W pigułce:


z archiwum MUWIT.pl


Tematycznie: Domy Podcieniowe

Miniregion: Żuławy i Powiśle

Trans Polska: Wisła

Domy podcieniowe - Żuławy Gdańskie

Na południe od Gdańska i na północ od Tczewa. Kilkanaście zabtkowych domów podcieniowych. W różnym stanie zachowania, pod różną opieką. Szlak przecina Żuławy mniej więcej całe z północy na południe, starając się pokazać ich specyficzny krajobraz oraz kilka zachowanych jeszcze domów podcieniowych. Domy te są prawdziwym architektonicznym skarbem tej ziemi i napotkamy je, zróżnicowane w wielkości, wyglądzie podcienia, bogactwa wystroju, w Koszwałach, Miłocinie, Trutnowach, Osicach i Steblewie. Poza szlakiem jeden z nich znajduje się również w Krzywym Kole. Do innych szczególnie ciekawych i wartych obejrzenia obiektów, którymi nas uraczyła każda napotkana miejscowość, należy zaliczyć kościółki, chociażby w Trutnowach i Koźlinach oraz ruiny kościoła w Steblewie.

Region na mapa-turystyczna.pl
Link | rowery.trojmiasto.pl
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Gdańskie - zachodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Wiślane - wschodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Elbląskie - na granicy województw
Z archiwum MUWITu | Miniregion: Zuławy i Powiśle
Z archiwum MUWITu | Domy podcieniowe na Żuławach

Link | www.trojmiasto.pl - artykuł

z archiwum MUWIT.pl


Tematycznie: Domy Podcieniowe

Miniregion: Żuławy i Powiśle

Trans Polska: Wisła

Koszwały

Koszwały
54.01948, 19.36491
Lipowa 10, 83-011 Koszwały
Dom Podcieniowy z 1810r.

Na południe od Gdańska i na północ od Tczewa. Kilkanaście zabytkowych domów podcieniowych. W różnym stanie zachowania, pod różną opieką. Czy jeszcze istnieją? w jakim są stanie? To jest to pytanie, które spowodowało stworzenie tego spisu. I próbę ruszenia w trasę.

W centrum wsi na małym wzniesieniu określanym nazwą "terp" stoi zbudowany w 1792 r. żuławski dom podcieniowy. Wspiera się na siedmiu słupach połączonych arkadami dźwigającymi piętro. Główne drzwi wejściowe są późnobarokowe. Parter jest ceglany, otynkowany, szczyt konstrukcji szkieletowy. W 1959 r. przeprowadzono pełną konserwacja obiektu.

Region na mapa-turystyczna.pl
Link | rowery.trojmiasto.pl
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Gdańskie - zachodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Wiślane - wschodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Elbląskie - na granicy województw
Z archiwum MUWITu | Miniregion: Zuławy i Powiśle
Z archiwum MUWITu | Domy podcieniowe na Żuławach

z archiwum MUWIT.pl


Tematycznie:

Miniregion:

Trans Polska:

Miłocin

Miłocin
54.26711, 18.81374
Miłocin 8, 83-020

Dom podcieniowy zbudowany w 1731 r. Podcień został wsparty na ośmiu słupach podpierających pięterko z ozdobną elewacją o konstrukcji szkieletowej. Wypełniono ją drobną cegiełką (tzw. holenderką). Podczas całościowego remontu 1981–82 obiekt przystosowano do funkcji domu mieszkalnego wielorodzinnego.

Są dwie miejscowości o podobnej nazwie. Kolnik i Kalnik. W obu znajdują się domy podcieniowe. W jednym (Kolnik) mieści się fundacja Żyć Godnie. Znajduje się on na południe od Pruszcza Gdańskiego. Drugi - Kalnik - znajduje się na wschód od Żuław. Dokładniej na między Pasłękiem, a Morągiem. Kolnik na Żuławach znajduje się w gminie Pszczółki.

Region na mapa-turystyczna.pl
Link | rowery.trojmiasto.pl
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Gdańskie - zachodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Wiślane - wschodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Elbląskie - na granicy województw
Z archiwum MUWITu | Miniregion: Zuławy i Powiśle
Z archiwum MUWITu | Domy podcieniowe na Żuławach
pruszczgdanski.naszemiasto.pl

z archiwum MUWIT.pl


Tematycznie:

Miniregion:

Trans Polska:

Trutnowy

Trutnowy
54.24111, 18.81499
Podcieniowa 7, 83-020 Suchy Dąb

Trutnowy – w południowej części wsi stoi żuławski dom podcieniowy z 1720 r. wsparty na ośmiu słupach, z dekoracyjnymi mieczami tworzącymi rodzaj arkad. Generalny remont przeprowadzony w latach 1984-1989. Piętro i dwa szczyty mają konstrukcję szkieletową o szczególnym ozdobnym układzie belek. Zachowano pierwotny układ wnętrza – z wielka sienią i piętrową galerią – oraz liczne barokowe detale wyposażenia wnętrza.

