zachował się miedzy innymi nagrobek zmarłego w 1928 roku cadyka ostrowieckiego Meira Halewi Halsztoka.




Krzemionkowski region pradziejowego górnictwa krzemienia pasiastego. Dobro znajdujące się w regionie Gór Świętokrzyskich składa się z czterech obszarów związanych z górnictwem w epoce neolitu i brązu (ok. 39000 do 1600 lat p.n.e.), kiedy wydobywano tu i poddawano obróbce krzemień pasiasty, służący głównie do wykonywania narzędzi. Podziemne konstrukcje górnicze, miejsca obróbki krzemienia i ok. 4 tysięcy komór i chodników składa się na jeden z najpełniej zachowanych spośród odkrytych do tej pory neolitycznych podziemnych systemów wydobywania i obróbki krzemienia. Stanowi źródło wiedzy o tym, jak żyli i pracowali ludzie w prehistorycznych społecznościach osiadłych i jest świadectwem zaginionej tradycji kulturowej. Jest również dobitnym dowodem na to, że epoka pradziejowa, w której wydobywano krzemień w celu wytwarzania narzędzi, była przełomowym etapem w historii ludzkości.


Największą atrakcją turystyczną miejscowości jest Park Jurajski, założony tutaj w 2004, po odkryciu w Bałtowie skamieniałych tropów dinozaurów.




Pałac został wystawiony pod koniec XIX w. z polecenia księcia Aleksandra Druckiego-Lubeckiego, który szukał inspiracji we włoskiej architekturze klasycystycznej. W tym celu zabrał do Włoch swojego architekta. Pałac został zbudowany na planie prostokąta. Od strony podjazdu do dziś podziwiać można portykowy ganek oraz otwory okienne. Pałac był pierwotnie wyższy, ale po pożarze z 1913 r. zlikwidowano jedno piętro. Budynek został przykryty wysokim dachem z poddaszem i ryzalitami. W pałacowych salach mieściły się sprzęty, makaty, gobeliny, starożytne zbroje oraz portrety. Na szczególną uwagę zasługuje również park, który został ostatecznie przekomponowany w 1900 r. Jest charakterystyczny ze względu na układ alejek spacerowych, tarasowo schodzących ku dolinie rzeki Kamiennej.




Pewnego razu, gdy teren Iłży porastała jeszcze puszcza, przybyła tu stara królowa i rozkazała na wzgórzu wybudować zamek. Trudno tam było o wodę, wywiercono więc w skale bardzo głęboką studnię. Mówiono, że królowa chciała opłakiwać śmierć męża, ale ona wyprawiała wystawne uczy i obmyślała plany pozbycia się znienawidzonej synowej, którą królewicz poślubił wbrew jej woli. W końcu wraz z czarownikiem uknuła okrutną intrygę. Wysłała do młodego króla posłańca, iż tęskni za rodziną i prosi o odwiedziny. Król przybył wraz z małżonką myśląc, że to zakończy niesnaski z matką. Niebawem jednak dostał wiadomość o pilnej naradzie i musiał opuścić zamek, ale na prośbę matki pozostawił przy niej żonę. Teraz zgodnie z planem czarownik rzucił na nią zaklęcie i zamienił w białą kaczkę. W takiej postaci królewna została wrzucona do studni zamkowej. Nieszczęśliwa kaczka tak długo roniła łzy, aż ich potok rozmył skały i wypłynął u stóp wieży jako strumyk. Kaczka również wypłynęła z prądem na powierzchnię a tam anioł odmienił ją z powrotem w dziewczynę i przywiódł wprost w ramiona króla. Wtedy stara królowa została zamieniona w czarną kaczkę, a jej goście i słudzy we wrony i kruki. Zamek jej zaś zniszczony został przez wielką nawałnicę i pioruny, tylko wieża się ostała. Strumyk, który wypływa u stóp Góry Zamkowej na pamiątkę królowej, z której łez powstał nazwali ludzie "Jej łza". Z czasem nazwę przerobiono na Iłżę.



