Park Krajobrazowy „Dolina Słupi”
Trójmiejski Park Krajobrazowy
Nadmorski Park Krajobrazowy
Wdzydzki Park Krajobrazowy
Kaszubski Park Krajobrazowy
Park Krajobrazowy „Mierzeja Wiślana”
Zaborski Park Krajobrazowy

Na północy z cyplem w Helu, który oddziela Zatokę Gdańską od Bałtyku i z rybackimi miejscowościami przesiąkniętymi morską kulturą. Na południu z lasami, jeziorami i wzgórzami, które wspólnie tworzą sielankowy krajobraz od Kartuz po Przechlewo. Kaszuby, kraina rozciągająca się od Bałtyku do Borów Tucholskich, to niczym porozrzucane puzzle z niezapomnianymi widokami. Gdy je ułożysz, zabraknie ci w piersi tchu. Bo Kaszuby to nie tylko kraina posiadająca wyjątkową historię oraz kultywowane przez stulecia tradycje i zwyczaje, ale także jeden z piękniejszych przyrodniczo regionów w Polsce.

W wielkim uproszczeniu, Kaszuby leżą na Pomorzu, na wschód od Żuław. Z pominięciem terenów nadmorskich (Pobrzże). To jest naprawdę duże uproszczenie, ale na potrzby turystyczne, wydaje się wystarczające. Region ten obfituuje w jeziora i lasy. Widoki z wież widokowych zapierają dech w piersiach. I nie dlatego, że trzeba na te wieże się wspinać. Ponieważ nie bylo mnie w tym terenie ponand 30 lat... a siedzą mim w głowie podobnie jak Zuławy, przygotowałam sobie podstronkę, w celu potencjalnego zobaczenia Kaszub, kiedy w końcu wybiorę się na pólnoc Polski.

Granice wg mojej regionalizacji, wyznaczają: Wisła wraz z drogą E75 - oddzielająca Kaszuby od Żuław i doliny Dolnej Wisły), południowa, dosć płynna granica to droga nr 22, oddzielająca Kaszuby od Borów Tucholskich i jezior w okolicach Bydgoszczy. Zachodnia to droga 21 oraz 25, czyli Słupsk - Biały Bór i Człuchów. zaś połnocna to droga E28. Gdynia - Lębork - Słupsk. Choć jest ona jeszcze bardziej płynna niż południowa granica. Ale to wszystko tak mniej więcej (pi razy drzwi) wygląda. Choć podział mój jest wielce umowny i przystosowany do podróży i kompletnie niezgodny z regionalizacją Kondrackiego, oraz wszelkich informacji na stronach regionalnych. Ale z tym faktem po prostu trzeba się pogodzić.

Kaszubski Park Krajobrazowy to obszar chroniony w centralnej części Pojezierza Kaszubskiego, który obejmuje zespół Jezior Raduńskich, Wzgórz Szymbarskich oraz kompleks Lasów Mirachowskich.

Bogactwem naturalnym są tu liczne jeziora polodowcowe, które połączone rzekami tworzą jeden z piękniejszych w Polsce szlaków wodnych. Jednym z nich jest tzw. "Kółko Raduńskie" - szlak łączący 14 jezior, dostarczający niezapomnianych wrażeń. Kompleksy leśne kryjące w sobie bogactwo natury i liczne rezerwaty przyrody unikatową roślinnością zapraszają wyznaczonymi szlakami turystyki pieszej, rowerowej i konnej.

Niezaprzeczalnym walorem Kaszubskiego Parku Krajobrazowego jest rzeźba terenu, jej głównym elementem są wysoczyzny morenowe, pasma moren czołowych i rozcinające je rynny polodowcowe. Z punktu widzenia deniwelacji terenu występuje tu krajobraz podgórski. Liczne wzniesienia i doliny gęsto poprzetykane rynnowymi jeziorami sprawiają, iż naturalny krajobraz jest wyjątkowy na skalę Pomorza. Charakterystyczne jeziora o wydłużonym kształcie, spośród których można wyróżnić dwie grupy: Jeziora Potęgowskie (10 akwenów) oraz Jeziora Raduńskie (14 zbiorników).