W wielkiej sieni można obejrzeć makietę XVIII-wiecznej wsi projektowanego skansenu miniatur żuławskiego budownictwa. W domu tym, przez właścicieli chętnie udostępnianym turystom do zwiedzania, ma siedzibę Stowarzyszenie „Żuławy Gdańskie”.

Wieś Trutnowy została nadana w 1308 r. przez Władysława Łokietka synom podkomorzego gdańskiego Unisława, a w 1310 r. sprzedana Krzyżakom komturii gdańskiej. Przez długie lata była własnością miasta Gdańska, następnie skarbu pruskiego.

Znajduje się tu gotycki ceglany kościoł pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła, po raz pierwszy wzmiankowany w 1334 r. Zniszczoną w 1945 r. wieżę kościoła nakryto nowym płaskim dachem, istniejącym do dzisiaj. Wewnątrz kościoła zobaczymy ołtarz późnomanierystyczny z 1675 r. Na zewnętrznej ścianie od strony wschodniej na wysokości 1,5 m wmurowano kamienną tablicę wskazującą poziom fali powodziowej z roku 1829. Plebanię barokową z 1728 r. okrywa dach mansardowy z lukarnami, kryty dachówką holenderką, w sieni znajduje się tablica erekcyjna z czarnego marmuru. Zachowały się drzwi wejściowe z barokowymi okuciami i duże okna z pierwotną stolarką.

W centrum Trutnowych po stronie zachodniej zobaczymy XIX-wieczny dom zagrodniczy w konstrukcji szkieletowej, niegdyś bardzo popularnej i typowej dla Żuław.

Region na mapa-turystyczna.pl
Link | rowery.trojmiasto.pl
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Gdańskie - zachodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Wiślane - wschodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Elbląskie - na granicy województw
Z archiwum MUWITu | Miniregion: Zuławy i Powiśle
Z archiwum MUWITu | Domy podcieniowe na Żuławach

z archiwum MUWIT.pl


Tematycznie:

Miniregion:

Trans Polska:

Cedry Wielkie

Cedry Wielkie
54.24784, 18.84671

Cedry Wielkie – to typowa wieś żuławska zabudowana na, czytelnym do dzisiejszego dnia, planie owalnicowym. Najcenniejszym zabytkiem jest gotycki kościół z XV w. pw. Świętych Aniołów Stróżów. Spalony zaraz po wojnie, w latach 90. XX w. został odbudowany. Można podziwiać tu też grupę domów z początku XIX w. Godny uwagi jest prężnie działający, niedawno powstały Żuławski Ośrodek Kultury i Sportu, zbudowany przy udziale funduszy z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, w którym uzyskamy informacje turystyczne dotyczące Żuław.

Region na mapa-turystyczna.pl
Link | rowery.trojmiasto.pl
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Gdańskie - zachodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Wiślane - wschodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Elbląskie - na granicy województw
Z archiwum MUWITu | Miniregion: Zuławy i Powiśle
Z archiwum MUWITu | Domy podcieniowe na Żuławach

z archiwum MUWIT.pl


Tematycznie:

Miniregion:

Trans Polska:

Osice - zagroda edukacyjna w typowej żuławskiej wsi

Osice
54.21356, 18.8143
Osice 11, 83-022

Domy podcieniowe z XVIII i XIX w., znacznie przebudowane, niektóre z rozebranym podcieniem. Obecnie ich stan kwalifikuje się jako zły, ale zachowało się jeszcze bardzo wiele oryginalnych detali architektonicznych – pozostałości dawnej świetności.

