Z powodu swej strategicznej pozycji, forteca Luksemburg była jednym z najważniejszych ufortyfikowanych zespołów w Europie, od XVI w. do 1867 r., kiedy została rozebrana. Luksemburg należał kolejno do cesarzy Świętego Cesarstwa, książąt Burgundii, Habsburgów, królów Hiszpanii i Francji, a w końcu znalazł się pod rządami pruskimi. Gdy Luksemburg przechodził spod jednego panowania pod drugie, jego fortyfikacje były przebudowywane i obecnie stanowią syntetyczny przegląd architektury obronnej na przestrzeni kilku wieków.

Dwadzieścia trzy miejskie wieże strażnicze z terenu Francji północnej i wieża w Gembloux (Belgia) zostały wpisane jako zespół i jako rozszerzenie wpisu trzydziestu wież w Belgii, wpisanych w roku 1999 pod nazwą Miejskie wieże strażnicze (beffrois) Flandrii i Walonii. Wieże były wznoszone od XI do XVII wieku w stylu romańskim, gotyckim, renesansowym i barokowym. W czasach, kiedy w większości miast włoskich, niemieckich i angielskich wznoszono ratusze, w części Europy północno-zachodniej (na terenie Francji, Belgii i Holandii) przykładano wagę do budowania wolno stojących wież z dzwonem miejskim (beffrois). Początkowo wieże oznaczały zagwarantowaną kartą praw niezależność miasta, stanowiąc wymowny symbol swobód obywatelskich. W przeciwieństwie do donżonu (symbolu panów) i dzwonnicy (symbolu Kościóła), beffroi- trzeci typ wieży pojawiający się w krajobrazie miejskim, był oznaką władzy ławników. Z biegiem czasu beffrois stawały się symbolem wpływów i dobrobytu miast.

Belfort en Schepenhuis / Beffroi et maison échevinale  |   Onze-Lieve-Vrouwekathedraal   |   Stadhuis  |   Belfort en Hallen  |   Stadhuis met Belfort  |   Belfort, Lakenhal en Mammelokker (ancienne prison)  |   Voormalig Stadhuis / Lakenhal  |   Belfort met Lakenhal   |   Het Belfort of Halletoren   |   Sint-Pieterskerk / Belfort   |   Stadhuis en Belforttoren   |   Voormalig Stadhuis met Belfort   |   Ancienne Halle avec Beffroi   |   Tour de Saint-Rombaut   |   Belfort en Stadhuis   |   Stadshal met Belfort   |   Stadhuis met Belfort   |   Stadhuis, Stadshal en Belfort   |   Stadhuis met Toren   |   "Halletoren" ou Belfort, Hal en Schepenkamer   |   Sint-Germanuskerk met Stadstoren   |   Onze-Lieve-Lievevrouwebasiliek met Stadstoren   |   Landhuis met Belfort   |   Sint-Leonarduskerk   |   Beffroi de l'Hôtel de Ville de Binche   |   Beffroi de l'Hôtel de Ville de Charleroi   |   Beffroi de Mons   |   Beffroi de Namur   |   Beffroi de Thuin   |   Beffroi de Tournai   |   Beffroi de Gembloux   |  

La Grand-Place w Brukseli stanowi jednolity zespół budowli publicznych i prywatnych, pochodzących głównie z końca XVII w. Jego architektura streszcza i odzwierciedla poziom życia społecznego i kulturalnego Brukseli jako ważnego ośrodka polityczno-handlowego.

Beginki były kobietami poświęcających swe życie Bogu bez składania ślubów zakonnych. W XIII w. zakładały one zamknięte wspólnoty (béguinages), odpowiadające ich potrzebom duchowym i materialnym. Domy beginek we Flandrii tworzą zespoły architektoniczne złożone z domów mieszkalnych, kościołów, budynków gospodarczych oraz terenów zielonych, zgodnie z koncepcją przestrzenną miasta lub wsi, na terenie których się znajdują. Zbudowane są w stylu typowym dla flamizkiego regionu kulturowego i stanowią cenne świadectwo tradycji beginek, która rozwinęła się w średniowieczu w Europie Północno-Zachodniej.

