W okolicy
Pomorskie wiatraki
Lebork | zamek krzyżacki
Kaszubski Park Krajobrazowy

Urok Pojezierza Kaszubskiego (Szwajcarii Kaszubskiej), oczarowanie prostym ludem i jego kulturą materialną wpłynął niegdyś na młodego nauczyciela kaszubskiego ze wsi Borzestowo k. Kartuz - Franciszka Tredera, który z inspiracji - znanego pisarza i działacza kaszubskiego z Kartuz - dra Aleksandra Majkowskiego - rozpoczął swoistą popularyzację kultury ludowej poprzez gromadzenie obiektów etnograficznych we własnym domu w rodzinnym Borzestowie. Realizacja zamierzeń możliwa była przede wszystkim ze względu na kultywowanie przez Kaszubów własnych tradycji narodowych.

Na północy z cyplem w Helu, który oddziela Zatokę Gdańską od Bałtyku i z rybackimi miejscowościami przesiąkniętymi morską kulturą. Na południu z lasami, jeziorami i wzgórzami, które wspólnie tworzą sielankowy krajobraz od Kartuz po Przechlewo. Kaszuby, kraina rozciągająca się od Bałtyku do Borów Tucholskich, to niczym porozrzucane puzzle z niezapomnianymi widokami. Gdy je ułożysz, zabraknie ci w piersi tchu. Bo Kaszuby to nie tylko kraina posiadająca wyjątkową historię oraz kultywowane przez stulecia tradycje i zwyczaje, ale także jeden z piękniejszych przyrodniczo regionów w Polsce.

Granice wg mojej regionalizacji, wyznaczają: Wisła wraz z drogą E75 - oddzielająca Kaszuby od Żuław i doliny Dolnej Wisły), południowa, dosć płynna granica to droga nr 22, oddzielająca Kaszuby od Borów Tucholskich i jezior w okolicach Bydgoszczy. Zachodnia to droga 21 oraz 25, czyli Słupsk - Biały Bór i Człuchów. zaś połnocna to droga E28. Gdynia - Lębork - Słupsk. Choć jest ona jeszcze bardziej płynna niż południowa granica. Ale to wszystko tak mniej więcej (pi razy drzwi) wygląda. Choć podział mój jest wielce umowny i przystosowany do podróży i kompletnie niezgodny z regionalizacją Kondrackiego, oraz wszelkich informacji na stronach regionalnych. Ale z tym faktem po prostu trzeba się pogodzić.

W wielkim uproszczeniu, Kaszuby leżą na Pomorzu, na wschód od Żuław. Z pominięciem terenów nadmorskich (Pobrzeże). To jest naprawdę duże uproszczenie, ale na potrzeby turystyczne, wydaje się wystarczające. Region ten obfituje w jeziora i lasy. Widoki z wież widokowych zapierają dech w piersiach. I nie dlatego, że trzeba na te wieże się wspinać. Ponieważ nie było mnie w tym terenie ponad 30 lat... a siedzą mim w głowie podobnie jak Zuławy, przygotowałam sobie podstronkę, w celu potencjalnego zobaczenia Kaszub, kiedy w końcu wybiorę się na północ Polski.

Park Krajobrazowy „Dolina Słupi”
Trójmiejski Park Krajobrazowy
Nadmorski Park Krajobrazowy
Wdzydzki Park Krajobrazowy
Kaszubski Park Krajobrazowy
Park Krajobrazowy „Mierzeja Wiślana”
Zaborski Park Krajobrazowy

Kaszubski Park Krajobrazowy to obszar chroniony w centralnej części Pojezierza Kaszubskiego, który obejmuje zespół Jezior Raduńskich, Wzgórz Szymbarskich oraz kompleks Lasów Mirachowskich.

Bogactwem naturalnym są tu liczne jeziora polodowcowe, które połączone rzekami tworzą jeden z piękniejszych w Polsce szlaków wodnych. Jednym z nich jest tzw. "Kółko Raduńskie" - szlak łączący 14 jezior, dostarczający niezapomnianych wrażeń. Kompleksy leśne kryjące w sobie bogactwo natury i liczne rezerwaty przyrody unikatową roślinnością zapraszają wyznaczonymi szlakami turystyki pieszej, rowerowej i konnej.

Niezaprzeczalnym walorem Kaszubskiego Parku Krajobrazowego jest rzeźba terenu, jej głównym elementem są wysoczyzny morenowe, pasma moren czołowych i rozcinające je rynny polodowcowe. Z punktu widzenia deniwelacji terenu występuje tu krajobraz podgórski. Liczne wzniesienia i doliny gęsto poprzetykane rynnowymi jeziorami sprawiają, iż naturalny krajobraz jest wyjątkowy na skalę Pomorza. Charakterystyczne jeziora o wydłużonym kształcie, spośród których można wyróżnić dwie grupy: Jeziora Potęgowskie (10 akwenów) oraz Jeziora Raduńskie (14 zbiorników).