Jednym z wielu obiektów zabytkowych na terenie Iłży jest kościół i szpital przytułek dla ubogich p.wz. św. Ducha z 1448 roku ufundowany przez Biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego. W 1754 roku w miejscu średniowiecznego budynku powstał nowy a fundatorem był biskup krakowski Andrzej Załuski. Ze średniowiecznego budynku zachowała się bardzo ciekawa część kominowa a przy wejściu do budynku tablica erekcyjna z herbem Junosza. W tym właśnie parterowym budynku mieści się siedziba Muzeum Regionalnego w Iłży.




Jest w Świętokrzyskim miasto, które porcelaną stoi. W Ćmielowie znajdują się dwie, ponad dwustuletnie fabryki porcelany oraz jedyne na świecie Żywe Muzeum Porcelany. Muzeum niezwykłe, nie tylko na skalę województwa, ale również na skalę całego kraju. Można tu zobaczyć porcelanowe wyroby, których cena potrafi czasem osiągać zawrotne kwoty, cały proces powstawania porcelany czy niesamowite obrazy malowane na porcelanie. Miłośnicy czarnych ziaren mogą spróbować tu, chyba jedynej w województwie świętokrzyskim, kawy kopi luwak.




Z założenia pałacowego na wyspie zachowały się niewielkie fragmenty murów, głównie kaplicy zamkowej, a z przedzamcza wieża bramna połączona z budynkiem gospodarczym. Od 2010 roku przeprowadzono na zamku prace archeologiczne pod planowaną restaurację, niestety jednak prywatny inwestor wycofał się, a zabytek stoi obecnie opuszczony.



Cmentarz żydowski w Ożarowie znajduje się w południowo-wschodniej części miasta, przy ul. Partyzantów i zajmuje działkę w kształcie prostokąta. Nieżyjący już Adam Penkalla w swym opracowaniu "Gmina i cmentarz żydowski w Ożarowie" powstanie nekropolii datował na połowę XVII w.



Dwór w Śmiłowie wybudowany w II połowie XVIII wieku w stylu barokowym, przez Józefa Wiercińskiego herbu Ślepowron, na miejscu XVII-to wiecznej wieży mieszkalnej Czyżowskich. W latach 20 tych XIX wieku Cyprian Baczyński herbu Sas z żoną Katarzyną z Wiercińskich, przebudowują śmiłowski dwór w stylu klasycystycznym, dodając czterokolumnowy portyk w elewacji frontowej i sześciokolumnowy, wgłębny portyk w elewacji ogrodowej. W 1945 roku zagrabiony przez państwo wraz z majątkiem ziemskim, przypadkowo użytkowany, popada w ruinę. Stan taki trwa do 1986 roku kiedy to Janina i Bogdan Szczerbowscy kupują go wraz z otaczającym parkiem, przywracają do stanu świetności i wyposażają zgodnie z duchem minionych epok.
Piękne wnętrza dworu wraz z parkiem udostępnione są zwiedzającym.

Wisła stanowiła już od niepamiętnych czasów majacy istotne znaczenie szlak wodny, na którym odbywała się wiosłowo-żaglowa takich jednostek jak łodzie, szkuty, tratwy i innch a potem statków o napędzie mechanicznym.





Jest to jedno z najciekawszych miejsc na trasie zwiedzania Opatowa i w naszym regionie. Słynne opatowskie piwnice, począwszy od średniowiecza, a szczególnie w wiekach XVI i XVII pełniły rolę magazynów kupieckich, gdyż Opatów położony był na skrzyżowaniu wielkich szlaków handlowych. Podziemna Trasa Turystyczna w Opatowie – trasa typu piwnice i składy – to niezwykła wycieczka podziemnymi korytarzami i pomieszczeniami, trwająca ok. 45 minut. W trakcie zwiedzania z przewodnikiem można poznać historię samych podziemi oraz Opatowa i jego zabytków, a także obejrzeć wystawy, głównie o tematyce regionalnej. Zwiedzanie odbywa się w grupach zorganizowanych lub indywidualnych. Grupy zorganizowane mają pierwszeństwo po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym. Obecnie Podziemna Trasa Turystyczna im. prof. Zbigniewa Strzeleckiego w Opatowie liczy ok. 500 metrów długości i składa się z trzech poziomów, których najniższy sięga 14,5 metra pod powierzchnię rynku. W podziemiach panuje stała temperatura – od ok. 8 do 12 stopni Celsjusza.