Cztery windy hydrauliczne dla statków zgrupowane na krótkim odcinku historycznego Kanału Centralnego są zabytkami przemysłowymi najwyższej klasy. Wraz z kanałem i związanymi z nim obiektami stanowią pełny i doskonale zachowany przykład krajobrazu przemysłowego końca XIX w. Cztery windy hydrauliczne dla statków na Kanale Centralnym, spośród ośmiu zbudowanych na przełomie XIX i XX w., jako jedyne na świecie zachowały się w pierwotnym stanie i są eksploatowane do dzisiaj.

Neolityczne Kopalnie krzemienia w Spiennes, zajmujące obszar przeszło 100 ha, stanowią największą i najstarszą koncentrację Kopalń tego surowca w Europie. Ich szczególny charakter wiąże się również z osadnictwem tego okresu oraz z różnorodnością rozwiązań technicznych stosowanych do wydobycia krzemienia.

Brugia jest szczególnym przykładem zabudowy średniowiecznej, która zachowała historyczną, rozwijającą się przez stulecia tkankę miejską i gdzie pierwotna zabudowa gotycka stanowi istotną część tożsamości miasta. Brugia, jedna z handlowych i kulturalnych stolic Europy, rozwinęła kontakty kulturalne z różnymi częściami świata. Z miastem tym wiąże się także szkoła malarska prymitywistów flamizkich.

Katedra w Tournai, wzniesiona w pierwszej połowie XII w., wyróżnia się wyjątkowo obszerną nawą romańską, bogatą dekoracją rzeźbiarską kapiteli oraz transeptem, zwieńczonym pięcioma wieżami zwiastującymi sztukę gotycką. Chór przebudowany został w XIII w. w czystym stylu gotyckim.

Cztery najważniejsze rezydencje zaprojektowane przez architekta Victora Hortę, jednego z inicjatorów Art Nouveau: Hôtel Tassel, Hôtel Solvay, Hôtel van Eetvelde oraz dom i pracownia architektoniczna Horty, położone w Brukseli, należą do najbardziej nowatorskich zabytków architektury końca XIX w.. Budowle te ilustrują przełom stylistyczny, który wyraża się otwartym planem, rozprzestrzenianiem się światła oraz doskonałym włączeniem miękkiego, falistego ornamentu do struktury budynku.

Muzeum Plantin- Moretus to drukarnia i wydawnictwo, których historia sięga epoki Renesansu i Baroku. Znajdujący się w Antwerpii, będącej jednym z trzech – obok Paryża i Wenecji – najwcześniejszych w Europie liczących się ośrodków sztuki drukarskiej, związany jest ściśle z samym wynalazkiem i z początkowym rozwojem typografii. Jego nazwa pochodzi od nazwiska Christophe’a Plantina (ok. 1520-1589), najznakomitszego drukarza i wydawcy drugiej połowy XVI wieku. W zabytkowym zespole budynków o wyjątkowej wartości architektonicznej zgromadzono wyczerpującą dokumentację życia i pracy tej jednej z najbardziej płodnych oficyn wydawniczych szesnastowiecznej Europy. Budynek przedsiębiorstwa, które prowadziło swoją działalność do 1867 roku, przechowuje ogromną kolekcję urządzeń drukarskich, bogatą bibliotekę, bezcenne archiwa, a także zbiory dzieł sztuki, wśród których znajduje się obraz Rubensa.

Pałac został zaprojektowany w 1905 roku na zamówienie bankiera i kolekcjonera Adolphe’a Stocleta przez jednego z czołowych przedstawicieli wiedeńskiej secesji, architekta Josefa Hoffmana. Architekt pracował bez ograniczeń finansowych czy estetycznych. Ukończony w 1911 roku Pałac wraz z ogrodem dzięki oszczędnemu geometryzmowi stanowi przełom w Art Nouveau. Jest to przemiana zapowiadająca Art déco i modernizm w architekturze. Pałac Stocleta w Brukseli jest jednym z najwybitniejszych osiągnięć wiedeńskiej secesji. Znajdują się nim dzieła Kolomana Mosera i Gustava Klimat, związane z koncepcją Gesamtkunstwerk, w myśl której architektura, rzeźba, malarstwo i sztuki zdobnicze powinny łączyć się w jednym dziele. Pałac świadczy o odnowie artystycznej architektury europejskiej i w najwyższym stopniu jednoczy architekturę zewnętrzną z architekturą wewnętrzną i wystrojem wnętrz. Zachowało się w nim oryginalne wyposażenie i umeblowanie.

