Turyści udający się w Bieszczady zwykle przejeżdżają przez Lesko, niektórzy nie przypuszczają nawet, że to jedna z najbardziej zabytkowych miejscowości w tym regionie. Miasto zachowało bardzo ciekawe i rzadko spotykane założenie urbanistyczne z dwoma rynkami. Chociaż przyznajmy, że pomimo kilku ciekawych zabytków, Lesko jest miasteczkiem zapomnianym przez boga, ludzi i PKS...

Malowniczo położone na wysokim brzegu Sanu Lesko wita przyjezdnych widoczną z daleka panoramą, w której nad skupiskiem zwartej miejskiej zabudowy dominuje strzelista wieża gotyckiego kościoła parafialnego. Świątynia znajduje się przy Starym Rynku, zwanym obecnie placem Konstytucji 3 Maja. Stąd też najlepiej rozpocząć zwiedzanie.


Cmentarz żydowski w Lesku ze względu na wiek zachowanych nagrobków uważany jest za jedną z najcenniejszych nekropolii w Polsce.

Cmentarz jest ogrodzony i zamknięty. Klucze można uzyskać w żółtym domu, tuż obok wejścia. Wstęp na kirkut podlega opłacie.

synagoga obronna z przełomu XVI i XVII wieku.

Rynek


Na leskim cmentarzu w zbiorowych mogiłach spoczywa około 600 żołnierzy armii austro-węgierskiej, rosyjskiej i niemieckiej poległych w bitwach I wojny światowej oraz zmarłych od chorób i ran w polowych szpitalach w okolicach Leska.









Na wzgórze trafić nietrudno. Ruiny widoczne są z daleka i prowadzi do nich w miarę wygodna dróżka dojazdowa. Po wejściu na wzniesienie, otoczone z trzech stron rzeką Osławą mamy przed sobą wielki masyw ruin, otoczonych kamiennymi murami ze strzelnicami. Pólkolistą bramą w murze wchodzimy na teren klasztorny. Jesteśmy przed kościołem pw. Zwiastowania NMP. Karmel zagórski był obronną fortyfikacją. Zbudowany został na początku XVIII wieku i oddany zakonowi Karmelitów bosych przez Jana Franciszka Stadnickiego, jako jego fundacja.


Obiekt jest przykładem średniowiecznego zamku prywatnego pełniącego w XV w. ważną rolę w systemie obronnym ziem południowo-wschodnich Królestwa Polskiego. Pierwsza historyczna wzmianka o zamku pochodzi z 1415 r. Znaleziska archeologiczne wskazują na istnienie w tym miejscu gródka drewniano-ziemnego. Na przełomie XIII i XIV wieku powstał w tym miejscu zamek murowany w typie średniowiecznej warowni rycerskiej. Początkowo był on własnością królewską. Za czasów Kazimierza Wielkiego dokonano jego umocnień, a Władysław Jagiełło nadał go wraz z licznymi włościami rodowi Kmitów. Dobra Kmitów obejmowały kilkadziesiąt wsi, głównie w dolinie górnego Sanu, aż po jego źródła. W 1474 r. zamek najechali i zniszczyli Węgrzy.

Pod koniec XV stulecia Kmitowie wybudowali nową, większą siedzibę w Lesku i tam się przenieśli. Do końca XVI w. porzucony zamek Sobień popadł w ruinę. Do dziś zachowały się fragmenty murów budynku mieszkalnego i baszty. Dla turystów urządzono specjalne pomosty wraz z platformą widokową, z której rozciąga się piękny widok na płynący w dole San. Wzgórze zamkowe od 1970 r. zostało objęte ochroną jako rezerwat przyrody.


Jest to drewniana parafialna cerkiew greckokatolicka. Została zbudowana w latach 1818-1820, następnie poświęcona w 1822. Wyremontowana w 1934 roku pełniła swoją funkcję do czasu wysiedlenia mieszkańców wsi podczas akcji Wisła. W 1965 cerkiew została przejęta przez Kościół rzymskokatolicki, i w 1968 roku zamieniona w kościół p.w. Przemienienia Pańskiego. Pierwotna wzmianka o świątynii w Manastercu pochodzi z 1761 roku. Jest to obiekt drewniany, konstrukcji zrębowej, oszalowany. Prezbiterium w rzucie kwadratu, z dwiema zakrystiami od północy i od południa, nawa szersza -prostokątna od zachodu, znajduje się tam również babiniec i wieżami z przedsionkiem w przyziemiu. Wewnątrz prezbiterium i babińcu sklepienie zwierciadlane, nawie kopuła ośmiopolowa z latarnią. Prezbiterium otwarte do nawy łukiem segmentowym, analogiczny łuk znajduje się między nawą i babińcem oraz babińcem i wieżą. Chór muzyczny nadwieszony. Dach dwuspadowy o jednej kalenicy, kryty blacha. Nad prezbiterium i nawą ośmioboczne wieżyczki zwieńczone baniastymi latarniami, nad nawą zakończona żelaznym krzyżem.