Rozległe jeziora, dziewicze lasy, tradycyjna zabudowa - wszystko to razem stanowi o wyjątkowości tego miejsca. Według kaszubskich wierzeń tutejszy krajobraz miały uformować stolemy, legendarne olbrzymy, które bez większego wysiłku kruszyły skały i wykopywały doły, w których powstawały jeziora.

Serce parku krajobrazowego stanowi Krzyż (Zespół) Jezior Wdzydzkich, na który składają się cztery połączone ze sobą akweny: Radolne, Gołuń, Jelenie i Wdzydze. Ostatnie z nich nazywane jest "Kaszubskim Morzem". Razem tworzą one krzyż o rozpiętości 9 na 11 km, powierzchni 1456 ha i maksymalnej głębokości 72 metrów.

Na jeziorach znajduje się w sumie 10 chronionych wysp, które są ostoją rzadkich i chronionych gatunków ptaków, takich jak: szlachar, nurogęś, brodziec piskliwy czy kormoran. Wody Jezior Wdzydzkich zamieszkiwane są m.in. przez troć jeziorową (zwaną wdzydzką) oraz raka szlachetnego. Jeziora Wdzydzkie zyskały popularność także wśród fanów sportów wodnych - po jeziorach pływają kajaki, łódki czy jachty.

Urok Pojezierza Kaszubskiego (Szwajcarii Kaszubskiej), oczarowanie prostym ludem i jego kulturą materialną wpłynął niegdyś na młodego nauczyciela kaszubskiego ze wsi Borzestowo k. Kartuz - Franciszka Tredera, który z inspiracji - znanego pisarza i działacza kaszubskiego z Kartuz - dra Aleksandra Majkowskiego - rozpoczął swoistą popularyzację kultury ludowej poprzez gromadzenie obiektów etnograficznych we własnym domu w rodzinnym Borzestowie. Realizacja zamierzeń możliwa była przede wszystkim ze względu na kultywowanie przez Kaszubów własnych tradycji narodowych. To przywiązanie do tradycji przodków pozostało do dzisiaj w mentalności ludu kaszubskiego, co uwidacznia się m. in. w istnieniu centrum kultury, jakim jest bezsprzecznie obecne Muzeum Kaszubskie.

Muzeum jest niezwykle atrakcyjnym miejscem, które oczaruje Państwa swoją bogatą historią oraz prezentacją dziedzictwa kulturowego Kaszub. W miejscu tym poznają Państwo fascynujące zagadnienia związane z literaturą, kulturą materialną, językiem, a także dzieje i tradycje regionalne Kaszub. Eksponaty naszego Muzeum prezentowane są w ośmiu salach wystawowych budynku głównego. Na parterze wystawione są dla zwiedzających gości podstawowe obiekty związane z zajęciami tutejszej ludności, na piętrze natomiast przedstawiamy wytwory sztuki ludowej Kaszubów.

Siedziba Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej znajduje się w XIX wiecznym pałacu w Wejherowie. W skład zbiorów wchodzi ponad 200 tysięcy eksponatów. Można tam zapoznać się z literaturą, prasą, rękopisami z regionu oraz tłumaczeniami utworów religijnych na język kaszubski (nawet Nowego Testamentu).

W muzeum zgromadzono również dobra kultury kaszubskiej tj. pamiątki po twórcach i działaczach regionu czy świadectwa epoki, w której żyli: pieczęcie, obrazy, ryciny. W skład wystawy wchodzą także oryginalne stroje Kaszubów ozdobione haftem wejherowskim czy instrumenty muzyczne przynależne do regionu, m.in. bazuna, burczybas, diabelskie skrzypce. Jest to jedyne muzeum w Polsce, które promuję kulturę regionu w tak szerokim zakresie, pokazując w sposób dobitny jej odrębność.