Rozległe jeziora, dziewicze lasy, tradycyjna zabudowa - wszystko to razem stanowi o wyjątkowości tego miejsca. Według kaszubskich wierzeń tutejszy krajobraz miały uformować stolemy, legendarne olbrzymy, które bez większego wysiłku kruszyły skały i wykopywały doły, w których powstawały jeziora.

Serce parku krajobrazowego stanowi Krzyż (Zespół) Jezior Wdzydzkich, na który składają się cztery połączone ze sobą akweny: Radolne, Gołuń, Jelenie i Wdzydze. Ostatnie z nich nazywane jest "Kaszubskim Morzem". Razem tworzą one krzyż o rozpiętości 9 na 11 km, powierzchni 1456 ha i maksymalnej głębokości 72 metrów.

Na jeziorach znajduje się w sumie 10 chronionych wysp, które są ostoją rzadkich i chronionych gatunków ptaków, takich jak: szlachar, nurogęś, brodziec piskliwy czy kormoran. Wody Jezior Wdzydzkich zamieszkiwane są m.in. przez troć jeziorową (zwaną wdzydzką) oraz raka szlachetnego. Jeziora Wdzydzkie zyskały popularność także wśród fanów sportów wodnych - po jeziorach pływają kajaki, łódki czy jachty.

W okolicy

Ciekawym i jedynym w Polsce zabytkiem archeologiczno-przyrodniczym są tzw. Kręgi Kamienne w Odrach nad rzeką Wdą.

Kręgi mają średnicę 15-33 m, zbudowane są z wystających ponad powierzchnię ziemi głazów wokół jednego lub dwu kamieni środkowych.

Historia powstania kręgów, do dzisiaj dokładnie nie wyjaśniona, sięga pradziejów tej ziemi. Na powierzchni kręgów pod warstwą ziemi odkryto bruk kamienny, a pod nim jamy grobowe. Cmentarzysko to oceniane jest na I-III wiek n.e. "Kręgi Kamienne" są również rezerwatem przyrody.

Najstarsze i najbardziej tajemnicze kaszubskie budowle to kamienne kręgi, które do dziś zachowały się w wielu zakątkach regionu. Co ciekawe, w Polsce występują one tylko na Pomorzu. Najbardziej znane są kręgi w Węsiorach, Odrach, Leśnie, a także w Łupawie i Siemirowicach. Mają zazwyczaj 13-33 m średnicy, zaś w ich pobliżu znajdują się liczne kurhany- grobowce obłożone z wierzchu grubą warstwą kamieni. Archeolodzy twierdzą, że kręgi pochodzą z początku naszej ery, lecz wielu badaczy przypuszcza, że powstały wcześniej- między 4000 a 1800 r. p.n.e. Naukowcy nadal spierają się, kto je budował- skandynawskie plemiona czy też znacznie wcześniej inne ludy. Nie brakuje też zwolenników teorii, zgodnie z którą są to pozostałości po... lądowiskach kosmitów. Radiesteci twierdzą, że kamienie, które wyznaczają kręgi, kumulują energię i silnie promieniują.

Urok Pojezierza Kaszubskiego (Szwajcarii Kaszubskiej), oczarowanie prostym ludem i jego kulturą materialną wpłynął niegdyś na młodego nauczyciela kaszubskiego ze wsi Borzestowo k. Kartuz - Franciszka Tredera, który z inspiracji - znanego pisarza i działacza kaszubskiego z Kartuz - dra Aleksandra Majkowskiego - rozpoczął swoistą popularyzację kultury ludowej poprzez gromadzenie obiektów etnograficznych we własnym domu w rodzinnym Borzestowie. Realizacja zamierzeń możliwa była przede wszystkim ze względu na kultywowanie przez Kaszubów własnych tradycji narodowych. To przywiązanie do tradycji przodków pozostało do dzisiaj w mentalności ludu kaszubskiego, co uwidacznia się m. in. w istnieniu centrum kultury, jakim jest bezsprzecznie obecne Muzeum Kaszubskie.

Muzeum jest niezwykle atrakcyjnym miejscem, które oczaruje Państwa swoją bogatą historią oraz prezentacją dziedzictwa kulturowego Kaszub. W miejscu tym poznają Państwo fascynujące zagadnienia związane z literaturą, kulturą materialną, językiem, a także dzieje i tradycje regionalne Kaszub. Eksponaty naszego Muzeum prezentowane są w ośmiu salach wystawowych budynku głównego. Na parterze wystawione są dla zwiedzających gości podstawowe obiekty związane z zajęciami tutejszej ludności, na piętrze natomiast przedstawiamy wytwory sztuki ludowej Kaszubów.