Park Etnograficzny w Sanoku należy do najpiękniejszych muzeów na wolnym powietrzu w Europie. Pod względem ilości obiektów jest największym skansenem w Polsce.
I jak każda komercyjna perła regionu, ma swoje plusy i minusy. Ogromnym plusem jest malownicze położenie - na prawym brzegu Sanu u podnóża Gór Sanocko-Turczańskich dość wiernie odzwierciedla fizjografię Podkarpacia. 38 ha powierzchni podzielone jest na 5 sektorów. Sektory są ułożone tak logicznie i zgodnie z topografią, że jest to aż nieprawdopodobne.



Drewniana cerkiew konstrukcji zrębowej. Orientowana. Trójdzielna, zbudowana w stylu neoklasycystycznym. Prezbiterium mniejsze od nawy, zamknięte prostokątnie z dwoma bocznymi zakrystiami. Wieża konstrukcji słupowej nad babińcem, poprzedzona kruchtą. Kryta dachem namiotowym i zwieńczona wieżyczką z pozorną latarnią. Dach jednokalenicowy, kryty blachą z ośmioboczną wieżyczką na sygnaturkę. Zwieńczona baniastym hełmem blaszanym z pozorną latarnią. Wewnątrz chór muzyczny nadwieszony. Płaskie stropy. Polichromia iluzjonistyczna i figuralna z 2 poł. XIX w. W nawie wizerunek Trójcy Świętej. Ikonostas z przeł. XIX i XX w. Krucyfiks ludowy z XIX w. Współczesne rzeźbione stacje Drogi Krzyżowej. Dzwonnica metalowa.


Dwór obronny Herburtów - wzniesiony w II połowie XVI wieku jako późno renesansowy dwór w typie kasztelu z basztami alkierzowymi.



"Ursa Maior to niszowy browar, centrum sztuki, kreatywności i designu w Bieszczadach. Wszystkie przedsięwzięcia podejmowane w ramach Ursa Maior mają na celu pozytywne wsparcie dla ludzi i przyrody. Osiągają dodatnie, możliwie wysokie wyniki finansowe, ale nie są one celem samym w sobie. Marka Ursa Maior kojarzy się z wysoką jakością, wiedzą, innowacjami, nowymi technologiami, czerpaniem pozytywnych wzorców z kultury, przyrody, historii i biznesu oraz takim podejściem do człowieka, który go wzmacnia i rozwija. Marka stanowi odzwierciedlenie filozofii jej twórców: samoświadomość, pomysłowość, szacunek dla ludzi i przyrody oraz konkretne działanie.


Kilkanaście lat temu w okolicy wypuszczono bobry. Obecnie ich populacja jest dość duża i ciągle rośnie, co powoli zaczyna być problemem - póki co jednak te gryzonie są pod ochroną. W roku 1994 utworzono rezerwat faunistyczny "Bobry w Uhercach". Zajmuje on powierzchnię 27,12 ha. W Uhercach występuje również wąż Eskulapa, kojarzony na ogół głównie z doliną Sanu.



Kościół w Średniej Wsi jest najstarszym kościołem w Bieszczadach. Kościół Wniebowzięcia NMP w Średniej Wsi (pow. leski) powstał prawdopodobnie w II połowie XVI w. jako kaplica dworska. W XVII w. przejęli go protestanci, a w 1697 r. wrócił do katolików. Drewniana świątynia konstrukcji zrębowej, na kamiennej podmurówce, z wieżą konstrukcji słupowo-ramowej (dobudowaną w latach 1983-84). Z zewnątrz budowla w całości obita gontem. Całość na planie prostokąta, z krótkim prezbiterium zamkniętym trójbocznie. W ścianie frontowej znajduje się portal, utrzymany w gotyckim stylu ciesielskim. Wyposażenie późnobarokowe, m.in. ołtarz główny i dwa ołtarze boczne, wykonane przez snycerzy krośnieńskich.




Cerkiew jest przykładem zjawiska powszechnego w budownictwie cerkiewnym zwłaszcza od k.XVIII w. określanego terminem latynizacja. W architekturze cerkiewnej przejawiało się to m. in. w kształtowaniu brył cerkwi na wzór ówczesnych prostych, murowanych świątyń tzw. józefińskich. W przypadku świątyni morochowskiej tendencję tę można zaobserwować m. in. w takiej samej wysokości ścian poszczególnych członów cerkwi, pokryciu ich dachami dwuspadowymi, występowaniu dwóch zakrystii ujmujących prezbiterium, dostawieniem wieży do elewacji zach.