Pogórze Ondawskie
O regionie
Ondavská vrchovina - mezoregion geograficzny we wschodniej Słowacji, w Beskidach Środkowych, na południe od granicznego grzbietu Karpat.
Od zachodu Pogórze Ondawskie graniczy z Górami Czerchowskimi, od północy – z Beskidem Niskim, od wschodu – z Bieszczadami Zachodnimi i Wyhorlatem, od południa – z Górami Tokajsko-Slańskimi i z Niziną Wschodniosłowacką. Granicę z Beskidem Niskim prowadzi się w przybliżeniu linią Bardejov – Svidník – Medzilaborce.
Pogórze Ondawskie to w istocie zespół południkowych grzbietów górskich odbijających na południe od głównego (wododziałowego) grzbietu Karpat, podzielonych dolinami Topľi, Ondavy i Laborca oraz ich dopływów. Najwyższe wzniesienia to Stebnická Magura – 900 m n.p.m., Jaworzyna Konieczniańska (słow. Javorina) – 881 m, Smilniansky vrch – 749 m, Filipovský vrch – 705 m, Kačalová – 676 m i Čierna hora – 667 m. Wysokości bezwzględne maleją z północy na południe do około 200 m n.p.m. Pogórze jest zbudowane z fliszu karpackiego.
Krajobraz Pogórza Ondawskiego tworzą niewysokie wzgórza i obszerne doliny rzeczne. Grzbiety są porośnięte lasem liściastym z przewagą dębu i buka, doliny są zajęte pod użytki rolnicze. Prowadzą przez nie liczne szlaki turystyczne.
Na Pogórzu Ondawskim leżą Bardejov, Svidník, Stropkov, Humenné, Vranov nad Topľou i Giraltovce. Historycznie teren Pogórza Ondawskiego należy do regionów Szarysz i Zemplín. (Wikipedia)
Templin Górny (Horný Zemplín) jest najbardziej wysuniętym na wschód rejonem Słowacji. Na północy graniczy z Polską a na wschodzie z Ukrainą.
Zemplin jest przyozdobiony szeregiem prawosławnych i greckokatolickich drewnianych kościółków o olbrzymiej wartości artystycznej i historycznej.
Najczęściej odwiedzanym przez turystów rejonami Zemplina Górnego są okolice zbiornika wodnego Domasza (Domaša), Park Narodowy Połoniny (Národný park Poloniny) oraz parki krajobrazowe Wihorlat (Vihorlat) i Karpaty Wschodnie (Východné Karpaty). Spomiędzy miejskich kompleksów zabytkowych interesującymi są szczególnie Medzilaborce z unikalnym Muzeum Sztuki Nowoczesnej im. Andy`ego Warhola.
Można tu dotrzeć na piechotę (pasmem granicznym), można rowerem- uwaga! ostry i kamienisty zjazd z przełęczy nad Roztokami, w Bieszczadach- lub samochodem. W tym ostatnim przypadku należy przekroczyć granicę w Radoszycach- Medzilaborce. Do Bukovskich Vrhów i Vihorlatu jest tu niewiele ponad 50 km. Czy warto? WARTO!
Chata Poloniny w miejscowości Runina
Chroniony park krajobrazowy Karpaty Wschodnie
O całkowitej powierzchni 25307 ha zajmuje w regionie Snina tylko 1646 ha. Od strony wschodniej nawiązuje wzdłuż granicy Słowacko-Polskiej do Parku Narodowego Połoniny. Najbardziej cenną częścią CHPK jest rezerwat przyrody Hostovické luky, znany największym wystąpieniem irysa syberijskiego na całym terenie Słowacji.
W 1423 roku król Władysław Jagiełło wydał zarządzenie dotyczące ochrony cisa, które głosi: "Jeśliby kto, wszedłszy w las, drzewa które znajdują się być wielkiej ceny, jak cis, albo im podobne, podrąbał tedy może być przez pana albo dziedzica pojman, a na rękojemstwo tym, którzy oń prosić będą, ma być dan."
o całkowitej powierzchni 29805 ha i paśmie ochronnym 10973 ha. 90% powierzchni tej pierwotnej karpackiej krainy zajmują lasy, głównie bukowe i jodłowo-bukowe. Dla ochrony pierwotnych drzewostanów i gatunków endemicznych, utworzono do tej pory 7 rezerwatów przyrody (PN Stużica, Riaba skala, Plaśa, Rożok, Haveśoviá, Stinská, Pod Ruskym), 12 parków krajobrazowych (Bahno, Borsućiny, Bzamá, Gazdoráń, Hlboé, Hrunok, Ruské, Slatina pod Stinskou, Strużnická dolina, Śípková, Udava, Ulićská Ostrá) oraz 1 pomnik przyrody Ulićka. Najpiękniejsze połoniny, górskie łąki ponad granicą lasu, które nadali temu parku Narodowemu imię, znajdują się w okolicach szczytów prase, Durkovec, Riaba skala i Kamenna luka. W roku 1993, organizacja UNESCO włączyła PN Połoniny do sieci międzyNarodowych rezerwatów biosfery, w roku 1999, udzielono mu Dyplom Rady Europy.
Uličské Krivé - Michala Archaniela
Rusky Potok svätého Michala Archanjela
Topola - Svätého Michala
Jalova - Sv. Juraja
Kalná Roztoka
Hrabová Roztoka - Svätý Vasil
Inovce - Chrám Svätého Michala Archanjela
Ruská Bystrá - jedyna cerkiew w tym regionie, która doczekala się docenienia przez UNESCO
Hummenne - Muzeum Vihorlatu
Bieszczady