Strony zamkowe

zamki.pl
zamkipolskie.com
zabytek.pl

Zakon krzyżacki kupił ziemię bytowską w połowie XIV wieku, a ok. 1390 roku zaczęli budować zamek, który ukończono w 1406 roku. Zamek krzyżacki w Bytowie zbudowano na planie prostokąta 49 m ×70 z głazów narzutowych i cegły z trzema basztami w narożnikach i jedną wieżą. Najważniejszy był dom zakonny o wymiarach 13 x 39 metrów. Po wojnie trzynastoletniej w rękach polskich. W 1500 roku otoczonogo fortyfikacjami ziemnymi, z których można było prowadzić ostrzał artyleryjski. W drugiej połowie XVI wieku we władaniu książąt pomorskich, którzy rozbudowali zamek o "Dom Książęcy" i "Dom Wdów", wykorzystując mury obwodowe jako ściany budynków. W 1637 roku włączony do Polski, został siedzibą starostów. Pod rządami Prusaków przystosowany na cele urzędów państwowych. Po II wojnie światowej zamek odbudowano, obecnie muzeum, hotel, restauracja i biblioteka).

Strony zamkowe

zamki.pl
zamkipolskie.com
zabytek.pl

Krzyżacki zamek, zbudowany na miejscu wcześniejszego grodu, pierwotnie posiadał 4 okazałe baszty połączone murem o wysokości ok. 10 metrów. Do dzisiaj dotrwały dwie wieże, w tym najciekawsza - z główną bramą wjazdową. Innym budynkiem, zwracającym dzisiaj uwagę, jest zabytkowy, ponad 100 letni dwór zbudowany na fundamentach zniszczonego zamku. Całość jest obecnie w rękach prywatnych miłośników sztuki. którzy starają się rekonstruować zamek w miarę skromnych możliwości finansowych. Ostatnio udało im się m.in przywrócić pierwotny wygląd fosy otaczającej obiekt.

Zamek Kiszewski można zwiedzać, ale najlepiej po telefonicznym uzgodnieniu z właścicielem, panem Tudajem - szczególnie w przypadku grup i wycieczek. Prosimy tutaj o wyrozumiałość - gospodarze mają swoje codzienne zajęcia. Niemniej, w miarę możliwości czasowych, chętnie pokażą np. najcenniejsze fragmenty Zamku - m.in gwiaździste sklepienie w baszcie bramnej.

W 1926 r. w Sopocie urodził się Klaus Kinski (jako Klaus Nakszyński). Kontrowersyjny aktor zagrał w ponad dwustu filmach i, jak twierdził, zdobył w życiu ponad pięć tysięcy kobiet. Przy ulicy Bohaterów Monte Cassino 10, w kamienicy, w której się urodził, działa poświęcona mu galeria fotografii i piwiarnia serwująca piwo "Kinski".

Gdańsk, Sopot i Gdynia - trzy miasta, które różni wszystko - historia, położenie, wielkość. Jednak to tylko pozorne różnice. Prawda jest taka, że Gdańsk, Sopot i Gdynia to trzy miasta, które łączy wszystko.

Trójmiasto tworzą historyczny Gdańsk, uzdrowiskowy Sopot oraz nowoczesna Gdynia. Każdy znajdzie tu coś dla siebie. Zwiedzanie warto zacząć od spaceru brzegiem morza. Plaże w Gdańsku, molo w Sopocie, Gdynia Orłowo i klif z zapierającym dech w piersiach widokiem na Zatokę Gdańską to wspaniały wstęp do trójmiejskiej przygody.

Miasto z ponad 1000 letnią tradycją, morska stolica Polski i jeden z największych portów nad Bałtykiem. To wyjątkowa metropolia, która od zawsze przepełniona jest duchem wolności i odwagi. Miasto, którego centrum (uwaga!) nie leży nad morzem, a nad Motławą, która wpada do Zatoki Gdańskiej. Tu też znajduje się słynny Żuraw i największy piec kaflowy w Europie (dwór Artusa).