Siedziba Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej znajduje się w XIX wiecznym pałacu w Wejherowie. W skład zbiorów wchodzi ponad 200 tysięcy eksponatów. Można tam zapoznać się z literaturą, prasą, rękopisami z regionu oraz tłumaczeniami utworów religijnych na język kaszubski (nawet Nowego Testamentu).

W muzeum zgromadzono również dobra kultury kaszubskiej tj. pamiątki po twórcach i działaczach regionu czy świadectwa epoki, w której żyli: pieczęcie, obrazy, ryciny. W skład wystawy wchodzą także oryginalne stroje Kaszubów ozdobione haftem wejherowskim czy instrumenty muzyczne przynależne do regionu, m.in. bazuna, burczybas, diabelskie skrzypce. Jest to jedyne muzeum w Polsce, które promuję kulturę regionu w tak szerokim zakresie, pokazując w sposób dobitny jej odrębność.

Strony zamkowe

zamki.pl
zamkipolskie.com
zabytek.pl

Zakon krzyżacki kupił ziemię bytowską w połowie XIV wieku, a ok. 1390 roku zaczęli budować zamek, który ukończono w 1406 roku. Zamek krzyżacki w Bytowie zbudowano na planie prostokąta 49 m ×70 z głazów narzutowych i cegły z trzema basztami w narożnikach i jedną wieżą. Najważniejszy był dom zakonny o wymiarach 13 x 39 metrów. Po wojnie trzynastoletniej w rękach polskich. W 1500 roku otoczonogo fortyfikacjami ziemnymi, z których można było prowadzić ostrzał artyleryjski. W drugiej połowie XVI wieku we władaniu książąt pomorskich, którzy rozbudowali zamek o "Dom Książęcy" i "Dom Wdów", wykorzystując mury obwodowe jako ściany budynków. W 1637 roku włączony do Polski, został siedzibą starostów. Pod rządami Prusaków przystosowany na cele urzędów państwowych. Po II wojnie światowej zamek odbudowano, obecnie muzeum, hotel, restauracja i biblioteka).

Strony zamkowe

zamki.pl
zamkipolskie.com
zabytek.pl

Krzyżacki zamek, zbudowany na miejscu wcześniejszego grodu, pierwotnie posiadał 4 okazałe baszty połączone murem o wysokości ok. 10 metrów. Do dzisiaj dotrwały dwie wieże, w tym najciekawsza - z główną bramą wjazdową. Innym budynkiem, zwracającym dzisiaj uwagę, jest zabytkowy, ponad 100 letni dwór zbudowany na fundamentach zniszczonego zamku. Całość jest obecnie w rękach prywatnych miłośników sztuki. którzy starają się rekonstruować zamek w miarę skromnych możliwości finansowych. Ostatnio udało im się m.in przywrócić pierwotny wygląd fosy otaczającej obiekt.

Zamek Kiszewski można zwiedzać, ale najlepiej po telefonicznym uzgodnieniu z właścicielem, panem Tudajem - szczególnie w przypadku grup i wycieczek. Prosimy tutaj o wyrozumiałość - gospodarze mają swoje codzienne zajęcia. Niemniej, w miarę możliwości czasowych, chętnie pokażą np. najcenniejsze fragmenty Zamku - m.in gwiaździste sklepienie w baszcie bramnej.

W 1926 r. w Sopocie urodził się Klaus Kinski (jako Klaus Nakszyński). Kontrowersyjny aktor zagrał w ponad dwustu filmach i, jak twierdził, zdobył w życiu ponad pięć tysięcy kobiet. Przy ulicy Bohaterów Monte Cassino 10, w kamienicy, w której się urodził, działa poświęcona mu galeria fotografii i piwiarnia serwująca piwo "Kinski".

Gdańsk, Sopot i Gdynia - trzy miasta, które różni wszystko - historia, położenie, wielkość. Jednak to tylko pozorne różnice. Prawda jest taka, że Gdańsk, Sopot i Gdynia to trzy miasta, które łączy wszystko.

Trójmiasto tworzą historyczny Gdańsk, uzdrowiskowy Sopot oraz nowoczesna Gdynia. Każdy znajdzie tu coś dla siebie. Zwiedzanie warto zacząć od spaceru brzegiem morza. Plaże w Gdańsku, molo w Sopocie, Gdynia Orłowo i klif z zapierającym dech w piersiach widokiem na Zatokę Gdańską to wspaniały wstęp do trójmiejskiej przygody.