Region na mapa-turystyczna.pl
Link | rowery.trojmiasto.pl
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Gdańskie - zachodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Wiślane - wschodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Elbląskie - na granicy województw
Z archiwum MUWITu | Miniregion: Zuławy i Powiśle
Z archiwum MUWITu | Domy podcieniowe na Żuławach

z archiwum MUWIT.pl


Tematycznie:

Miniregion:

Trans Polska:

Steblewo - domy podcieniowe

Steblewo
54.26711, 18.81374 - 2 domy podcieniowe
Steblewo 15 oraz Steblewo 23, 83-022

Dom podcieniowy z 2. poł. XVIII w. Podcień ma osiem słupów (cztery od frontu i po dwa boczne) dźwigających piętro konstrukcji szkieletowej. Dach mansardowy. Drzwi wejściowe późnobarokowe. Słupy podcienia w formie kolumn ozdobnych, wsparte na ceglanych cokołach. Dom podcieniowy – 2 poł. XVIII w., gruntowny remont w 1959 r. Parter murowany, druga kondygnacja w konstrukcji szkieletowej. Podcień ośmiosłupowy, dach mansardowy z lukarnami.

Region na mapa-turystyczna.pl
Link | rowery.trojmiasto.pl
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Gdańskie - zachodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Wiślane - wschodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Elbląskie - na granicy województw
Z archiwum MUWITu | Miniregion: Zuławy i Powiśle
Z archiwum MUWITu | Domy podcieniowe na Żuławach

z archiwum MUWIT.pl


Tematycznie:

Miniregion:

Trans Polska:

Krzywe Koło

Krzywe Koło
54.18225, 18.77879
Krzywe Koło 36

Dom podcieniowy z pocz. XIX w. gruntownie odnowiony w latach 1978–79. Podcień od strony zachodniej zoastał wsparty na 4 słupach; dźwigających piętro o konstrukcji szkieletowej, wypełnionej cegłą, potynkowane. Obecnym gospodarzem obiektu jest Caritas Archidiecezji Gdańskiej.

Region na mapa-turystyczna.pl
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Gdańskie - zachodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Wiślane - wschodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Elbląskie - na granicy województw
Z archiwum MUWITu | Miniregion: Zuławy i Powiśle
Z archiwum MUWITu | Domy podcieniowe na Żuławach


z archiwum MUWIT.pl


Tematycznie:

Miniregion:

Trans Polska:

Kolnik - Szlak domów podcieniowych

Kolnik
54.15628, 18.70906
Dębowa 4, 83-032 Kolnik

Dom podcieniowy w Kolniku według Urzędu Gminy, a także wielu innych źródeł miał pochodzić z XIX wieku. Tymczasem podczas prac renowacyjnych odnaleziono akt erekcyjny, w którym zawarto informację, że obiekt został wybudowany na cześć Adolfa Hitlera, co wskazuje, że okres jego budowy to lata 30-te XX wieku. W dokumencie tym zawarte są informacje, iż dom ten ofiarowany jest z zaszczytem jako wspólny-zbiorowy dom dla gminy Kolnik w siódmą rocznicę rządów Adolfa Hitlera. Oprócz aktu erekcyjnego robotnicy znaleźli w kominie domu również między innymi sześć guldenów i fenigów z herbami Wolnego Miasta Gdańska z lat 1932-37 oraz egzemplarz faszystowskiej gazety Danziger Dorposten z 21 lutego 1939 roku. Tytuł z pierwszej strony głosi „Z powrotem do Rzeszy”. Należy wspomnieć, że Kolnik, jak i cała Gmina Pszczółki, leżały na terenie Wolnego Miasta Gdańska.

Dom jest to konstrukcją murowaną, otynkowana, z ryglowym, wypełnionym cegłą podcieniem i ryglowymi szczytami. Podcień umieszczona w centralnej części ściany frontowej jest oparta na sześciu drewnianych słupach połączonych ze sobą arkadami. Do elewacji tylej przylega olbrzymia dobudówka, wewnątrz której znajduje się jedno wielkie pomieszczenie.

Są dwie miejscowości o podobnej nazwie. Kolnik i Kalnik. W obu znajdują się domy podcieniowe. W jednym (Kolnik) mieści się fundacja Żyć Godnie. Znajduje się on na południe od Pruszcza Gdańskiego. Drugi - Kalnik - znajduje się na wschód od Żuław. Dokładniej na między Pasłękiem, a Morągiem. Kolnik na Żuławach znajduje się w gminie Pszczółki.

Region na mapa-turystyczna.pl
Link | rowery.trojmiasto.pl
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Gdańskie - zachodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Wiślane - wschodnia strona Wisły
Z archiwum MUWITu | Domy Podcieniowe - Żuławy Elbląskie - na granicy województw
Z archiwum MUWITu | Miniregion: Zuławy i Powiśle
Z archiwum MUWITu | Domy podcieniowe na Żuławach



© MUWIT.pl