No i Neptun, strzegący tego, jednak nadmorskiego, miasta. Gdańsk stawia na zabytki. Znajdziemy tu historyczną Drogę Królewską z ulicą Długą i Długim Targiem. To tę drogę pokonywali monarchowie, którzy odwiedzali nadmorskie miasto. Centrum Gdańska to także słynna Fontanna Neptuna albo Dwór Artusa, czyli miejsce spotkań zamożniejszego mieszczaństwa. To zaledwie namiastka, bo w Gdańsku warto zobaczyć również Długie Pobrzeże i Żurawia, Muzeum II Wojny Światowej i Europejskie Centrum Solidarności. W malowniczej dzielnicy Oliwa znajduje się gdańskie ZOO i przepiękny Park Oliwski.

Kościerzyna może pochwalić się dość nietypowym herbem - czarnym niedźwiedziem kroczącym pod dębowym konarem. Szukając wytłumaczenia tej symboliki można natrafić na ciekawą opowiastkę. Postać zwierzęcia ma jakoby wywodzić się z lokalnej legendy, według której dawno temu złowrogi niedźwiedź był postrachem okolicy i raz po raz atakował tutejszych mieszkańców. Dopiero jeden z bohaterskich młodzieńców pokonał bestię stawając z nią w szranki.

Pomimo burzliwych dziejów i wielu zdarzeń, podczas których ucierpiała substancja architektoniczna miasta, w Lęborku zachowało się kilka cennych i ciekawych zabytków. Należą do nich: kościół św. Jakuba z przełomu XIV i XV wieku, pozostałości miejskich murów obronnych z XIV wieku, Baszta Bluszczowa z XIV wieku, zamek krzyżacki z II połowy XIV wieku, młyn z przełomu XIV i XV wieku i tzw. Dom Młynarza z XIX w., spichlerz solny z XVI w., ratusz miejski z 1900 roku, budynek poczty z 1905 roku, kościół NMP Królowej Korony Polski z II połowy XIX w., zespół kamieniczek mieszczańskich z przełomu XIX i XX wieku oraz wieża ciśnień z 1912 roku.

Słupsk jest miastem, które potrafi pozytywnie zaskoczyć odwiedzających je turystów. Może pochwalić się dużą liczbą zabytków i atrakcji. Wśród nich są gotyckie kościoły i bramy, jeden z najstarszych młynów w Polsce, Zamek Książąt Pomorskich, urokliwy deptak na ulicy Nowobramskiej.

Te wojskowe obiekty powstały w okresie średniowiecza (od końca XIII do początku XV wieku) na terenach Mazur, Pomorza i Warmii i służyły jako siedziby władców lub warownie. Do dziś zachowało się kilkadziesiąt zamków, które zachwycają swoją architekturą. Budowane z cegieł na kamiennych fundamentach, zamki krzyżackie stanowiły o potędze rycerzy zakonników w białych płaszczach z charakterystycznym czarnym krzyżem na plechach.

Na Kaszubach i w bezpośredniej okolicy mamy zatem: Bytów - zamek krzyzacki, dziś będący siedzibą muzeum zachodniokaszubskiego. Mamy Lębork i - mocno na południe - Człuchów. Oprócz nich, znajdują się tutaj pozostałośc Zaku Kiszewskiego. Tyle z krzyżackich zamków, ale są tu też zamki niekrzyżackie.

Powiązane treści MUWITowe
Pomorskie - województwo
Kościerzyna
Lębork
Słupsk
Trójmiasto
Pomorze - region

Mapa regionu jest wesołą twórczością własną. Dokładniej rzecz ujmując - zrzutem ekranu z map Gugla. Zrzut dotyczy wybranego regionu.

Legenda zaś jest następująca.

Pozostałe ikonki sugerują, że jest tam "coś". Coś co jest: a) fajne b) ładne c) warte zobaczenia d) lokalną atrakcją e) inne. To coś może być: wiatrakiem, zamkiem, muzeum, latarnią morską, czy czymś zupełnie innym. Prawdopodobnie nie będzie to atrakcja komercyjna. No chyba, że będzie.

Mapa jest poglądowa - bo nie ma większej przyjemności, niż odrywanie po swojemu. Ale nie ma większego bezsensu, niż wyważanie otwartych drzwi. Zrobiłam tą mapkę dla siebie. Ale ponieważ czasami bywam miła, to się dzielę.