W okolicy

Miasto z ponad 1000 letnią tradycją, morska stolica Polski i jeden z największych portów nad Bałtykiem. To wyjątkowa metropolia, która od zawsze przepełniona jest duchem wolności i odwagi. Miasto, którego centrum (uwaga!) nie leży nad morzem, a nad Motławą, która wpada do Zatoki Gdańskiej. Tu też znajduje się słynny Żuraw i największy piec kaflowy w Europie (dwór Artusa).

No i Neptun, strzegący tego, jednak nadmorskiego, miasta. Gdańsk stawia na zabytki. Znajdziemy tu historyczną Drogę Królewską z ulicą Długą i Długim Targiem. To tę drogę pokonywali monarchowie, którzy odwiedzali nadmorskie miasto. Centrum Gdańska to także słynna Fontanna Neptuna albo Dwór Artusa, czyli miejsce spotkań zamożniejszego mieszczaństwa. To zaledwie namiastka, bo w Gdańsku warto zobaczyć również Długie Pobrzeże i Żurawia, Muzeum II Wojny Światowej i Europejskie Centrum Solidarności. W malowniczej dzielnicy Oliwa znajduje się gdańskie ZOO i przepiękny Park Oliwski.

W okolicy

Kościerzyna może pochwalić się dość nietypowym herbem - czarnym niedźwiedziem kroczącym pod dębowym konarem. Szukając wytłumaczenia tej symboliki można natrafić na ciekawą opowiastkę. Postać zwierzęcia ma jakoby wywodzić się z lokalnej legendy, według której dawno temu złowrogi niedźwiedź był postrachem okolicy i raz po raz atakował tutejszych mieszkańców. Dopiero jeden z bohaterskich młodzieńców pokonał bestię stawając z nią w szranki.

W okolicy

Pomimo burzliwych dziejów i wielu zdarzeń, podczas których ucierpiała substancja architektoniczna miasta, w Lęborku zachowało się kilka cennych i ciekawych zabytków. Należą do nich: kościół św. Jakuba z przełomu XIV i XV wieku, pozostałości miejskich murów obronnych z XIV wieku, Baszta Bluszczowa z XIV wieku, zamek krzyżacki z II połowy XIV wieku, młyn z przełomu XIV i XV wieku i tzw. Dom Młynarza z XIX w., spichlerz solny z XVI w., ratusz miejski z 1900 roku, budynek poczty z 1905 roku, kościół NMP Królowej Korony Polski z II połowy XIX w., zespół kamieniczek mieszczańskich z przełomu XIX i XX wieku oraz wieża ciśnień z 1912 roku.

W okolicy

Słupsk jest miastem, które potrafi pozytywnie zaskoczyć odwiedzających je turystów. Może pochwalić się dużą liczbą zabytków i atrakcji. Wśród nich są gotyckie kościoły i bramy, jeden z najstarszych młynów w Polsce, Zamek Książąt Pomorskich, urokliwy deptak na ulicy Nowobramskiej.

W okolicy

Te wojskowe obiekty powstały w okresie średniowiecza (od końca XIII do początku XV wieku) na terenach Mazur, Pomorza i Warmii i służyły jako siedziby władców lub warownie. Do dziś zachowało się kilkadziesiąt zamków, które zachwycają swoją architekturą. Budowane z cegieł na kamiennych fundamentach, zamki krzyżackie stanowiły o potędze rycerzy zakonników w białych płaszczach z charakterystycznym czarnym krzyżem na plechach.

Na Kaszubach i w bezpośredniej okolicy mamy zatem: Bytów - zamek krzyzacki, dziś będący siedzibą muzeum zachodniokaszubskiego. Mamy Lębork i - mocno na południe - Człuchów. Oprócz nich, znajdują się tutaj pozostałośc Zaku Kiszewskiego. Tyle z krzyżackich zamków, ale są tu też zamki niekrzyżackie.

Powiązane treści MUWITowe
Pomorskie - województwo
Kościerzyna
Lębork
Słupsk
Trójmiasto
Pomorze - region

Mapa regionu jest wesołą twórczością własną. Dokładniej rzecz ujmując - zrzutem ekranu z map Gugla. Zrzut dotyczy wybranego regionu.

Legenda zaś jest następująca.

Pozostałe ikonki sugerują, że jest tam "coś". Coś co jest: a) fajne b) ładne c) warte zobaczenia d) lokalną atrakcją e) inne. To coś może być: wiatrakiem, zamkiem, muzeum, latarnią morską, czy czymś zupełnie innym. Prawdopodobnie nie będzie to atrakcja komercyjna. No chyba, że będzie.

Mapa jest poglądowa - bo nie ma większej przyjemności, niż odrywanie po swojemu. Ale nie ma większego bezsensu, niż wyważanie otwartych drzwi. Zrobiłam tą mapkę dla siebie. Ale ponieważ czasami bywam miła, to się dzielę.