Pierwotne lasy bukowe w Karpatach są przykładem zachowanego w stanie nienaruszonym kompleksu leśnego strefy umiarkowanej i jednocześnie najbardziej kompletnego systemu ekologicznego europejskich lasów bukowych. Jest to także bezcenny rezerwuar materiału genetycznego nie tylko buków, ale także wielu innych gatunków związanych z tego typu siedliskiem leśnym.

Uniwersalna wartość pierwotnych lasów bukowych Karpat i dawnych lasów bukowych Niemiec polega na tym, iż jest niezbędna do zrozumienia historii i ewolucji gatunku Fagus (Buk), posiadającego znaczenie globalne. Buk jest jednym z najważniejszych składników lasów liściastych strefy umiarkowanej.

Sonian Forest

Obiekt obejmuje cztery ośrodki górnicze, położone na obszarze o długości 170 kilometrów i szerokości od 3 do 15 km, rozciągającym się ze wschodu na zachód Belgii. W jego skład wchodzą najlepiej zachowane dziewiętnastowieczne i dwudziestowieczne Kopalnie węgla. Znajdują się tam przykłady utopijnej architektury z wczesnej epoki przemysłowej w Europie, pośrodku zwartego zespołu budownictwa przemysłowego i miejskiego, jaki stanowią Kopalnia Grand-Hornu wraz z miasteczkiem robotniczym, zaprojektowanym przez Brunona Renarda w pierwszej połowie XIX w. W Bois-du-Luc znajduje się wiele budynków wzniesionych w latach 1838-1909 i jedna z najstarszych europejskich Kopalni węgla (z końca XVII w.). podczas gdy większość z setek walońskich Kopalni utraciło dawną infrastrukturę, cztery główne ośrodki górnicze zachowały w dużym stopniu zabytkowy, spójny układ.

Le Corbusier (1887-1965) zrewolucjonizował myślenie o budynku jako funkcjonalnej przestrzeni do życia i zaprezentował słynne pięć elementów nowoczesnej architektury, do dziś obecnych w wielu realizowanych projektach. To również autor m.in. kontrowersyjnych pomysłów urbanistycznej reformacji Paryża i projektant, którego idee zainspirowały powstanie “bezdusznych” blokowisk i przecinających miasta ruchliwych arterii – co do dziś zarzucają Le Corbusierowi jego krytycy. Od skromnych willi w Szwajcarii aż po monumentalne, betonowe pomniki brutalizmu w budowanym od podstaw indyjskim mieście – Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO wpisał na swoją listę różnorodne projekty architektoniczne Le Corbusiera z całego świata.

Schokland był dawniej zamieszkałym półwyspem, który w XV w. stał się wyspą. Został wówczas opuszczony, a w 1859 r. musiał zostać ewakuowany. Dzięki wysuszeniu zalewu Zuiderzee, od lat 40. XX w. Należy do terenów wydartych morzu. Znalezione tam ślady obecności ludzkiej sięgają czasów prahistorycznych. Schokland symbolizuje wielowiekową, heroiczną walkę prowadzoną przez Holendrów przeciwko wdzieraniu się morza.

Linia obronna, stworzona w latach 1883-1920, rozciąga się na długości 135 km wokół Amsterdamu i stanowi jedyny przykład umocnień ciągłych, opierających się na zasadzie panowania nad wodą. Od XVI w. Holendrzy wykorzystywali swą doskonałą znajomość inżynierii wodnej do celów obronnych. Koncepcja obrony centrum kraju była oparta na systemie złożonym z 45 fortów, z których można było prowadzić ostrzał artyleryjski oraz, poprzez skomplikowany system kanałów i śluz, wywoływać kontrolowaną powódź z polderów.

Wkład mieszkańców “niskiej Holandii" w technikę odprowadzania wody jest olbrzymi, czego wspaniale dowodzą instalacje w regionie Kinderdijk-Elshout. Prace hydrauliczne nad osuszaniem terenów dla potrzeb rolnictwa oraz ich zasiedlanie rozpoczęły się w średniowieczu i trwają nieprzerwanie po dziś dzień. Na obszarze tym znajdują się wszelkie typowe elementy tej technologii: wały, zbiorniki, stacje pomp, budynki administracyjne oraz doskonale zachowany zespół wiatraków.