Cmentarz żydowski w Opatowie jest oddalony około 350 m na południowy wschód od Rynku, znajduje się na wzniesieniu nad rzeką Kanią, w pobliżu skrzyżowania obecnych ul. Mikołaja Kopernika i ul. Partyzantów. Cmentarz został założony nie później w czwartej dekadzie XVII w. Najstarsza wzmianka o jego istnieniu pochodzi z 1639 r., kiedy Żydzi oskarżyli kanonika Szymona Zelewskiego o współudział w niszczeniu nagrobków.



Zamek Krzyżtopór wzniesiony w typie palazzo in fortezza, czyli rezydencji łączącej wygodę mieszkańców z funkcją obronną, ukazuje ścisłe związki z jedną z najwspanialszych włoskich rezydencji - własnością rodu Farnese - zamkiem Caprarola, który Krzysztof Ossoliński odwiedził w czasie swej podróży do Rzymu. Obronny zamek został wzniesiony na nietypowym planie wpisanej w pięciobok bastionowej fortyfikacji. Pałac, fortyfikacje i ogród trzy główne elementy założenia - zostały powiązane osiowo. O projektancie niestety nic nie wiadomo. Dzięki odkryciom w Archiwum miasta Krakowa udokumentowany jest jako budowniczy wymieniony w 1633 r. włoski architekt Lorenzo Senes (Laurentius Senes, Muretto de Sant in Gryzonia).



Wąwóz zwany Biała Droga utworzony jest ze skał białego piaskowca. U wylotu wąwozu znajduje się brama skalna. Po wyjściu z Białej Drogi skręcając w lewo i wędrujemy wzdłuż zbocza z dużą ilością odkrytych skał, które były eksploatowane jeszcze w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku i stanowiły doskonały materiał budowlany. Obecnie porośnięte są drzewami, jałowcami, różą, berberysem, a w okresie jesiennym rosną tu grzyby.


Trudno dostępny wodospad w okolicach Kunowa to niesamowite miejsce. NIe tylko dlatego, że jest to jeden z dwóch wodospadów w Swiętokrzyskim, ale też (a może głównie) dzięki gniazdowaniu żołn. Przepięknych ptaków chronionych prawem - Czerwona lista zagrożonych gatunków.) Z tego powodu lokalne grupy planują stworzyć tu rezerwat,a przynajmniej obszar chroniony.


Wiatrak w Szwarszowicach został wybudowany w latach 1880-1885 (dokładnej daty nie udało się ustalić). Zbudowany na planie koła o średnicy 8,9 m składa się z dwóch kondygnacji, w których mieści się kompletny mechanizm młyński i wyposażenie. Posadowiony jest na kamiennym fundamencie w kształcie pierścienia. Ściany wykonano z kamienia w zaprawie wapiennej. Budowniczym był Józef Kaczmarski. Wiatrak został zbudowany na miejscu starego drewnianego wiatraka kozłowego, który spłonął. Po śmierci budowniczego ok. 1911 roku obiekt odziedziczył jego wnuk Stanisław. Wiatrak pracował do 1955 roku.


Rezerwat znajduje się w głębokim na 30 m wąwozie o stromych zboczach. Występują tu wychodnie dolomitów i wapieni dewońskich. Znaleźć też można liczne, unikatowe skamieniałości koralowców, stromatoporoidów, ślimaków oraz brachopodów. Północne zbocza wąwozu porastają murawy naskalne i kserotermiczne. Bezpośrednio na skałach rosną m.in. rojnik pospolity, czosnek skalny, kostrzewa blada, zanokcica murowa, pajęcznica gałęziasta, oman szerokolistny, ciemiężyk pospolity oraz czyściec prosty. Ponadto u podnóża skał występują: szałwia łąkowa, jastrzębiec kosmaczek oraz wilczomlecz sosnka.