W 1634 r. Holendrzy założyli osadę handlową w malowniczym porcie naturalnym wyspy Curaçao na Karaibach. Miasto rozwijało się nieprzerwanie przez kolejne stulecia. Obecnie znajduje się tam kilka odrębnych dzielnic zabytkowych, których architektura odzwierciedla styl holenderski oraz styl hiszpańskich i portugalskich miast kolonialnych, z którymi Willemstadt łączyła wymiana handlowa.

Stacja pomp Wouda w Lemmer we Fryzji została otwarta w 1920 r. Jest to największa, nadal działająca stacja pomp parowych. Stanowi ona najwyższe osiągnięcie architektów i inżynierów holenderskich w zakresie ochrony ludzi i lądu przed naturalną siłą wody.

Polder Beemster, pochodzący z początku XVII w., jest najstarszym w Holandii obszarem ziemi wydartym morzu. Jego uporządkowany krajobraz, składający się z pól, dróg, kanałów, wałów i miasteczek, zaprojektowanych według klasycznych i renesansowych zasad planowania, pozostał nienaruszony.

Dom Schrödera Rietvelda w Utrechcie, zamówiony przez panią Truus Schröder- schräder i zaprojektowany przez architekta Gerrita Thomasa Rietvelda, został zbudowany w 1924 r. Ten nieduży dom rodzinny, wyróżniający się elastyczną organizacją przestrzenną wnętrza oraz swoistymi cechami wizualnymi i formalnymi, może być uznany za manifest ideałów artystów i architektów należących w latach 20. do ugrupowania De Stijl. Obecnie uznawany jest za “ikonę" modernizmu w architekturze.

Zabytkowy zespól urbanistyczny dzielnicy kanałów w Amsterdamie to nowe "miasto portowe" zbudowane na przełomie XVI i XVII wieku. Wpis dotyczy sieci kanałów na zachodzie i południu dzielnicy historycznej i dzielnicy średniowiecznej, która otacza stare miasto i towarzyszyła rozszerzaniu otoczonych murami granic miasta w kierunku niziny Singelgracht. To zakrojone na szeroką skalę przedsięwzięcie polegało na rozbudowie miasta dzięki osuszaniu bagien za pomocą kanałów budowanych w formie koncentrycznych łuków i zabudowywaniu uzyskiwanego w ten sposób gruntu. Ten grunt pozwolił na rozwój spójnego zespołu urbanistycznego, składającego się z domów mieszkalnych i wielu pomników. Była to w owym czasie największa i najbardziej jednorodna rozbudowa miasta. Miejsce stanowi przykład planowania przestrzennego na szeroką skalę. Do XIX wieku było punktem odniesienia na całym świecie.

Van Nellefabriek was designed and built in the 1920s on the banks of a canal in the Spaanse Polder industrial zone north-west of Rotterdam. The site is one of the icons of 20th-century industrial architecture, comprising a complex of factories, with façades consisting essentially of steel and glass, making large-scale use of the curtain wall principle. It was conceived as an ‘ideal factory’, open to the outside world, whose interior working spaces evolved according to need, and in which daylight was used to provide pleasant working conditions. It embodies the new kind of factory that became a symbol of the modernist and functionalist culture of the inter-war period and bears witness to the long commercial and industrial history of the Netherlands in the field of importation and processing of food products from tropical countries, and their industrial processing for marketing in Europe.

Morze Wattowe obejmuje przybrzeżne wody Niemiec, Danii i Holandii. Obszar wpisany na listę UNESCO stanowi 66 % całego zbiornika wodnego oraz nadbrzeża. Na terenie tym usytuowane są dwa niemieckie parki Narodowe: Dolnej Saksonii i Szlezwik- Holsztyn. Klimat tam panujący sprzyja tworzeniu się unikalnego środowiska bogatego między innymi w watty (fragmenty dna odsłaniane podczas odpływu a zalewane w czasie przypływu), wydmy, mielizny oraz rynny odpływowe. Morze Wattowe jest siedliskiem różnorodnych roślin i zwierząt morskich, takich jak foka pospolita, foka szara oraz morświn. Ponad 12 milionów ptaków rocznie przybywa tam, aby rozmnażać się oraz zimować. To jedno z nielicznych na świecie nienaruszonych ekosystemów wattowych pomaga zachować przed wymarciem 10 procent z 29 gatunków, które znajdują tam schronienie..